حسین پژمان بختیاری‌: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «حسین پژمان، فرزند علی مراد امیر پنجه‌ی بختیاری است. مادرش خانم عالمتاج متخل...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
حسین پژمان، فرزند علی مراد امیر پنجه‌ی بختیاری است. مادرش خانم عالمتاج متخلّص به ژاله از دودمان میرزا ابو القاسم قائم مقام وزیر محمد شاه می‌باشد. او به سال 1318 ه ق برابر 1279 ه ش در تهران متولد شد. علوم جدید را در مدارس آن شهر به پایان رسانید و به زبان فرانسوی مسلّط شد. آنگاه به تحصیلات قدیمه پرداخت و از محضر اساتید فن در رشته‌ی علوم ادبیات عرب کسب فیض کرد و پس از اتمام تحصیلات به استخدام وزارت پست و تلگراف درآمد. و ضمن اشتغال به کار، کتابی هم در زمینه‌ی پست و تلگراف نوشت.
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    = حسین (پژمان) پژمان بختیارى
| تصویر                  = Pezhman bakhtiari.jpg
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی              =
| زمینه فعالیت          =نویسندگی، ترجمه، شعر
| ملیت                  =ایرانی
| تاریخ تولد            =1279
| محل تولد                =تهران
| والدین                =  على مراد امیر پنجۀ بختیارى، خانم عالمتاج متخلّص به «ژاله» (از دودمان میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانى)
| تاریخ مرگ              =1353
| محل مرگ                =
| علت مرگ                =
| محل زندگی              =
| مختصات محل زندگی        =
| مدفن                  =
|مذهب                  =
|در زمان حکومت          =
|اتفاقات مهم            =
| نام دیگر              =
|لقب                    =
|بنیانگذار              =
| پیشه                  =شاعر
| سال‌های نویسندگی        =
|سبک نوشتاری            =
|کتاب‌ها                =منظومه‌های سیه روزی، زن بیچاره، محاکمه‌ یک شاعر، کویر اندیشه، ترجمه کتاب‌های «وفاى زن» اثر بنیامین کنستانت و «آتالاورنه» اثر شاتو بریان
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =
|فیلم‌نامه‌ها              =
|دیوان اشعار            =منتخبى از اشعار شعراى فارسى زبان با عنوان «بهترین اشعار»، مجموعه شعر «خاشاک»، تصحیح دیوان حافظ و خمسۀ حکیم نظامى
|تخلص                    =پژمان
|فیلم ساخته بر اساس اثر=
| همسر                    =
| شریک زندگی            =
| فرزندان                =
|تحصیلات                  =تحصیلات قدیمه در رشته‌ علوم ادبیات عرب
|دانشگاه                =
|حوزه                  =
|شاگرد                  =
|استاد                  =
|علت شهرت              =
| تأثیرگذاشته بر        =
| تأثیرپذیرفته از        =
| وب‌گاه                  =
|گفتاورد                =
|امضا                  =
}}
'''حسین پژمان (پژمان) بختیاری‌''' (زاده 1279 در تهران- درگذشته 1353) شاعر معاصر ایرانی بود.
==زندگینامه==
حسین پژمان، فرزند علی مراد امیر پنجه‌ی بختیاری و خانم عالمتاج متخلص به ژاله از دودمان میرزا ابو القاسم قائم مقام فراهانی بود. او علوم جدید را در مدارس تهران به پایان رسانید و به زبان فرانسوی مسلط شد؛ آنگاه به تحصیلات قدیمه پرداخت و رشته‌ علوم ادبیات عرب را آموخت و پس از اتمام تحصیلات به استخدام وزارت پست و تلگراف درآمد و ضمن اشتغال به کار، کتابی هم در زمینه‌ پست و تلگراف نوشت. پژمان از هیجده سالگی به نظم شعر پرداخت. اشعارش در روزنامه‌ها و مجلات مختلف به چاپ رسید. پژمان در شمار شعرای تجدد خواه است.  


