نسیم شمال‌: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''اشرف الدّین حسینی فرزند سیّد احمد قزوینی''' از شاعران و روزنامه‌نویسان صدر مشروطیّت است.  {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
'''نسیم شمال''' (۱۲۸۸ ه. ق-۱۳۱۳ ه. ق) از شاعران و روزنامه‌نویسان صدر مشروطیّت است.  {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    = نسیم شمال
| نام                    = نسیم شمال
| تصویر                  = نسیم شمال1.jpg
| تصویر                  = نسیم شمال1.jpg
| توضیح تصویر            =  
| توضیح تصویر            =  
| نام اصلی              = اشرف الدّین حسینی
| نام اصلی              = اشرف‌الدّین حسینی
| زمینه فعالیت          =  
| زمینه فعالیت          =  
| ملیت                  =  
| ملیت                  =  
| تاریخ تولد            = سال 1288 ه. ق.
| تاریخ تولد            = سال ۱۲۸۸ ه. ق
| محل تولد                = رشت
| محل تولد                = رشت
| والدین                =   
| والدین                =   
| تاریخ مرگ              = سال 1313 ه. ق.
| تاریخ مرگ              = سال ۱۳۱۳ ه. ق
| محل مرگ                =  
| محل مرگ                =  
| علت مرگ                =  
| علت مرگ                =  
خط ۴۷: خط ۴۷:
}}
}}
==زندگینامه==
==زندگینامه==
اشرف الدّین به سال 1288 ه. ق. در شهر رشت تولد یافت و پس از تحصیلات مقدماتی به سال 1300 ه. ق. برای ادامه‌ تحصیل روانه‌ بین النهرین شد و پس از پنج سال اقامت در آن سامان به رشت بازگشت و در آنجا به سال 1305 ه. ق. مطابق با 1907 م. روزنامه‌ نسیم شمال را منتشر ساخت و تا سال 1911 م. گاهی مرتّب و گاهی نامرتّب به چاپ می‌رسید.
اشرف‌الدّین حسینی فرزند سیّداحمد قزوینی به سال ۱۲۸۸ ه. ق در شهر رشت تولد یافت و پس از تحصیلات مقدماتی به سال ۱۳۰۰ ه. ق برای ادامه‌ تحصیل روانه‌ بین‌النهرین شد و پس از پنج سال اقامت در آن سامان به رشت بازگشت و در آنجا به سال ۱۳۰۵ ه. ق مطابق با ۱۹۰۷ م. روزنامه‌ نسیم شمال را منتشر ساخت و تا سال ۱۹۱۱ م. گاهی مرتّب و گاهی نامرتّب به چاپ می‌رسید.


سیّد پس از برقراری مشروطه به تهران آمد و روزنامه‌ نسیم شمال را در تهران با مقالات و اشعاری انتقادی و در خور فهم عوام منتشر کرد و قبول عام یافت و خود وی نیز به مناسبت نام روزنامه‌اش به «نسیم شمال» معروف گشت.
سیّد پس از برقراری مشروطه به تهران آمد و روزنامه‌ نسیم شمال را در تهران با مقالات و اشعاری انتقادی و در خور فهم عوام منتشر کرد و قبول عام یافت و خود وی نیز به مناسبت نام روزنامه‌اش به «نسیم شمال» معروف گشت.


سیّد اشرف الدّین در زمره‌ نخستین شاعرانی است که به عهد مشروطه به زبان مردم و از زبان توده‌ محروم مردم شعر سرود و مقاله نوشت. وی در اواخر عمر به فقر و جنون مبتلا گشت و سرانجام در سال 1313 ه ق. در نهایت تنگدستی و پریشانی درگذشت. اشعار او اغلب در نسخه‌های نسیم شمال چاپ و جداگانه نیز به صورت مجموعه‌ای منتشر شده است. <ref>لغت نامه دهخدا؛ واژه نسیم شمال.</ref>
سیّد اشرف‌الدّین در زمره‌ نخستین شاعرانی است که به عهد مشروطه به زبان مردم و از زبان توده‌ محروم مردم شعر سرود و مقاله نوشت. وی در اواخر عمر به فقر و جنون مبتلا گشت و سرانجام در سال ۱۳۱۳ ه. ق در نهایت تنگدستی و پریشانی درگذشت. اشعار او اغلب در نسخه‌های نسیم شمال چاپ و جداگانه نیز به صورت مجموعه‌ای منتشر شده‌است. <ref>لغت نامه دهخدا؛ واژه نسیم شمال.</ref>


