۹٬۵۴۶
ویرایش
عبدالله بن مسلم بن عقیل: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات اصحاب امام حسین (ع) | {{جعبه اطلاعات اصحاب امام حسین (ع) | ||
| عنوان = | | عنوان = | ||
| تصویر = | | تصویر =مزار یاران امام حسین(ع).jpg | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
|توضیح تصویر = | |توضیح تصویر = | ||
| خط ۱۰: | خط ۷: | ||
| لقب = | | لقب = | ||
| نسب = | | نسب = | ||
| خویشاوندان سرشناس = | | خویشاوندان سرشناس =مسلم بن عقیل (پدر) | ||
| تاریخ تولد = | | تاریخ تولد = | ||
| شهر تولد = | | شهر تولد = | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۱: | ||
| شاگردان = | | شاگردان = | ||
| آثار = | | آثار = | ||
| نقش های برجسته =از اصحاب و | | نقش های برجسته =از اصحاب امام حسین(ع) و شهدای کربلا | ||
}} | }}'''عبدالله بن مسلم بن عقیل،''' از یاران [[امام حسین(ع)]] که در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسید. | ||
== زندگینامه == | |||
عبدالله فرزند [[مسلم بن عقیل]] و رقیه دختر امام علی (ع) <ref>ر.ک : کتاب کتاب نسب قریش، مصعب بن عبدالله زبیری، چاپ لوی پروونسال، قاهره: ۱۹۵۳ م.، مصعب بن عبدالله زبیری، چاپ لوی پروونسال، قاهره: ۱۹۵۳ م.، ص۴۵؛ المحبّر، ابن حبیب، محمد، به کوشش ایلزه لیشتن اشتتر، حیدرآباد دکن: ۱۳۶۱ ﻫ ق / ۱۹۴۲ م. ، ص۵۶؛ تاریخ خلیفة بن خیاط، ص۱۴۵؛ المعارف، ابن قتیبه، عبدالله، به کوشش ثروت عکاشه، قاهره، ۱۹۶۰ م. ، ابن قتیبه، عبدالله، به کوشش ثروت عکاشه، قاهره،۱۹۶۰ م. ، ص۲۰۴.</ref> از جوانان جنگجو بنی هاشم بود. | |||
== همراهی با امام حسین(ع) == | |||
عبدالله به همراه مادر و سایر برادران خود از مدینه تا [[کربلا]] از ملتزمین رکاب [[امام حسین (ع)]] بود. | |||
==نقش در واقعه کربلا== | ==نقش در واقعه کربلا== | ||
عبدالله در شب عاشورا در پاسخ امام حسین (ع) مبنی بر اینکه یارانش آزادند و می‌توانند او را رها کرده و بروند، حمایت و پاسداری از آن حضرت را به منزله تعهدی تلقی کرد که می‌بایست به آن وفادار بود و جان خود را در این راه قربانی | عبدالله در شب [[عاشورا]] در پاسخ امام حسین (ع) مبنی بر اینکه یارانش آزادند و می‌توانند او را رها کرده و بروند، حمایت و پاسداری از آن حضرت را به منزله تعهدی تلقی کرد که می‌بایست به آن وفادار بود و جان خود را در این راه قربانی نماید. <ref>ر.ک : امالی، صدوق (ابن بابویه)، ابوجعفر محمد بن علی، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت: ۱۹۹۰ م.، ص۱۳۳.</ref> | ||
در ظهر عاشورا و پس از شهادت همه اصحاب، عبدالله عازم میدان شد و از امام حسین (ع) اذن جهاد طلبید. امام حسین (ع) فرمود: | در ظهر عاشورا و پس از شهادت همه اصحاب، عبدالله عازم میدان شد و از امام حسین (ع) اذن جهاد طلبید. امام حسین (ع) فرمود: «هنوز از شهادت پدرت مسلم زمانی نگذشته و مصیبت او از خاطر ما زائل نشده است.» | ||
عبدالله عرض کرد: «پدر و مادرم فدای تو باد. من کسی نیستم که زندگانی دنیای پست را بر حیات جاودانی ترجیح دهم. خواهش می‌کنم که این جان ناقابل را به قربانی حضرت خویش قبول فرمایی.» | |||