پژمان از هیجده سالگی به نظم شعر پرداخت. اشعارش در روزنامه‌ها و مجلّات مختلف به چاپ رسید. او که شاعری پر احساس و شیرین کلام و غزلسرا بود، چندین اثر ادبی دارد. از آثار او منظومه‌های «سیه روزی»، «زن بیچاره»، «محاکمه‌ی یک شاعر»، «کویر اندیشه» و «خاشاک» را می‌توان نام برد.
==آثار==


پژمان در سال 1312 شمسی، منتخبی از اشعار سخنوران قدیم و جدید فارسی زبان، شامل دو هزار تن، به نام بهترین اشعار انتشار داد، هم چنین به ترجمه‌ی چند اثر از نویسندگان خارجی به نامهای وفای زن اثر بنیامین کنستانف و آتالاوژ اثر شاتو بریان پرداخت.
===منظومه‌ها===


پژمان از شعرای توانا و خوش ذوق و تجدد خواهی است که آثارش از لطف کلام و انسجام لفظ و معنی برخوردار می‌باشد. وی در تیرماه سال 1353 ه. ش وفات یافت. پس از درگذشتش کلیّات اشعار او با مقدمه‌ی دکتر باستانی پاریزی به چاپ رسید.
*«[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=881132&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author سیه روز]»
*«[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=848046&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author زن بیچاره]»
*«محاکمه‌ یک شاعر»
*«[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=526960&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author کویر اندیشه]»
*«خاشاک»


===کتاب‌ها===


*بهترین اشعار<ref>منتخبی از اشعار سخنوران قدیم و جدید فارسی زبان، شامل دو هزار تن (1312)</ref>
*کلیات اشعار<ref>این کتاب پس از درگذشتش در سال 1368 توسط انتشارات پارسا و با مقدمه‌ دکتر باستانی پاریزی به چاپ رسید.</ref>
===ترجمه‌ها===
*وفای زن (بنیامین کنستانف
*آتالاوژ (شاتو بریان)
==اشعار==
====مکتب [[حسین|حسین (ع)]]====
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| این ماه، ماه ماتم سبط پیمبر است‌|یا ماه سربلندی فرزند حیدر است؟ }}
{{ب| این ماه، ماه ماتم سبط پیمبرست؟ | یا ماه سربلندى فرزند حیدرست؟ }}
 
{{ب| شیر اوژَنى که بر تن و فرق مبارکش | از زخم تیرْ جوشن و از تیغْ مغفرست }}
 
{{ب| آن کو نهال دین محمد ز خون او | سیراب گشت و سایه فکن گشت و بَروَرست }}


{{ب| شیر اوژنی <ref>شیر اوژن: شیر افکن.</ref> که بر تن و فرق مبارکش‌|از زخم تیر، جوشن <ref>جوشن: زره، جمع آن جواشن.</ref> و از تیغ، مغفر <ref>مغفر: کلاهخود.</ref> است }}
{{ب| در ظاهر ار شکسته شد آن شیر دل منال | کز آن شکست بادۀ فتحش به ساغرست }}


{{ب| در ظاهر ار شکسته شد آن شیر دل، منال‌|کز آن شکست، باده‌ی فتحش به ساغر است }}
{{ب| سر لوح فتحْ‌نامۀ او شد شکستِ او | مرد حق ار شکسته شود، هم مظفّرست }}


{{ب| سر لوح فتح نامه‌ی او شد، شکست او|مرد حق ار شکسته شود هم، مظفّر است }}
{{ب| امروز عید فتح حسین است و آل او | زارى مکن که خستۀ شمشیر و خنجرست }}


{{ب| امروز عید فتح حسین است و آل او|زاری مکن که خسته‌ی شمشیر و خنجر است }}
{{ب| او کشته گشت و ملت اسلام زنده شد | وین کشته از هزار جهان زنده، برترست }}


