قطب الدین راوندی

قطب راوندی سعید بن عبدالله
زادروز	راوند از توابع کاشان
درگذشت	573 هجری قمری قم
شناخته‌شده برای	محدث، مفسر، متکلم، فقیه، فیلسوف
دین	اسلام
مذهب	شیعه
آثار	الخرائج و الجرائح، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، تهافت الفلاسفه، آیات الاحکام، قصص الانبیاء راوندی و...

قطب الدین راوندی یکی از پیشوایان علمای شیعه و از اساتید فقه و حدیث و از شعرا است.

زندگینامه

قطب الدّین، ابو الحسن سعد بن هبة اللّه بن حسین بن عیسی راوندی در روز چهارشنبه دهم شوال سال 573 ه ق وفات یافت. قبرش هم‌اکنون در صحن جدید حضرت معصومه (س) در قم قرار دارد.

آثار

تألیفات ارزنده‌اش عبارتند از: «سلوة الحزین»، «المغنی فی شرح النهایة» در ده جلد، «منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه»، «رسالة فی الناسخ و المنسوخ فی القرآن»، «جنّا الجنّتین فی ذکر ولد العسکریین»، «شرح الذریعة للشریف المرتضی» در 3 جلد، «الخرائح و الجرائح»، «الایات المشکلة» و همچنین رساله‌ای در اثبات اینکه طریقه‌ی کلام در معرفت احکام دینی طریقه‌ی مطمئن و خالی از شبهه نیست، نوشت و در آن نود و پنج مورد از موارد اختلاف بین شیخ مفید و سیّد مرتضی دو پیشوای نامی شیعه را یادآور شد.

نمونه اشعار

1- بنو الزّهراء آباء الیتامی‌إذا ما خوطبوا قالوا: سلاما

2- هم حجج الآله علی البرایافمن ناواهم یلق الأثاما

3- فکان نهارهم أبدا صیاماولیلهم کما تدری قیاما

4- ألم یجعل رسول اللّه یوم الغدیر علیّا الأعلی اماما؟

5- ألم یک حیدر قرما هماما؟ألم یک حیدر خیرا مقاما؟

1- فرزندان زهرا، پدران یتیمانند که هرگاه مخاطب (جاهلان) قرار گیرند می‌گویند: درود بر شما.

2- آنان دلیلهای خدا بر مردمند، هرکس بدی آنان را بخواهد، گناهکار است.

3- آنان روزها را روزه‌دار و شبها را شب‌زنده‌دارند.

4- آیا رسول خدا «روز غدیر» علی بزرگوار را امام قرار نداد؟

5- آیا نبود حیدر (علی) مرد شجاع با عظمت و آیا نبود حیدر دارای بهترین مقام و منزلت؟.

1- لآل المصطفی شرف محیطتضایق عن مرامیه البسیط

2- إذا کثر البلایا فی البرایافکلّ منهم جاش ربیط

3- إذا ما قام قائمهم بوعظفإنّ کلامه درّ لقیط

4- أو امتلات بعد لهم دیارتقاعس دونه الدّهر القسوط

5- هم العلماء إن جهل البرایاهم الموفون ان خان الخلیط

6- بنو أعمامهم جاروا علیهم‌و مال الدهر إذ مال الغبیط

7- لهم فی کلّ یوم مستجدّلدی أعدائهم دمّ عبیط

8- تناسوا ما مضی بغدیر خمّ‌فأدرکهم لشقوتهم هبوط

9- ألا لعنت أمیّة قد أضاعوا(الحسین) کأنّه فرخ سمیط

10- علی آل الرّسول صلاة ربّی‌طوال الدّهر ما طلع الشمیط

1- برای خاندان پیامبر اکرم (ص) شرافت عظیمی است که زمین برای فضائلشان کوچک است.

2- هنگامی‌که همه‌جا را بلا گرفت، هرکدام آنان زره (پناهگاه) محکمی هستند.

3- هنگامی‌که قائمشان در مقام موعظه ایستاد کلامش چون درّ گرانبها است.

4- و یا زمانی‌که دنیا با عدلشان پر شد، روزگار جبّار در برابرشان تسلیم خواهد شد.

5- آنان دانایانند اگرچه مردم جاهلند، آنان وفاکنندگانند اگرچه (حتی) دوستان خیانت کنند.

6- پسر عموهایشان بر آنان ستم کردند، روزگار از آنها اعراض کرد هنگامی‌که ریاست از آنها گرفته شد.

7- برای آنان در هر روز، پیش دشمنانشان قربانی تازه‌ای بود.

8- فراموش کردند آنچه که در غدیر خم گذشته بود. در نتیجه، به خاطر شقاوتشان مقام آنان (از نظر ظاهری) را پایین آوردند.

9- لعنت خدا بر بنی امیه که خون حسین (ع) را ریختند، گویا که او جوجه کم‌ارزشی بود!!

10- بر دودمان پیامبر همه روزه درود خدا باد تا زمانی‌که صبح می‌دمد و خورشید طلوع می‌کند.

منابع

• دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌1، ص:285-286.