شرر بیگدلى آذرى قمى: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
==زندگینامه==
==زندگینامه==


حسینعلى بیگ بیگدلى آذرى قمى متخلص به«شرر»از شعراى زمانه فتحعلى شاه قاجار (ف 1250 ه.ق)و فرزند حاج لطفعلى بیگ(آذر)بیگدلى شاملو مؤلف آتشکده آذر (ف 1195 ه.ق)است.
حسینعلى بیگ بیگدلى آذرى قمى متخلص به «شرر» از شعراى زمانه فتحعلى شاه قاجار (ف 1250 ه.ق) و فرزند حاج لطفعلى بیگ (آذر) بیگدلى شاملو مؤلف آتشکده آذر (ف 1195 ه.ق) است.


فرزند وى:حاج محمد رشید خان بیگدلى،متخلص به«اخگر»از شعراى عهد ناصرى است و از اساتید بنام خط شکسته در این دوره به شمار مى‌رود و سال وفات او را به اختلاف در سنه 1297 و 1290 ه.ق ذکر کرده‌اند و نوشته‌اند فرزندى داشته که همانند نیاى خود از تخلّص(آذر)استفاده مى‌کرده ولى نگارنده حتى به بیتى از آثار او دست نیافته است.
فرزند وى:حاج محمد رشید خان بیگدلى،متخلص به «اخگر» از شعراى عهد ناصرى است و از اساتید بنام خط شکسته در این دوره به شمار مى‌رود و سال وفات او را به اختلاف در سنه 1297 و 1290 ه.ق ذکر کرده‌اند و نوشته‌اند فرزندى داشته که همانند نیاى خود از تخلّص (آذر) استفاده مى‌کرده ولى نگارنده حتى به بیتى از آثار او دست نیافته است.


از تاریخ تولد و وفات شرر بیگدلى اطلاع دقیقى در دست نیست.امّا با قراینى که در نوشته‌هاى تذکره‌نویسان وجود دارد مى‌توان تاریخ تولد او را به سال 1184 ه.ق و سال درگذشت وى را به سال 1254 ه.ق تخمین زد.<ref>جهت اطلاع بیشتر از زندگینامه و اشعار شرر بیگدلى آذرى،ر.ک:دیوان اشعار موسوم به(فغان‌دل)و تذکره خطى شعراى قم،مجمع الفصحاء،نتایج الافکار،مکارم الاثار،سفینة المحمود،انجمن خاقان و الذرّیعه.</ref>
از تاریخ تولد و وفات شرر بیگدلى اطلاع دقیقى در دست نیست.امّا با قراینى که در نوشته‌هاى تذکره‌نویسان وجود دارد مى‌توان تاریخ تولد او را به سال 1184 ه.ق و سال درگذشت وى را به سال 1254 ه.ق تخمین زد.<ref>جهت اطلاع بیشتر از زندگینامه و اشعار شرر بیگدلى آذرى،ر.ک:دیوان اشعار موسوم به (فغان‌دل) و تذکره خطى شعراى قم،مجمع الفصحاء،نتایج الافکار،مکارم الاثار،سفینة المحمود،انجمن خاقان و الذرّیعه.</ref>


دیوان شرر بیگدلى با عنوان«فغان‌دل»با تصحیح و تعلیق و مقابلۀ نگارندۀ این سطور، حاوى 3032 بیت به سال 1349 توسط موسسه مطبوعاتى دار العلم(قم)با 86 صفحه مقدمه و 410 صفحه متن اشعار به انضمام فهرست‌هاى پایانى براى اولین بار منتشر شد و در اختیار علاقمندان ادب پارسى قرار گرفت.
دیوان شرر بیگدلى با عنوان «فغان‌دل» با تصحیح و تعلیق و مقابلۀ نگارندