عبدالله بن‌ مسلم بن عقیل: تفاوت میان نسخه‌ها

'''عبدالله بن‌ مسلم ‌بن‌ عقیل‌،''' فرزند مسلم بن عقیل و رقیه‌ دختر امام علی (ع)، <ref>ر.ک : کتاب نسب قریش، ص45؛ المحبر، ص56؛ تاریخ خلیفة بن خیاط، ص145؛ المعارف، ص204؛ تاریخ طبری، ج5، ص468؛ مقاتل الطالبیین، ص92؛ رجال طوسی، ص80؛ شرح الاخبار، ص195؛ لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب، ج1، ص339.</ref> از جوانان جنگجو و دلیر بنی‌ هاشم بود.

عبدالله در شب عاشورا در پاسخ امام حسین (ع) مبنی بر اینکه یارانش آزادند و می‌توانند او را رها کرده و بروند، حمایت و پاسداری از آن حضرت را به منزله تعهدی تلقی کرد که می‌بایست به آن وفادار بود و جان خود را در این راه قربانی نمود. <ref>ر.ک : امالی صدوق، ص133.</ref>

در ظهر عاشورا و پس از شهادت همه اصحاب، عبدالله عازم میدان شد و از امام حسین (ع) اذن جهاد طلبید. امام حسین (ع) فرمود: هنوز از شهادت پدرت مسلم زمانی نگذشته و مصیبت او از خاطر ما زائل نشده است. عبدالله عرض کرد: پدر و مادرم فدای تو باد. من کسی نیستم که زندگانی دنیای پست را بر حیات جاودانی ترجیح دهم. خواهش می‌کنم که این جان ناقابل را به قربانی حضرت خویش قبول فرمایی. آنگاه امام حسین (ع) اذن داد و او به‌ طرف‌ میدان‌ رفت‌ و در حالی‌ که‌ چنین‌ رجز می‌خواند، به‌ نبرد پرداخت‌: <ref>الفتوح، ج5،ص211؛ ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، ص90.</ref>

بنا به نقل ابو مخنف، طبری و شیخ مفید، عبدالله بن مسلم دلاورانه جنگید و سه حمله به صفوف دشمن داشت. سرانجام عمرو بن‌ صُبیح‌ صیداوی‌، تیری‌ به‌ طرف‌ او افکند و عبدالله دستش‌ را سپر پیشانی خود قرار داد.‌ دست‌ و پیشانی‌اش‌ به‌ هم‌ دوخته‌ شد، چنان‌که‌ نتوانست‌ حرکت‌ دهد و با تیر دوم او عبدالله به شهادت رسید. <ref>ر.ک : وقعة الطف، ص247؛ تاریخ طبری، ج5، ص447؛ ارشاد، ج2، ص111. قس الاخبار الطوال، ص257؛ مقاتل الطالبیین، ص92؛ تاریخ بلعمی، ج2، ص709.</ref> اما بنا به نقل بلاذری پس از اینکه عمرو بن‌ صُبیح‌ صیداوی اولین تیر را زد‌، مردم به‌طور گروهی و یا شخص زید بن ورقاء او را به شهادت رساند و گفته شده شخص‌ دیگری‌ نیزه‌ای‌ بر قلب‌ او وارد آورد و آن‌ بزرگوار به‌ شهادت‌ رسید. <ref>ر.ک : انساب الاشراف، ج2، ص497.</ref> با توجه به روایات فوق الذکر، در منابع از چند نفر به صورت انفرادی (عمرو بن‌ صُبیح‌ صیداوی‌، عامر بن صعصعه، اسید بن مالک و زید بن ورقاء)، <ref>ر.ک : نسب قریش، ص45؛ تاریخ خلیفه بن خیاط، ص145؛ المعارف، ص204؛ تاریخ طبری، ج5، ص468؛ مقاتل الطالبیین، ص92؛ رجال طوسی، ص80؛ شرح الاخبار، ص195؛ لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب، ج1، ص339.</ref> و نیز از لشکر کوفه به‌طور دسته‌جمعی به عنوان قاتل عبدالله بن مسلم یاد شده است. لیکن بیشتر آنان عمرو بن‌ صُبیح‌ صیداوی‌ را قاتل دانسته‌اند.

گفته شده زید بن ورقاء که در قتل او بسیار مؤثر بود، به دست مختار ثقفی کشته شد. زید گوید وقتی نزد وی آمدم او از دنیا رفته بود، تیری که بر شکمش زده بودم، بیرون کشیدم. آن تیری که بر پیشانی‌اش بود، حرکت دادم که بیرون آید، چوب تیر بیرون آمد، اما پیکان آن در پیشانی ماند. <ref>انساب الاشراف، ج2، ص497.</ref>

به گفته برخی او به هنگام شهادت 26 <ref>لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب، ج1، ص339.</ref> و به قولی 14 <ref>ر.ک : تنقیح المقال، ص202. </ref> سال سن داشت. البته بعضی نیز بدون اشاره به سن او، از وی به عنوان فتی (جوان) یاد کرده‌اند. <ref>انساب الاشراف ج2، ص497.</ref> البته با توجه به سن 35 سالگی که برای پدرش ذکر کرده‌اند، <ref>لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب، ج1، ص402.</ref> گرچه 14 سالگی برای او بعید نیست اما 26 ساله بودنش محال است.

برخی از مورخان و ارباب مقاتل او را اولین شهید بنی‌ هاشم دانسته‌اند، <ref>الفتوح، ج5، ص111؛ امالی صدوق، ص137.</ref> ولی اکثرشان بر این باورند که او پس از علی‌ اکبر عازم میدان گردید و بعد از آن حضرت به شهادت رسید. <ref>ر.ک : وقعة الطف، ص247؛ تاریخ طبری، ج5، ص447؛ ارشاد، ج2، ص447؛ ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، ص90.</ref>

در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه به وی سلام داده شده است: ”السَّلامُ عَلَی القَتیلِ بنِ القَتیلِ عَبدِاللهِ بِنِ مُسلِمِ بنِ عَقیلٍ وَ لَعَنَ اللهُ قاتِلَهُ عامِرَ بنَ صَعصَةَ وَ قیلَ أسَدَ بنَ مالِکٍ“ <ref>برای تفصیل بیشتر ر.ک : تاریخ طبری، ج5، ص468؛ رجال طوسی، ص80؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج4، ص105؛ ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، ص89-90؛ بحار الانوار، ج101، ص271؛ انصار الحسین (ع)، ص150؛ اکلیل المصائب، ص184؛ فرسان الهیجاء، ج1، ص254؛ قاموس الرجال، ج6، ص615؛ وسیله الدارین، ص231.</ref>