{{ب| او کشته گشت و ملّت اسلام زنده شد|این کشته از هزار جهان زنده، برتر است }}
{{ب| شیرین، شهادتى که به اسلام داد جان | فرخنده، رفتنى که چنین هستى آورست }}


{{ب| او کشته نیست، زنده‌ی اعصار و قرنهاست‌|کش <ref>کش: که او را.</ref> نام نیک تا به ابد زیب دفتر است }}
{{ب| او کشته نیست، زندۀ اعصار و قرن‌هاست | کِش نام نیک تا به ابد زیب دفترست }}


{{ب| مرگ از برای ماست نه در خورد او که ما|ترسان ز محشریم و وی آن سوی محشر است }}
{{ب| از خونِ آن [[حسین]]، حسینى دگر بزاد | وین نقش جاودانه از آن روى و منظرست }}


{{ب| خواری و سرشکستگی آرد قبول ظلم‌|او تا جهان به جاست عزیز است و سرور است }}
{{ب| مرگ از براى ماست نه درخوردِ او، که ما | ترسان ز محشریم و، وى آن سوىِ محشرست }}


{{ب| آن آهنین جگر که ز تصویر تیغ او|تب لرزه، مر سپاه عدو را به پیکر است  }}
{{ب| چندین ز تشنه‌کامى و مظلومى‌اش مگوى | کو شَهْم <ref>شَهْم: دلیر، بزرگ و سَرور.</ref> و قادرست، نه مسکین و مضطرست }}


{{ب| مظلوم نیست، خانه برانداز ظالم است‌|لب تشنه نیست، ساقی تسنیم <ref>تسنیم: نامه چشمه در بهشت است. کوثر: اسم نهری در بهشت است. و نیز به معنی هر چیز فراوان و زیاد. شخصی جلیل القدر و پرخیر و برکت را هم می‌گوید.</ref> و کوثر است }}
{{ب| خوارىّ و سرشکستگى آرد قبول ظلم | او تا جهان به جاست عزیزست و سَرورست }}


{{ب| مظلوم نی، که رایت پیروزمند او|پیوسته بر بسیط زمین سایه گستر است }}
{{ب| آن آهنینْ جگر که ز تصویر تیغ او | تبْ لرزه مر سپاه عدو را به پیکرست }}


{{ب| آن کس که بی‌سپاه زند بر سپاه خصم‌|دریای لشکر است، نه محتاج لشکر است }}
{{ب| مظلوم نیست، خانه برانداز ظالم است | لبْ‌تشنه نیست، ساقى تسنیم و کوثرست }}


{{ب| دیندار باش و عدل گزین باش و مرد باش‌|کاین مکتب گزیده‌ی سبط پیمبر است }}
{{ب| مظلومْ نى، که رایت پیروزمند او | پیوسته بر بسیط زمین سایه گسترست }}


{{ب| در راه دوست تکیه، به شمشیر تیز کن‌|کاری که کرد شاه شهیدان، تو نیز کن  }}
{{ب| آن کس که بى‌سپاه زند بر سپاه خصم | دریاى لشکرست، نه محتاج لشکرست }}
{{پایان شعر}}
 
{{ب| آن کو به پاى خویشتن آید به قتلگاه | مرگ ستمگرست، نه مرد ستَمْبَرست }}
 
{{ب| چون کودکان گمشده گریان مباش از آنک | او شاهْ مرد و، قصّۀ او مرد پرورست }}
 
{{ب| بر [[عمر بن سعد|ابن سعد]] و [[عبید الله بن زیاد|ابن زیاد]]ست و بر [[یزید]] | ار [[گریه]] جایزست، وگر نوحه درخورست }}
 