==اشعار==
==اشعار==


==='''آل عباء'''===
===آل عباء===
{{شعر}}
{{شعر}}


خط ۷۱: خط ۷۱:
{{ب| شفیع امّت احمد، عزیز عزّت داور|دلیل راه ایمان، وارث ملک سلیمانی }}
{{ب| شفیع امّت احمد، عزیز عزّت داور|دلیل راه ایمان، وارث ملک سلیمانی }}


{{ب| ورا یزدان به زیتونش لقب فرموده در قرآن‌|بخوان «وَ التِّینِ وَ الزَّیْتُونِ» <ref> اشاره به آیه 1 سوره تین.</ref> تو در آیات قرانی }}
{{ب| ورا یزدان به زیتونش لقب فرموده در قرآن‌|بخوان «وَ التِّینِ وَ الزَّیْتُونِ» <ref> اشاره به آیه ۱ سوره تین.</ref> تو در آیات قرانی }}


{{ب| خلیل ار گوسفندی را به راه دوست سر برزد|ولی او کرد از اقوام، هفتاد و دو قربانی }}
{{ب| خلیل ار گوسفندی را به راه دوست سر برزد|ولی او کرد از اقوام، هفتاد و دو قربانی }}
خط ۸۵: خط ۸۵:
{{ب| سبب را مسئلت بنمود و وی را این خطاب آمد|ز یزدان «کهیعص» از لفظ برهانی }}
{{ب| سبب را مسئلت بنمود و وی را این خطاب آمد|ز یزدان «کهیعص» از لفظ برهانی }}


{{ب| که «ک» از کربلا، «ه» از هلاکت، «ی» یزید دون‌|همی «ع» از عطش، «ص» از صبوری می‌شود بانی }}  
{{ب| که «ک» از [[کربلا]]، «ه» از هلاکت، «ی» یزید دون‌|همی «ع» از [[عطش]]، «ص» از صبوری می‌شود بانی }}  


{{ب| چنان ظلمی که بروی شد ندیده هیچ مظلومی‌|نه از کردار ترسایان نه از رفتار نصرانی }}
{{ب| چنان ظلمی که بروی شد ندیده هیچ مظلومی‌|نه از کردار ترسایان نه از رفتار نصرانی }}
خط ۹۹: خط ۹۹:
{{ب| شها در صنف مدّاحی ز پیرامون درگانت‌|رها کی می‌کنم کف را کرم خوانی ورم رانی }}
{{ب| شها در صنف مدّاحی ز پیرامون درگانت‌|رها کی می‌کنم کف را کرم خوانی ورم رانی }}


{{ب| روا فرما مرا دائم اگر لایق به درگاهم‌|قلم درکش عباراتم گرش لایق نمی‌دانی <ref>دیوان کامل نسیم شمال؛ ج ص 237.</ref> }}
{{ب| روا فرما مرا دائم اگر لایق به درگاهم‌|قلم درکش عباراتم گرش لایق نمی‌دانی <ref>دیوان کامل نسیم شمال؛ ج ۲، ص ۲۳۷.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


==منابع==
==منابع==


*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ص: 971-972.]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ۲، ص: ۹۷۱-۹۷۲.]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
خط ۱۱۱: خط ۱۱۱:
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران متأخر]]
[[رده:شاعران متأخر]]
<references />
<references />{{شاعران}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۵ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۰۰

نسیم شمال (۱۲۸۸ ه. ق-۱۳۱۳ ه. ق) از شاعران و روزنامه‌نویسان صدر مشروطیّت است.

نسیم شمال
نسیم شمال1.jpg
نام اصلی اشرف‌الدّین حسینی
زادروز سال ۱۲۸۸ ه. ق
رشت
مرگ سال ۱۳۱۳ ه. ق

زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اشرف‌الدّین حسینی فرزند سیّداحمد قزوینی به سال ۱۲۸۸ ه. ق در شهر رشت تولد یافت و پس از تحصیلات مقدماتی به سال ۱۳۰۰ ه. ق برای ادامه‌ تحصیل روانه‌ بین‌النهرین شد و پس از پنج سال اقامت در آن سامان به رشت بازگشت و در آنجا به سال ۱۳۰۵ ه. ق مطابق با ۱۹۰۷ م. روزنامه‌ نسیم شمال را منتشر ساخت و تا سال ۱۹۱۱ م. گاهی مرتّب و گاهی نامرتّب به چاپ می‌رسید.

