عاشورا

روز دهم محرم، روز شهادت سالار شهیدان و فرزندان و اصحاب او در کربلا، عاشورا نام دارد.

روزشمار واقعه عاشورا
سال 60 قمری
15 رجب	مرگ معاویه
28 رجب	خروج امام حسین (ع) از مدینه.
3 شعبان	ورود امام(ع) به مکه.
10 رمضان	رسیدن نخستین نامه‌های کوفیان به امام(ع).
12 رمضان	رسیدن 150 نامه از کوفیان به امام(ع) توسط قیس بن مُسْهِر، عبدالرحمان ارحبی و عُمارَة سَلُولی.
14 رمضان	وصول نامه سران و اهالی کوفه به امام(ع) توسط هانی بن هانی سبیعی و سعید بن عبدالله حنفی.
15 رمضان	خروج مسلم از مکه به سوی کوفه.
5 شوال	ورود مسلم بن عقیل به کوفه.
8 ذیحجه	خروج امام حسین(ع) از مکه.
8 ذیحجه	قیام مسلم بن عقیل در کوفه.
9 ذیحجه	شهادت مسلم بن عقیل در کوفه.
سال 61 قمری
1 محرم	یاری خواستن امام از عبیدالله بن حر جعفی و عمرو بن قیس در قصر بنی مقاتل
2 محرم	ورود کاروان امام(ع) به کربلا
3 محرم	ورود عمر سعد به کربلا با سپاه چهار هزار نفری.
6 محرم	یاری خواستن حبیب بن مظاهر از بنى اسد برای یاری امام حسین(ع) و ناکامی او در این مأموریت
7 محرم	بستن آب بر روی امام حسین(ع) و یارانش.
7 محرم	پیوستن مسلم بن عوسجه به امام حسین(ع) و یارانش.
9 محرم	ورود شمر بن ذی الجوشن به کربلا.
9 محرم	امان‌نامه شمر به فرزندان ام‌البنین.
9 محرم	اعلام جنگ لشکر عمر سعد به امام(ع) و مهلت خواستن حضرت از عمر سعد.
10 محرم	واقعه عاشورا و شهادت امام حسین(ع)، اهل بیت(ع) و یارانش.
11 محرم	محرم حرکت اسرا به سوی کوفه
11 محرم	دفن شهدا توسط بنى اسد (از اهل غاضریه)
12 محرم	دفن تعداد کمی از شهدا
12 محرم	ورود کاروان اسرای کربلا به کوفه.
19 محرم	حرکت کاروان اسیران از کوفه به شام.
1 صفر	ورود اهل بیت(ع) و سر مطهّر امام حسین(ع) به شام.
20 صفر	اربعین حسینی
20 صفر	ورود اهل بیت امام(ع) به کربلا
20 صفر	بازگشت اهل بیت امام(ع) از شام به مدینه بنا بر برخی اقوال.

تاریخچه و علت نامگذاری

عاشورا در تاریخ عرب جاهلیت از روزهای عید رسمی و ملی بوده‌است و در آن روزگاران، در چنین روزی روزه می‌گرفتند. روز جشن ملی و مفاخر و شادمانی بوده‌است و در چینن روزی لباس‌های فاخر می‌پوشیدند و چراغانی و خضاب می‌کردند. اما با رواج اسلام و با تشریع روزه رمضان، آن روز نسخ شد.

گفته‌اند: «علت نامگذاری روز دهم محرم به عاشورا به این علت است که ده نفر از پیامبران با ده کرامت در این روز مورد تکریم الهی قرار گرفته‌اند.

اما روز عاشورا اهمیت و ماندگاری خود را در تاریخ اسلام به سبب واقعه روز عاشورای سال 61 هجری در کربلا به دست آورده است.

در فرهنگ شیعی

در فرهنگ شیعی به دلیل شهادت امام حسین (ع) در روز عاشورا، این روز عظیم‌ترین روز سوگواری و ماتم به حساب می‌آید که بزرگترین فاجعه و ستم در مورد خاندان پیامبر انجام گرفته است. به همین دلیل پیروان خاندان رسالت در این روز به سوگ و عزا می‌نشینند و بر کشتگان این روز می‌گریند.

امام رضا(ع) فرمودند: «هر کس را که عاشورا روز مصیبت، اندوه و گریه باشد، خداوند قیامت را روز شادی او قرار می‌دهد.»

منبع

• جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف، ص 298-301
• محمدرضا فخرروحانی، «عاشورا» در برخی کتاب های مرجع انگليسی، از صفحه 59 تا صفحه 82.