{{ب| کان جمع تیره بخت پلید جهول را | دنیا نماند و، کیفر عقبى مقررست }}
 
{{ب| او کشته شد که دین نبى جاودان شود | جان جهان فداش که بى‌مثلْ گوهرست }}
 
{{ب| زارى مکن به ماتم سلطان دین از آنک | در سوگ مرد، شیوۀ مردانه خوشترست }}
 
{{ب| رو کسب فخر و فیض کن از مکتب حسین | کان مکتبت به دولت جاوید رهبرست }}
 
{{ب| در راه حفظ میهن و آیین و دین و داد | باش آن چنان که زادۀ زهراى اطهرست }}
 
{{ب| آیین سربلندى و هنجار نام و ننگ | در مکتب حسین، نه در جاى دیگرست }}
 
{{ب| تسخیر کاخ عزّت و طىّ طریق حق | صعب است و پر مخاطره، امّا میسّرست }}
 
{{ب| دیندار باش و عدلْ گزین باش و مرد باش | کاین مکتبِ گزیدۀ سبط پیمبرست }}


{{ب| در راه دوست تکیه به شمشیر تیز کن | کارى که کرد شاه شهیدان، تو نیز کن <ref>دیوان پژمان بختیارى، ص 8 تا 11.</ref> }}




{{پایان شعر}}


==منابع==
==منابع==


دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ 2، ص: 1152-1153.
*[[دانشنامه‌ شعر عاشورایی‌ انقلاب‌ حسینی‌ در شعر شاعران‌ عرب‌ و عجم‌|دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ 2، ص: 1152-1153.]]
*[[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، ''کاروان شعر عاشورا''، زمزم هدایت، ج1، ص 557-559.]]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
[[رده:ادبیات]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران متأخر]]
[[رده:شاعران معاصر]]
<references />{{شاعران}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۹

حسین (پژمان) پژمان بختیارى
Pezhman bakhtiari.jpg
زمینهٔ کاری نویسندگی، ترجمه، شعر
زادروز 1279
تهران
پدر و مادر على مراد امیر پنجۀ بختیارى، خانم عالمتاج متخلّص به «ژاله» (از دودمان میرزا ابوالقاسم قائم مقام فراهانى)
مرگ 1353
ملیت ایرانی
پیشه شاعر
کتاب‌ها منظومه‌های سیه روزی، زن بیچاره، محاکمه‌ یک شاعر، کویر اندیشه، ترجمه کتاب‌های «وفاى زن» اثر بنیامین کنستانت و «آتالاورنه» اثر شاتو بریان
دیوان سروده‌ها منتخبى از اشعار شعراى فارسى زبان با عنوان «بهترین اشعار»، مجموعه شعر «خاشاک»، تصحیح دیوان حافظ و خمسۀ حکیم نظامى
تخلص پژمان
مدرک تحصیلی تحصیلات قدیمه در رشته‌ علوم ادبیات عرب

حسین پژمان (پژمان) بختیاری‌ (زاده 1279 در تهران- درگذشته 1353) شاعر معاصر ایرانی بود.

زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

حسین پژمان، فرزند علی مراد امیر پنجه‌ی بختیاری و خانم عالمتاج متخلص به ژاله از دودمان میرزا ابو القاسم قائم مقام فراهانی بود. او علوم جدید را در مدارس تهران به پایان رسانید و به زبان فرانسوی مسلط شد؛ آنگاه به تحصیلات قدیمه پرداخت و رشته‌ علوم ادبیات عرب را آموخت و پس از اتمام تحصیلات به استخدام وزارت پست و تلگراف درآمد و ضمن اشتغال به کار، کتابی هم در زمینه‌ پست و تلگراف نوشت. پژمان از هیجده سالگی به نظم شعر پرداخت. اشعارش در روزنامه‌ها و مجلات مختلف به چاپ رسید. پژمان در شمار شعرای تجدد خواه است.