آنگاه امام حسین (ع) اذن داد و او به طرف میدان رفت و در حالی که چنین رجز می‌خواند، به نبرد پرداخت: <ref>الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: ۱۳۹۵ ه ق/ ۱۹۷۵ م.، ج۵،ص۲۱۱؛ ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره.، ص۹۰.</ref> | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{م| اَلیوم‌َ اَلقی' مُسْلِماً وَ هُوَ اَبی }} | {{م| اَلیوم‌َ اَلقی' مُسْلِماً وَ هُوَ اَبی }} | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۹: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
امروز پدرم مسلم را دیدار می‌کنم، با آن گروهی که بر دین پیامبر خدایند. | امروز پدرم مسلم را دیدار می‌کنم، با آن گروهی که بر دین پیامبر خدایند. آنان از قومی نیستند که مشهور و معروف به کذب و دروغ باشند. بلکه از خوبان و برگزیدگان و کریم‌النسب هستند. از سادات هاشمی که اهل حسب و بزرگی هستند. | ||
===شهادت=== | |||
بنا به نقل ابو مخنف، طبری و شیخ مفید، عبدالله بن مسلم دلاورانه جنگید و سه حمله به صفوف دشمن داشت. سرانجام [[عمرو بن صبیح صیداوی|عمرو بن صُبیح صیداوی]]<nowiki/>، تیری به طرف او افکند و عبدالله دستش را سپر پیشانی خود قرار داد. دست و پیشانی‌اش به هم دوخته شد، چنان‌که نتوانست حرکت دهد و با تیر دوم او عبدالله به شهادت رسید. <ref>ر.ک : وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمدهادی یوسفی غروی. ، ص۲۴۷؛تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۷؛ ارشاد القلوب، دیلمی، ابوم محمد حسن بن ابی الحسن، تهران: مرکز نشر کتاب، ۱۳۷۵ ﻫ ق.، ج۲، ص۱۱۱.الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : ۱۹۶۰ م.، ص۲.</ref> | |||
اما بنا به نقل بلاذری پس از اینکه عمرو بن صُبیح صیداوی اولین تیر را زد، مردم به‌طور گروهی و یا شخص [[زید بن ورقاء]] او را به شهادت رساند و گفته شده شخص دیگری نیزه‌ای بر قلب او وارد آورد و به شهادت رسید. <ref>ر.ک : انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۲، ص۴۹۷.</ref> | |||
با توجه به روایات فوق الذکر، در منابع از چند نفر به صورت انفرادی (عمرو بن صُبیح صیداوی، [[عامر بن صعصعه]]، [[اسید بن مالک حضرمی|اسید بن مالک]] و زید بن ورقاء)، <ref>ر.ک : کتاب نسب قریش، مصعب بن عبدالله زبیری، چاپ لوی پروونسال، قاهره: ۱۹۵۳ م.، ص45؛ تاریخ خلیفه بن خیاط، ص۱۴۵؛ المعارف، ابن قتیبه، عبدالله، به کوشش ثروت عکاشه، قاهره، ۱۹۶۰ م. ، ابن قتیبه، عبدالله، به کوشش ثروت عکاشه، قاهره، ۱۹۶۰ م. ، ص۲۰۴؛تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۶۸.</ref> و نیز از لشکر کوفه به‌طور دسته‌جمعی به عنوان قاتل عبدالله بن مسلم یاد شده است. لیکن بیشتر آنان عمرو بن صُبیح صیداوی را قاتل دانسته‌اند. گفته شده زید بن ورقاء که در قتل او بسیار مؤثر بود، به دست [[مختار ثقفى|مختار ثقفی]] کشته شد. زید گوید وقتی نزد وی آمدم او از دنیا رفته بود، تیری که بر شکمش زده بودم، بیرون کشیدم. آن تیری که بر پیشانی‌اش بود، حرکت دادم که بیرون آید، چوب تیر بیرون آمد، اما پیکان آن در پیشانی ماند. <ref>انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م.، ج۲، ص۴۹۷.</ref> | |||
