مشعل گردانی: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
۱۱۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۱۷
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۳: خط ۲۳:
}}
}}


'''مشعل‌گردانی'''، از آیین‌های [[سوگواری محرم]] در [[ایران]] و [[عراق]]. این آیین بیشتر در [[دهه محرم|دههٔ اول محرم]]، در کشور عراق و مناطق مرکزی و جنوبی ایران، برگزار می‌شود. در این آیین آتش‌دان‌هایی را در خیابان‌ها و میدان‌ها و مکان‌های مقدس می‌گردانند.
'''مشعل‌گردانی'''، از آیین‌های سوگواری محرم در ایران و عراق. این آیین بیشتر در دهه محرم|دههٔ اول محرم، در کشور عراق و مناطق مرکزی و جنوبی ایران، برگزار می‌شود. در این آیین آتش‌دان‌هایی را در خیابان‌ها و میدان‌ها و مکان‌های مقدس می‌گردانند.




خط ۳۱: خط ۳۱:


==تاریخچه==
==تاریخچه==
از میزان قدمت آیین مشعل‌گردانی، اطلاع دقیقی در دست نیست.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، 1395ش، ص450.</ref> برخی پیشینهٔ آن را به حدود 500 سال پیش برمی‌گردانند.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/488140/10 مشرق نیوز؛ 10 سنت عاشورایی از 10 گوشه جهان، مطلب 488140، انتشار 21 مهر 1395.]</ref> در دوره‌هایی از تاریخ از جمله در زمان [[رضا شاه]] [[پهلوی]]، شعله گردانی ممنوع بوده است.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/488140/10 مشرق نیوز؛ 10 سنت عاشورایی از 10 گوشه جهان، مطلب 488140، انتشار 21 مهر 1395.]</ref> از این آیین در برخی مناطق با نام‌های دیگری یاد می‌شود؛ از جمله در اردکان [[یزد]]، به آن تکلیف گفته می‌شود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، 1395ش، ص450.</ref>
از میزان قدمت آیین مشعل‌گردانی، اطلاع دقیقی در دست نیست.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، 1395ش، ص450.</ref> برخی پیشینهٔ آن را به حدود 500 سال پیش برمی‌گردانند.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/488140/10 مشرق نیوز؛ 10 سنت عاشورایی از 10 گوشه جهان، مطلب 488140، انتشار 21 مهر 1395.]</ref> در دوره‌هایی از تاریخ از جمله در زمان رضا شاه پهلوی، شعله گردانی ممنوع بوده است.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/488140/10 مشرق نیوز؛ 10 سنت عاشورایی از 10 گوشه جهان، مطلب 488140، انتشار 21 مهر 1395.]</ref> از این آیین در برخی مناطق با نام‌های دیگری یاد می‌شود؛ از جمله در اردکان [[یزد]]، به آن تکلیف گفته می‌شود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، 1395ش، ص450.</ref>


== شیوه برگزاری==
== شیوه برگزاری==
آیین مشعل گردانی، در مناطق مختلف به صورت متفاوت برگزار می‌شود. در شیوهٔ [[نجف|نجفی]]، به وسیلهٔ آتش‌دان‌های کوچک چوبی یا فلزی، سازه‌ای ساخته می‌شود  که به آن  '''مَشاعل''' گفته می‌شود. هنگام عزاداری، آتش‌دان‌ها را روشن می‌کنند و '''مَشاعل''' را در معابر عمومی میدان‌های اصلی شهر  و محوطهٔ بیرونی اماکن مقدس، حرکت می‌دهند. به علت وزن بالای مشاعل، برای حمل آن نیاز به توانایی و قدرت جسمانی بالایی است. مشاعل در اندازه و شکل، با هم تفاوت دارند.<br />
آیین مشعل گردانی، در مناطق مختلف به صورت متفاوت برگزار می‌شود. در شیوهٔ نجف|نجفی، به وسیلهٔ آتش‌دان‌های کوچک چوبی یا فلزی، سازه‌ای ساخته می‌شود  که به آن  '''مَشاعل''' گفته می‌شود. هنگام عزاداری، آتش‌دان‌ها را روشن می‌کنند و '''مَشاعل''' را در معابر عمومی میدان‌های اصلی شهر  و محوطهٔ بیرونی اماکن مقدس، حرکت می‌دهند. به علت وزن بالای مشاعل، برای حمل آن نیاز به توانایی و قدرت جسمانی بالایی است. مشاعل در اندازه و شکل، با هم تفاوت دارند.<br />
[[پرونده:مشعل‌گردانی قم.jpg|بندانگشتی|آیین مشعل‌گردانی در [[قم]]]]
[[پرونده:مشعل‌گردانی قم.jpg|بندانگشتی|آیین مشعل‌گردانی در [[قم]]]]
در برخی مناطق نظیر [[کربلا]] و [[اردکان]] [[یزد]]، گاهی به جای سازهٔ چند مشعلیِ مذکور،  از مشعل‌های جدا و آتش‌دان‌هایی با دسته‌های بلند،  مشابه [[توغ|عَلَم]]، استفاده می‌شود. این مشعل‌ها توسط عزاداران و در برخی مناطق اختصاصا توسط [[سادات]]،  همراه با خواندن اشعاری خاص، در معابر حرکت داده می‌شود. همراه مشعل‌گردانی، معمولا طبل‌زنی و سنج‌زنی هم انجام می‌شود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، 1395ش، ص450و451.</ref>
در برخی مناطق نظیر [[کربلا]] و [[اردکان]] [[یزد]]، گاهی به جای سازهٔ چند مشعلیِ مذکور،  از مشعل‌های جدا و آتش‌دان‌هایی با دسته‌های بلند،  مشابه [[توغ|عَلَم]]، استفاده می‌شود. این مشعل‌ها توسط عزاداران و در برخی مناطق اختصاصا توسط [[سادات]]،  همراه با خواندن اشعاری خاص، در معابر حرکت داده می‌شود. همراه مشعل‌گردانی، معمولا طبل‌زنی و سنج‌زنی هم انجام می‌شود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، 1395ش، ص450و451.</ref>