آثار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

منظومه‌ها[ویرایش | ویرایش مبدأ]

کتاب‌ها[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • بهترین اشعار[۱]
  • کلیات اشعار[۲]

ترجمه‌ها[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  • وفای زن (بنیامین کنستانف
  • آتالاوژ (شاتو بریان)

اشعار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مکتب حسین (ع)[ویرایش | ویرایش مبدأ]


این ماه، ماه ماتم سبط پیمبرست؟ یا ماه سربلندى فرزند حیدرست؟
شیر اوژَنى که بر تن و فرق مبارکش از زخم تیرْ جوشن و از تیغْ مغفرست
آن کو نهال دین محمد ز خون او سیراب گشت و سایه فکن گشت و بَروَرست
در ظاهر ار شکسته شد آن شیر دل منال کز آن شکست بادۀ فتحش به ساغرست
سر لوح فتحْ‌نامۀ او شد شکستِ او مرد حق ار شکسته شود، هم مظفّرست
امروز عید فتح حسین است و آل او زارى مکن که خستۀ شمشیر و خنجرست
او کشته گشت و ملت اسلام زنده شد وین کشته از هزار جهان زنده، برترست
شیرین، شهادتى که به اسلام داد جان فرخنده، رفتنى که چنین هستى آورست
او کشته نیست، زندۀ اعصار و قرن‌هاست کِش نام نیک تا به ابد زیب دفترست
از خونِ آن حسین، حسینى دگر بزاد وین نقش جاودانه از آن روى و منظرست
مرگ از براى ماست نه درخوردِ او، که ما ترسان ز محشریم و، وى آن سوىِ محشرست
چندین ز تشنه‌کامى و مظلومى‌اش مگوى کو شَهْم [۳] و قادرست، نه مسکین و مضطرست
خوارىّ و سرشکستگى آرد قبول ظلم او تا جهان به جاست عزیزست و سَرورست
آن آهنینْ جگر که ز تصویر تیغ او تبْ لرزه مر سپاه عدو را به پیکرست
مظلوم نیست، خانه برانداز ظالم است لبْ‌تشنه نیست، ساقى تسنیم و کوثرست
مظلومْ نى، که رایت پیروزمند او پیوسته بر بسیط زمین سایه گسترست
آن کس که بى‌سپاه زند بر سپاه خصم دریاى لشکرست، نه محتاج لشکرست
آن کو به پاى خویشتن آید به قتلگاه مرگ ستمگرست، نه مرد ستَمْبَرست
چون کودکان گمشده گریان مباش از آنک او شاهْ مرد و، قصّۀ او مرد پرورست
بر ابن سعد و ابن زیادست و بر یزید ار گریه جایزست، وگر نوحه درخورست
کان جمع تیره بخت پلید جهول را دنیا نماند و، کیفر عقبى مقررست
او کشته شد که دین نبى جاودان شود جان جهان فداش که بى‌مثلْ گوهرست
زارى مکن به ماتم سلطان دین از آنک در سوگ مرد، شیوۀ مردانه خوشترست
رو کسب فخر و فیض کن از مکتب حسین کان مکتبت به دولت جاوید رهبرست
در راه حفظ میهن و آیین و دین و داد باش آن چنان که زادۀ زهراى اطهرست
آیین سربلندى و هنجار نام و ننگ در مکتب حسین، نه در جاى دیگرست
تسخیر کاخ عزّت و طىّ طریق حق صعب است و پر مخاطره، امّا میسّرست
دیندار باش و عدلْ گزین باش و مرد باش کاین مکتبِ گزیدۀ سبط پیمبرست
در راه دوست تکیه به شمشیر تیز کن کارى که کرد شاه شهیدان، تو نیز کن [۴]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. منتخبی از اشعار سخنوران قدیم و جدید فارسی زبان، شامل دو هزار تن (1312)
  2. این کتاب پس از درگذشتش در سال 1368 توسط انتشارات پارسا و با مقدمه‌ دکتر باستانی پاریزی به چاپ رسید.
  3. شَهْم: دلیر، بزرگ و سَرور.
  4. دیوان پژمان بختیارى، ص 8 تا 11.