سیّد پس از برقراری مشروطه به تهران آمد و روزنامه‌ نسیم شمال را در تهران با مقالات و اشعاری انتقادی و در خور فهم عوام منتشر کرد و قبول عام یافت و خود وی نیز به مناسبت نام روزنامه‌اش به «نسیم شمال» معروف گشت.

سیّد اشرف‌الدّین در زمره‌ نخستین شاعرانی است که به عهد مشروطه به زبان مردم و از زبان توده‌ محروم مردم شعر سرود و مقاله نوشت. وی در اواخر عمر به فقر و جنون مبتلا گشت و سرانجام در سال ۱۳۱۳ ه. ق در نهایت تنگدستی و پریشانی درگذشت. اشعار او اغلب در نسخه‌های نسیم شمال چاپ و جداگانه نیز به صورت مجموعه‌ای منتشر شده‌است. [۱]

اشعار[ویرایش | ویرایش مبدأ]

آل عباء[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تعالی اللّه که هردم طبعم از الطاف ربّانی‌ روان‌تر می‌شود بالعکس در این بحر طوفانی
بلی باید روان گردد زبان، آخرش لالم‌ به ذکر احمد ثالث به مدح حیدر ثانی
بلی باید که از کِلکم شکر ریزد چو نیشکَر به مولود شفیع محشر، آن محبوب سبحانی
خدیو ملک مظلومیّت و اقلیم صباری‌ جلیل القدر، بی‌همتا، عظیم الشأن روحانی
امیر ملکت زجر و الم، عین جوانمردی‌ دلیر فسحت [۲] عشق حقیقت مالی و جانی
شفیع امّت احمد، عزیز عزّت داور دلیل راه ایمان، وارث ملک سلیمانی
ورا یزدان به زیتونش لقب فرموده در قرآن‌ بخوان «وَ التِّینِ وَ الزَّیْتُونِ» [۳] تو در آیات قرانی
خلیل ار گوسفندی را به راه دوست سر برزد ولی او کرد از اقوام، هفتاد و دو قربانی
به قرآن (ک ه ی ع ص) ار خواندی ای مؤمن‌ کنون ظاهر نمایم مر تو را آن راز پنهانی
که حینی [۴] زکّریا خواست نام پاک او از حق‌ یکایک شرح دادش جبرئیل آن پیک یزدانی
چو گفتی زکّریا تا چهار از نام ایشان را شدی خوشوقت و خرّم همچو استخلاص زندانی
ولی چون پنجمین نامش بشد اندر زبان جاری‌ شدی محزون و غمگین چون غریبان بیابانی
سبب را مسئلت بنمود و وی را این خطاب آمد ز یزدان «کهیعص» از لفظ برهانی
که «ک» از کربلا، «ه» از هلاکت، «ی» یزید دون‌ همی «ع» از عطش، «ص» از صبوری می‌شود بانی
چنان ظلمی که بروی شد ندیده هیچ مظلومی‌ نه از کردار ترسایان نه از رفتار نصرانی
کجا باشد روا گردد به تیر کین هدف چشمش‌ تنش روی زمین و بر سر نی رأس نورانی
معمایی است بس مشکل صفات بی‌مثال وی‌ کجا بتوان که حل کرد این معّمه را به آسانی
مرا تا جان به تن باشد نپیچم سر از این درگه‌ که تا روشن نمایم قلب خود را زین مسلمانی
نگیرم دامن اجلال، بهر منصب و شوکت‌ بر این درگه گدایی می‌کنم برتر ز سلطانی
شها در صنف مدّاحی ز پیرامون درگانت‌ رها کی می‌کنم کف را کرم خوانی ورم رانی
روا فرما مرا دائم اگر لایق به درگاهم‌ قلم درکش عباراتم گرش لایق نمی‌دانی [۵]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. لغت نامه دهخدا؛ واژه نسیم شمال.
  2. فسحت: گشادگی، فراخی مکان، گنجایش، وسعت.
  3. اشاره به آیه ۱ سوره تین.
  4. حینی: زمانی که.
  5. دیوان کامل نسیم شمال؛ ج ۲، ص ۲۳۷.