==گستره جغرافیایی==
==گستره جغرافیایی==
این آیین در برخی از شهرهای [[ایران]] و [[عراق]] برگزار می‌شود. در عراق  غالبا در شهرهای [[نجف]] و [[کاظمین]] و [[کربلا]]، مشعل‌گردانی می‌کنند. <ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، 1395ش، ص451.</ref> در ایران هم بیشتر، مناطق مرکزی و جنوبی و شهرهایی مثل [[قم]] و [[شهر ری]] و اردکان یزد، میزبان مراسم مشعل‌گردانی هستند و غالبا عرب‌ها آن را اجرا می‌کنند.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/488140/10 مشرق نیوز؛ 10 سنت عاشورایی از 10 گوشه جهان، مطلب 488140، انتشار 21 مهر 1395.]</ref>
این آیین در برخی از شهرهای ایران و عراق برگزار می‌شود. در عراق  غالبا در شهرهای نجف و کاظمین و کربلا، مشعل‌گردانی می‌کنند. <ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، 1395ش، ص451.</ref> در ایران هم بیشتر، مناطق مرکزی و جنوبی و شهرهایی مثل قم و شهر ری و اردکان یزد، میزبان مراسم مشعل‌گردانی هستند و غالبا عرب‌ها آن را اجرا می‌کنند.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/488140/10 مشرق نیوز؛ 10 سنت عاشورایی از 10 گوشه جهان، مطلب 488140، انتشار 21 مهر 1395.]</ref>


==زمان برگزاری==
==زمان برگزاری==
مشعل‌گردانی ‌در مناطق مختلف، در روزهای متفاوتی از [[دهه اول محرم|دههٔ اول محرم]] برگزار می‌شود.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/488140/10 مشرق نیوز؛ 10 سنت عاشورایی از 10 گوشه جهان، مطلب 488140، انتشار 21 مهر 1395.]</ref> غالبا این مراسم در [[شب عاشورا]] اجرا می‌شود. نجفی‌ها در شب‌های هشتم و نهم و دهم، مشعل‌گردانی دارند. در برخی از مناطق، مانند اردکان یزد، در روز [[1 محرم|اول محرم]]، مشعل گردانی می‌کنند تا آغاز محرم را اعلام و مردم را به عزاداری دعوت کنند. در مناطقی نیز از شب [[تاسوعا]] تا صبح [[روز عاشورا]]، مشعل‌گردانی می‌کنند.<ref>رضایی، عزاداری امام حسین در جهان، 1388، ص69.</ref>در برخی جاها در [[شام غریبان]] هم این مراسم اجرا می‌شود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، 1395ش، ص450.</ref>
مشعل‌گردانی ‌در مناطق مختلف، در روزهای متفاوتی از دهه اول محرم برگزار می‌شود.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/488140/10 مشرق نیوز؛ 10 سنت عاشورایی از 10 گوشه جهان، مطلب 488140، انتشار 21 مهر 1395.]</ref> غالبا این مراسم در شب عاشورا اجرا می‌شود. نجفی‌ها در شب‌های هشتم و نهم و دهم، مشعل‌گردانی دارند. در برخی از مناطق، مانند اردکان یزد، در روز اول محرم، مشعل گردانی می‌کنند تا آغاز محرم را اعلام و مردم را به عزاداری دعوت کنند. در مناطقی نیز از شب تاسوعا تا صبح روز عاشورا، مشعل‌گردانی می‌کنند.<ref>رضایی، عزاداری امام حسین در جهان، 1388، ص69.</ref>در برخی جاها در شام غریبان هم این مراسم اجرا می‌شود.<ref>مظاهری، فرهنگ سوگ شیعی، 1395ش، ص450.</ref>


{{عزاداری محرم}}
{{عزاداری محرم}}
۱۰٬۰۷۲

ویرایش

منوی ناوبری