گفته شده زید بن ورقاء که در قتل او بسیار مؤثر بود، به دست مختار ثقفی کشته شد. زید گوید وقتی نزد وی آمدم او از دنیا رفته بود، تیری که بر شکمش زده بودم، بیرون کشیدم. آن تیری که بر پیشانی‌اش بود، حرکت دادم که بیرون آید، چوب تیر بیرون آمد، اما پیکان آن در پیشانی ماند. <ref>انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: | |||
به گفته برخی او به هنگام شهادت | به گفته برخی او به هنگام شهادت ۲۶ <ref>لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب، بیهقی، ابوالحسن علی بن زید (ابن فندق)، به تصحیح سیدمهدی رجایی اصفهانی، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی، ۱۴۱۰ ﻫ ق. ، ج۱، ص۳۳۹.</ref> و به قولی ۱۴ <ref>ر.ک : تنقیح المقال فی احوال الرجال، مامقانی، شیخ عبدالله، نجف: المطبعه الحیریه، ۱۳۵۲ ﻫ ق.، ص۲۰۲. </ref> سال سن داشت. البته بعضی نیز بدون اشاره به سن او، از وی به عنوان فتی (جوان) یاد کرده‌اند. <ref>انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ م. ج۲، ص۴۹۷.</ref> البته با توجه به سن ۳۵ سالگی که برای پدرش ذکر کرده‌اند، <ref>لباب الانساب و الالقاب و الاعقاب، بیهقی، ابوالحسن علی بن زید (ابن فندق)، به تصحیح سیدمهدی رجایی اصفهانی، قم: کتابخانه آیت الله مرعشی، ۱۴۱۰ ﻫ ق. ، ج۱، ص۴۰۲.</ref> گرچه ۱۴ سالگی برای او بعید نیست اما ۲۶ ساله بودنش محال است. | ||
برخی از مورخان | برخی از مورخان او را اولین شهید [[بنی‌هاشم|بنی هاشم]] دانسته‌اند، <ref>الفتوح، ابن اعثم کوفی، احمد، حیدرآباد دکن: ۱۳۹۵ ه ق/ ۱۹۷۵ م.، ج۵، ص۱۱۱؛ امالی، صدوق (ابن بابویه)، ابوجعفر محمد بن علی، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت: ۱۹۹۰ م.، ص۱۳۷.</ref> ولی اکثرشان بر این باورند که او پس از [[علی اکبر (ع)|علی اکبر]] عازم میدان گردید و بعد از آن حضرت به شهادت رسید. <ref>ر.ک : وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمدهادی یوسفی غروی. ، ص۲۴۷؛تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۴۷.</ref> | ||
در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه به وی سلام داده شده است: | در [[زیارت رجبیه]] و [[زیارت ناحیه مقدسه]] به وی سلام داده شده است: «السَّلامُ عَلَی القَتیلِ بنِ القَتیلِ عَبدِاللهِ بِنِ مُسلِمِ بنِ عَقیلٍ وَ لَعَنَ اللهُ قاتِلَهُ عامِرَ بنَ صَعصَةَ وَ قیلَ أسَدَ بنَ مالِکٍ» <ref>برای تفصیل بیشتر ر.ک :تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۴۶۸؛رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: ۱۳۸۱ ﻫ ق.، ص۸۰؛ مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۱۰۵.</ref> | ||
==منبع== | ==منبع== | ||
مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص | |||
* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص ۴۲۳-۴۲۶.] | |||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
[[رده: تاریخ]] | [[رده: تاریخ]] | ||
| خط ۶۶: | خط ۷۱: | ||
[[رده: شهیدان کربلا]] | [[رده: شهیدان کربلا]] | ||
[[رده: شهدای بنی‌هاشم]] | [[رده: شهدای بنی‌هاشم]] | ||
<references /> | |||