تربت: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
۳۲۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۱ اوت ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
خاک قبر امام حسین (ع). تربت به معناى مقبره هم آمده است. در فارسى هم «رفتن سر خاک» به معناى زیارت قبر است. خداوند، به پاس فداکارى عظیم امام حسین (ع) و شهادتش در راه احیاى دین، آثار ویژه و احکام خاصى در تربت مقدس سید الشهدا (ع) و خاک کربلا قرار داده است. تربت خونین کربلا که در برگیرندۀ آن پیکر پاک است، الهام‌ بخش فداکارى و عظمت و یادآور جان باختن در راه ارزشهاى الهى است. از این رو، هم سجده بر آن تربت مستحب است، هم ذکر گفتن با تسبیح تربت، فضیلت بسیار دارد، هم شفا دهندۀ بیمارى است، هم شایسته است که هنگام دفن میت، اندکى تربت همراه او گذاشته شود یا با حنوط مخلوط شود، هم دفن شدن در کربلا ثواب دارد و ایمنى از عذاب مى‌آورد و هم نجس ساختن آن حرام است و اگر در بیت الخلا بیفتد باید از آنجا پرهیز کرد یا از آنجا در آورد و احکام و آثار دیگر که در فقه مطرح است.<ref>براى توضیح بیشتر ر.ک: «''دائره المعارف تشیّع''»، ج 4، ص 25.</ref>
خاک قبر مطهر [[حسین بن على (ع)|امام حسین (ع)]] '''تربت''' می نامند. تربت به معناى مقبره هم آمده است.  


رسول خدا (ص) مقدارى تربت کربلا به «[[ام سلمه]]» داد و فرمود:
== برکات تربت ==
خداوند، به پاس فداکارى عظیم امام حسین (ع) و شهادتش در راه احیاى دین، آثار ویژه و احکام خاصى در تربت مقدس سیدالشهدا(ع) و خاک کربلا قرار داده‌است. تربت خونین کربلا که در برگیرندۀ آن پیکر پاک است، الهام‌ بخش فداکارى و عظمت و یادآور جان باختن در راه ارزشهاى الهى است. از این رو، هم سجده بر آن تربت مستحب است، هم ذکر گفتن با تسبیح تربت، فضیلت بسیار دارد، هم شفا دهندۀ بیمارى است، هم شایسته است که هنگام دفن میت، اندکى تربت همراه او گذاشته شود یا با حنوط مخلوط شود، هم دفن شدن در کربلا ثواب دارد و ایمنى از عذاب مى‌آورد و هم نجس ساختن آن حرام است و اگر در بیت الخلا بیفتد باید از آنجا پرهیز کرد یا از آنجا در آورد و احکام و آثار دیگر که در فقه مطرح است.<ref>براى توضیح بیشتر ر.ک: «دائره المعارف تشیّع»، ج۴ ص ۲۵.</ref> گرچه خوردن خاک، حرام است، اما خوردن اندکى از خاک قبر سیدالشهدا به نیّت شفا گرفتن (استشفاء) جایز، بلکه مؤکد است و آداب و حدودى دارد.<ref>همان، ج۲، ص ۱۰۳.</ref>


هرگاه دیدى این خاک، تبدیل به خون شد، بدان که حسین (ع) کشته شده است. <ref>''سفینة البحار''، ج ص 122 و 463.</ref>
رسول خدا (ص) مقدارى تربت کربلا به «[[ام سلمه]]» داد و فرمود: «هرگاه دیدى این خاک، تبدیل به خون شد، بدان که حسین (ع) کشته شده‌است.» <ref>سفینة البحار، ج ۱، ص ۱۲۲ و ۴۶۳.</ref>  


گرچه خوردن خاک، حرام است، اما خوردن اندکى از خاک قبر سید الشهدا به نیّت شفا گرفتن (استشفاء) جایز، بلکه مؤکد است و آداب و حدودى دارد.<ref>''همان''، ج 2، ص 103.</ref> امام رضا (ع) فرمود:
=== شفا و درمان دردها ===
امام رضا (ع) فرمود:


