هاشم شیرازى: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
زندگینامه
'''هاشم شیرازی''' از شعرای قرن سیزدهم ایرانی است.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =هاشم شیرازی
| تصویر                  =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی              =محمدهاشم شیرازی
| زمینه فعالیت          =شعر و ادبیات
| ملیت                  =ایرانی
| تاریخ تولد            =
| محل تولد                =
| والدین                =
| تاریخ مرگ              =
| محل مرگ                =
| علت مرگ                =
| محل زندگی              =
| مختصات محل زندگی        =
| مدفن                  =
|در زمان حکومت          =
|اتفاقات مهم            =
| نام دیگر              =
|لقب                    =
|بنیانگذار              =
| پیشه                  =شاعر
| سال‌های نویسندگی        =
|سبک نوشتاری            = سبک عراقى
|کتاب‌ها                =
|مقاله‌ها                =
|نمایشنامه‌ها            =
|فیلم‌نامه‌ها              =
|دیوان اشعار            =
|تخلص                    =هاشم
|فیلم‌(های) ساخته بر اساس اثر(ها)=
| همسر                    =
| شریک زندگی            =
| فرزندان                =
|تحصیلات                  =
|دانشگاه                =
|حوزه                  =
|شاگرد                  =
|استاد                  =
|علت شهرت              =
| تأثیرگذاشته بر        =
| تأثیرپذیرفته از        =
| وب‌گاه                  =
|گفتاورد                =
|امضا                  =
}}
==سبک شعرى==


نامش محمد هاشم،تخلص شعرى‌اش«هاشم»و از شعراى سدۀ سیزدهم هجرى است.از تاریخ تولد و درگذشت او اطلاعى نداریم.
محمدهاشم شیرازى به دو زبان فارسى و عربى و در سبک عراقى شعر مى‌سروده‌است. در تذکره مرآةالفصاحه نمونه‌هایى از شعر عربى و فارسى او آمده است.<ref>همان، ص ۷۰۴ و ۷۰۵.</ref> 


شیخ مفید(داور)در شرح حال او نگاشته است:
==اشعار==
 
«هاشم شیرازى:الحاج شیخ محمد هاشم،برادر کهتر امام جمعه و جماعت:شیخ ابو تراب که معروف هر دیار بوده،و خود شیخ مذکور نیز امامت جماعت مى‌نمود و در وقتى که برادر مهتر او به تهران رفت،چندى به جاى برادر نماز جمعه مى‌کرد،و از اهل علم مى‌بود و اشعار در مراثى و غیرها دارد،و چون متصلب در امر به معروف و نهى از منکر بود،بعضى از اجلاف اشعارى چند از زبان او ساخته و در جهان منتشر کردند....» <ref>تذکرۀ مرآة الفصاحه،ص 704.</ref>
 
سبک شعرى
 
هاشم شیرازى به دو زبان فارسى و عربى شعر مى‌سروده و در زمرۀ شاعران ذو اللسانین است.
 
در تذکرۀ مرآة الفصاحه نمونه‌هایى از شعر عربى و فارسى او آمده است، <ref>همان،ص 704 و 705.</ref> و از شیوۀ بیانى اشعار فارسى او پیدا است که در سبک عراقى طبع‌آزمایى مى‌کرده.
 
دامنۀ تأثیر آثار عاشورایى
 
ابیات منتخبى که از مراثى منظوم او در تذکرۀ مرآة الفصاحه آمده،گویا برگزیده‌اى از ترکیب‌بند عاشورایى او باشد.این ابیات برگزیده،در عین روانى از ساختار لفظى قابل قبولى برخوردارند.متأسفانه به خاطر عدم دستیابى به اشعار عاشورایى او نمى‌توان پیرامون میزان تأثیرگذارى آنها سخنى گفت،ولى چون وى از روحانیان بنام زمان خود بوده و از ائمۀ معروف جماعات شیراز به شمار مى‌آمده،طبعا آثار منظوم ماتمى او در میان علاقه‌مندان به وى و مردم متدین شیراز معروف بوده و بازتاب درخورى در زادگاه او داشته است.
 
برگزیدۀ آثار عاشورایى


===ترکیب‌بند عاشورایی===
{{شعر}}
{{ب| اى پرتو جلال و جمال و بهاى حق | وى مظهر کمال و صفا و ضیاى حق }}
{{ب| اى پرتو جلال و جمال و بهاى حق | وى مظهر کمال و صفا و ضیاى حق }}


{{ب| اى تربت مقدس تو فتح کارها | وى مرقد منیر تو،کوى صفاى حق }}
{{ب| اى تربت مقدس تو فتح کارها | وى مرقد منیر تو، کوى صفاى حق }}


{{ب| زینب چو دید جسم برادر به خون تپان | گفتا:فدات جان من،اى جان مصطفى! }}
{{ب| زینب چو دید جسم برادر به خون تپان | گفتا: فدات جان من، اى جان مصطفى! }}


{{ب| چون شد که باد حادثه افکند بر زمین | این نخل سربلند ز بستان مصطفى؟ }}
{{ب| چون شد که باد حادثه افکند بر زمین | این نخل سربلند ز بستان مصطفى؟ }}


{{ب| آن دم که جسم پاک على اکبرش تپید | در خاک و خون،به دامن صحراى کربلا }}
{{ب| آن دم که جسم پاک على اکبرش تپید | در خاک و خون، به دامن صحراى کربلا }}


{{ب| شد ناامید و گفت به حسرت به نعش او | بر این سراى یا ولدى!بعدک العفا }}
{{ب| شد ناامید و گفت به حسرت به نعش او | بر این سراى یا ولدى! بعدک العفا }}


{{ب| فریاد العطش به سما مى‌رود هنوز | از دشت کربلا،به هزاران فغان و آه }}
{{ب| فریاد العطش به سما مى‌رود هنوز | از دشت کربلا، به هزاران فغان و آه }}


{{ب| سرهاى سروران،به سر نیزۀ جفا | وز سیلى خسان،گل رخسار ما سیاه }}
{{ب| سرهاى سروران، به سر نیزۀ جفا | وز سیلى خسان، گل رخسار ما سیاه }}


{{ب| آه از دمى که عترت و اولاد مصطفى | کردند رو به مقتل سلطان کم سپاه }}
{{ب| آه از دمى که عترت و اولاد مصطفى | کردند رو به مقتل سلطان کم سپاه }}


{{ب| دیدند پیکر شهدا گشته چاک چاک | بى‌دست و پا و بى‌سر و بى‌افسر و کلاه <ref>همان،ص 704 و 705.</ref> }}
{{ب| دیدند پیکر شهدا گشته چاک چاک | بى‌دست و پا و بى‌سر و بى‌افسر و کلاه<ref>همان، ص 704 و ۷۰۵.</ref> }}
 
 
دامنۀ تأثیر آثار عاشورایى
 
ابیات منتخبى که از مراثى منظوم او در تذکرۀ مرآة الفصاحه آمده،گویا برگزیده‌اى از ترکیب‌بند عاشورایى او باشد.این ابیات برگزیده،در عین روانى از ساختار لفظى قابل قبولى برخوردارند.متأسفانه به خاطر عدم دستیابى به اشعار عاشورایى او نمى‌توان پیرامون میزان تأثیرگذارى آنها سخنى گفت،ولى چون وى از روحانیان بنام زمان خود بوده و از ائمۀ معروف جماعات شیراز به شمار مى‌آمده،طبعا آثار منظوم ماتمى او در میان علاقه‌مندان به وى و مردم متدین شیراز معروف بوده و بازتاب درخورى در زادگاه او داشته است.
 
برگزیدۀ آثار عاشورایى
 
{{ب| اى پرتو جلال و جمال و بهاى حق | وى مظهر کمال و صفا و ضیاى حق }}
 
{{ب| اى تربت مقدس تو فتح کارها | وى مرقد منیر تو،کوى صفاى حق }}
 
{{ب| زینب چو دید جسم برادر به خون تپان | گفتا:فدات جان من،اى جان مصطفى! }}
 
{{ب| چون شد که باد حادثه افکند بر زمین | این نخل سربلند ز بستان مصطفى؟ }}
 
{{ب| آن دم که جسم پاک على اکبرش تپید | در خاک و خون،به دامن صحراى کربلا }}
 
{{ب| شد ناامید و گفت به حسرت به نعش او | بر این سراى یا ولدى!بعدک العفا }}
 
{{ب| فریاد العطش به سما مى‌رود هنوز | از دشت کربلا،به هزاران فغان و آه }}
 
{{ب| سرهاى سروران،به سر نیزۀ جفا | وز سیلى خسان،گل رخسار ما سیاه }}
 
{{ب| آه از دمى که عترت و اولاد مصطفى | کردند رو به مقتل سلطان کم سپاه }}


{{ب| دیدند پیکر شهدا گشته چاک چاک | بى‌دست و پا و بى‌سر و بى‌افسر و کلاه <ref>همان،ص 704 و 705.</ref> }}
{{پایان شعر}}


==منابع==


*[[کاروان شعر عاشورا|محمدعلی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج ۱، ص ۳۴۹-۳۵۰.]]


محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا،زمزم هدایت، ج1، ص 349-350.
==پی نوشت==
[[رده:شاعران]]
<references />{{شاعران}}
[[رده:شاعران قرن سیزدهم]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران ایرانی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۰:۳۲

هاشم شیرازی از شعرای قرن سیزدهم ایرانی است.

هاشم شیرازی
نام اصلی محمدهاشم شیرازی
زمینهٔ کاری شعر و ادبیات
ملیت ایرانی
پیشه شاعر
سبک نوشتاری سبک عراقى
تخلص هاشم

سبک شعرى[ویرایش | ویرایش مبدأ]

محمدهاشم شیرازى به دو زبان فارسى و عربى و در سبک عراقى شعر مى‌سروده‌است. در تذکره مرآةالفصاحه نمونه‌هایى از شعر عربى و فارسى او آمده است.[۱]

اشعار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

ترکیب‌بند عاشورایی[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اى پرتو جلال و جمال و بهاى حق وى مظهر کمال و صفا و ضیاى حق
اى تربت مقدس تو فتح کارها وى مرقد منیر تو، کوى صفاى حق
زینب چو دید جسم برادر به خون تپان گفتا: فدات جان من، اى جان مصطفى!
چون شد که باد حادثه افکند بر زمین این نخل سربلند ز بستان مصطفى؟
آن دم که جسم پاک على اکبرش تپید در خاک و خون، به دامن صحراى کربلا
شد ناامید و گفت به حسرت به نعش او بر این سراى یا ولدى! بعدک العفا
فریاد العطش به سما مى‌رود هنوز از دشت کربلا، به هزاران فغان و آه
سرهاى سروران، به سر نیزۀ جفا وز سیلى خسان، گل رخسار ما سیاه
آه از دمى که عترت و اولاد مصطفى کردند رو به مقتل سلطان کم سپاه
دیدند پیکر شهدا گشته چاک چاک بى‌دست و پا و بى‌سر و بى‌افسر و کلاه[۲]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. همان، ص ۷۰۴ و ۷۰۵.
  2. همان، ص 704 و ۷۰۵.