فواد کرمانى: تفاوت میان نسخه‌ها

==زندگینامه==

مسمّطات او در بیان عظمت وجودى امیر مؤمنان على -علیه السلام- از ممتازترین آثار منظوم آیینى و از جهت محتوایى بى‌نظیر است. فؤاد در مراثى عاشورایى خود به قرائت ارزشى از مکتب عاشورا عنایت تام و تمام داشته و همانند شاعران همزمان خود به جنبه‌هاى عاطفى و ماتمى کربلا بسنده نکرده است. این شاعر بلندآوازه آیینى در طنزپردازى نیز ید طولایى داشته و چهره زشت فقر زمانه خود را ضمن نکوهش ستمگران مال‌اندوز در این‌گونه آثار خود به تصویر کشیده و با مخالفان نهضت مشروطه نیز میانه خوشى نداشته است. فؤاد از سبک عراقى پیروى مى‌کند و اگر در شعر او هر از گاه غموضى دیده مى‌شود به خاطر حضور اصطلاحات علمى و عرفانى است. وى مثنوى‌هاى خود را با اقتباس و تضمین‌هاى مکرر از مثنوى ماندگار جلال الدین مولوى صبغۀ عرفانى بخشیده و در انواع قالب‌هاى شعرى خصوصا غزل و قصیده و ترجیع‌بند آثار منظومى در استقبال از سعدى، حافظ، هاتف، اصفهانى و قاآنى شیرازى آفریده است. اشعار عاشورایى فؤاد کرمانى از زمان خود او تاکنون مورد استفاده شیفتگان فارسى زبان ادب عاشورا و نیز ستایشگران اهل بیت عصمت و طهارت قرار گرفته و به خاطر عنایتى که این شاعر نامدار و بااخلاص آیینى به مقوله‌هاى ارزشى فرهنگ عاشورا داشته قهرا اشعار ارزشى او در دگرگونى فکرى و تغییر نگرش شعراى آیینى پس از او در ارتباط با غناى کیفى مراثى عاشورایى سهم به سزایى داشته است. وى با دستگاه‌هاى موسیقى ایرانى آشنایى داشته است و شاید به همین آشنایى باشد که در اوزان مطنطن عروضى آثار پرشورى آفریده است که دیگر شاعران کمتر پیرامون این‌گونه اوزان بلند مى‌گردند. <ref>همان،ص 21 تا 25.</ref>  

این دیوان حاوى 6876 بیت به شرح زیر است:

===برگزیده آثار عاشورایى===

{{شعر}}

{{پایان شعر}}

{{شعر}}

{{پایان شعر}}

{{شعر}}

{{پایان شعر}}

{{شعر}}

{{پایان شعر}}

{{شعر}}

{{ب| این مفخر اولیا پس از ختم رسل‌|معراج به ناقه کرد زین عالم پست  }}

{{ب| از عقده‌ی دل هرآنچه بودش بنهفت‌|یک‌باره به سیل گریه آن عقده شگفت }}

{{ب| اشکش چو ستاره بود بر ماه جمال‌|و آن نیّر پیکرش مخاطب شد و گفت }}

{{ب| تا نیک یقین کند که این کشته‌ی کیست‌|با دیده‌ی معرفت در آن تن نگریست }}

{{ب| عریان بدنی بدید کز تیغ و سنان‌|اعداد جراحتش هزار است و دویست  }}

{{ب| چون دید سرش بریده از راه قفاست‌|و آن پیکر انورش لگدکوب جفاست }}

{{ب| دانست یقین که باشد این جسم امام‌|زیرا که بلا همیشه بر اهل ولاست  }}

{{ب| با حیرت عقل و قلب از غم شده مات‌|در بی‌جهتی نظّاره بودش به جهات  }}

{{ب| از شمس حقیقتش طلب بود و بر او|من غیر اشاره گشت کشف سبحات  }}

{{ب| تا یاد شب و داغش اندر دل ماست‌|در خواب شبم روز قیامت برپاست }}

{{ب| چون صبح شود به دیده‌ام پنداری‌|خورشید حسین است و زمین کرب و بلاست }}  

{{ب| ای رسته که جان اهل دل بسته‌ی تست‌|هرجا که دلی شکسته پیوسته‌ی تُست }}

{{ب| اشکسته دلان دل به تو بستند حسین‌|چون جای خدا در دل اشکسته‌ی تُست  }}

{{ب| آن فانی در خدا که باقی به خداست‌|خلّاق فنا و شمس انوار بقاست }}

{{ب| او دامنش از گرد مصیبت پاک است‌|بر او چه مصیبت که مصیبت بر ماست }}  

{{ب| ای روح خدا که چشم دل مایل تُست‌|و آئینه‌ی آنچه هست هستی دل تُست }}

{{ب| احیا همه از تو حیّ و این مرده دلان‌|گویند که شمر بی‌حیا قاتل تُست  }}

{{ب| ای سرّ خدا که دیده هر ذی بَصَرت‌|گردیده ولی ندیده کوته نظرت }}

{{ب| می‌خواست خدا که سرّ خود فاش کند|انگشت نما بر سر نی کرد سرت }}  

{{ب| ای کشته که هستِ خلق از هستی تُست‌|سر دادی و در سر تو سرمستی تُست }}

{{ب| در دست تو سر رشته‌ی هستی است حسین‌|و این دستِ پُر از پَرِ تهی دستی تُست}}

{{ب| ای دست خدا که در سرت سرّ خداست‌|بر گو سرت از بدن به دست که جداست }}

{{ب| چون بوته در آتشم که بر نقره‌ی خام‌|اکسیر سرت چو شعله در طشت طلاست  }}

{{ب| ای کشته که جان عالمی کشته‌ی تُست|پیوسته به هر دل از خفا رشته‌ی تُست}}

{{ب| در دیده‌ی اهل دل ملاقات خدا|رخسار به خون فرق آغشته‌ی تُست <ref> همان؛ ص 245 و 246.</ref> }}  

{{پایان شعر}}

====سه رباعى====

{{شعر}}

{{ب| گر «فؤاد» از غم عشق تو غنى شد چه عجب؟ | عشقِ سلطانِ غنى گنج دل مسکین است <ref>همان، ص 62 و 63.</ref> }}

{{پایان شعر}}

{{شعر}}

{{ب| زنده در هردو جهان نیست به جز کشته دوست | کشته‌ام کشته او را که جهان زنده به اوست }}

==منابع==

==پی نوشت==