«کل طین حرام کالمیتة و الدّم و ما اهلّ لغیر اللّه به، ما خلا طین قبر الحسین (ع) فانّه شفاء من کلّ داء»<ref>''همان''.</ref> هر خاکى حرام است، مثل مردار، خون و ذبح‌شدۀ بى‌نام خدا، مگر خاک قبر حسین (ع) که درمان هر درد است. امام صادق (ع) فرمود:
«کل طین حرام کالمیتة و الدّم و ما اهلّ لغیر اللّه به، ما خلا طین قبر الحسین (ع) فانّه شفاء من کلّ داء»<ref>''همان''.</ref> هر خاکى حرام است، مثل مردار، خون و ذبح‌شدۀ بى‌نام خدا، مگر خاک قبر حسین (ع) که درمان هر درد است. امام صادق (ع) فرمود:


«فى طین قبر الحسین شفاء من کلّ داء و هو الدّواء الأکبر». <ref>''من لا یحضره الفقیه''، ج 2، ص 599 (چاپ جامعه مدرسین)، المزار، شیخ مفید، ص 143.</ref> در خاک قبر حسین (ع) شفاى هر درد است و آن دواى بزرگتر است. روایت است که از فضیلت‌هاى ویژۀ حسین بن على (ع) این است:
«فى طین قبر الحسین شفاء من کلّ داء و هو الدّواء الأکبر». <ref>من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص ۵۹۹ (چاپ جامعه مدرسین)، المزار، شیخ مفید، ص ۱۴۳.</ref> در خاک قبر حسین (ع) شفاى هر درد است و آن دواى بزرگتر است. روایت است که از فضیلت‌هاى ویژۀ [[حسین بن على (ع)]] این است: «الشفاء فى تربته و الإجابة تحت قبّته و الأئمّة من ذرّیّته». <ref>''مناقب''، ج۴، ص ۸۲.</ref>


«الشفاء فى تربته و الإجابة تحت قبّته و الأئمّة من ذرّیّته». <ref>''مناقب''، ج ص 82.</ref>  
نسبت به برداشتن کام نوزادان با تربت کربلا نیز احادیث فراوانى است، از جمله از امام صادق (ع) روایت است که: «حنّکوا اولادکم بتربة الحسین فانّها امان». <ref>وسائل الشیعة، ج ۱۰، ص ۴۱۰. روایات تربت را از جمله در وسائل الشیعة، ج ۱۰، ص ۴۰۸ تا ۴۲۰ و ج ۳، ص ۶۰۷، المزار، شیخ مفید، ص ۱۴۳ و نیز بحار الأنوار، ج ۹۸، ص ۱۱۸ ملاحظه فرمایید.</ref> کام فرزندان خود را با تربت حسین (ع) بردارید، که این تربت، امان است.


امام صادق (ع) دستمال زردى داشت که در آن تربت حضرت سید الشهدا (ع) بود. وقت نماز که مى‌شد همان تربت را در موضع سجودش مى‌ریخت و بر آن سجده مى‌کرد. <ref>''منتخب التواریخ''، ص 298.</ref> و نیز آن حضرت فرمود:
=== ثواب سجده بر تربت ===
[[امام صادق (ع)]] دستمال زردى داشت که در آن تربت حضرت سیدالشهدا (ع) بود. وقت نماز که مى‌شد همان تربت را در موضع سجودش مى‌ریخت و بر آن سجده مى‌کرد.<ref>منتخب التواریخ، ص ۲۹۸.</ref> و نیز آن حضرت فرمود: «السجود على تربة الحسین یخرق الحجب السبع». <ref>بحار الأنوار، ج ۸۲، ص ۱۵۳ و ۳۳۴.</ref> سجده بر تربت حسینى، حجاب‌هاى هفتگانه را کنار مى‌زند. همچنین روایت شده است که امام صادق (ع) جز بر تربت سیدالشهدا(ع) به عنوان فروتنى و تواضع در برابر خداوند، سجده نمى‌کرد. «کان الصّادق لا یسجد الاّ على تربة الحسین تذلّلا للّه و استکانة الیه». <ref>''همان''، ص ۱۵۸ حدیث ۲۵.</ref>


«السجود على تربة الحسین یخرق الحجب السبع». <ref>''بحار الأنوار''، ج 82، ص 153 و 334.</ref> سجده بر تربت حسینى، حجاب‌هاى هفتگانه را کنار مى‌زند. همچنین روایت شده است که امام صادق (ع) جز بر تربت سید الشهدا (ع) سجده نمى‌کرد، به عنوان فروتنى و تواضع در برابر خداوند:
== قداست تربت ==
در سنّتهاى چاوش‌ خوانى، اشاره به سیب بهشتى <ref>سفینة البحار، ج ۱، ص ۱۲۴.</ref> و [[بوى سیب]] از تربت امام حسین (ع) مى‌کردند و مى‌خواندند.


«کان الصّادق لا یسجد الاّ على تربة الحسین تذلّلا للّه و استکانة الیه». <ref>''همان''، ص 158 حدیث 25.</ref> نسبت به برداشتن کام نوزادان با تربت کربلا نیز احادیث فراوانى است، از جمله از امام صادق (ع) روایت است که:
آنچه به تربت سیدالشهدا(ع) قداست و کرامت بخشیده، همان خون حسین (ع) و شهادت ثارالله است که الهام‌ بخش حریت و راد مردى و فداکارى در راه خداست.


«حنّکوا اولادکم بتربة الحسین فانّها امان». <ref>''وسائل الشیعة''، ج 10، ص 410. روایات تربت را از جمله در وسائل الشیعة، ج 10، ص 408 تا 420 و ج 3، ص 607، المزار، شیخ مفید، ص 143 و نیز بحار الأنوار، ج 98، ص 118 ملاحظه فرمایید.</ref> کام فرزندان خود را با تربت حسین (ع) بردارید، که این تربت، امان است. در سنّتهاى چاوش‌ خوانى، اشاره به سیب بهشتى <ref>سفینة البحار، ج 1، ص 124.</ref> و بوى سیب از تربت امام حسین (ع) مى‌کردند و مى‌خواندند:(-بوى سیب).
علامۀ امینى «ره» مى‌نویسد: «آیا بهتر آن نیست که سجده‌گاه، از خاکى قرار داده شود که در آن، چشمه‌هاى خونى جوشیده است که رنگ خدایى داشته است؟ تربتى آمیخته با خون کسى که خداوند، او را پاک قرار داده و محبّت او را اجر رسالت محمّدى(ص) قرار داده است؟خاکى که با خون سرور جوانان بهشت و ودیعۀ محبوب پیامبر و خدا عجین گشته است؟...» <ref> سیرتنا و سنّتنا، علامۀ امینى، ص ۱۶۶.</ref>


== منابع ==


آنچه به تربت سید الشهدا (ع) قداست و کرامت بخشیده، همان خون حسین (ع) و شهادت ثار الله است که الهام‌ بخش حریت و راد مردى و فداکارى در راه خداست.
* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=654837&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author برگرفته از جواد محدثی، ''فرهنگ عاشورا''، قم، معارف، ج۱، ص ۱۰۹-۱۱۲.]
 
 
علامۀ امینى «ره» مى‌نویسد: «آیا بهتر آن نیست که سجده‌گاه، از خاکى قرار داده شود که در آن، چشمه‌هاى خونى جوشیده است که رنگ خدایى داشته است؟ تربتى آمیخته با خون کسى که خداوند، او را پاک قرار داده و محبّت او را اجر رسالت محمّدى (ص) قرار داده است؟خاکى که با خون سرور جوانان بهشت و ودیعۀ محبوب پیامبر و خدا عجین گشته است؟...» <ref> ''سیرتنا و سنّتنا''، علامۀ امینى، ص 166.</ref>
 
 
==منابع==
برگرفته از جواد محدثی، ''فرهنگ عاشورا''، قم، معارف، ج1، ص 109-112.


==پی نوشت==
==پی نوشت==
[[رده:مفاهیم]]
[[رده:مفاهیم]]
<references />
کاربر ناشناس

منوی ناوبری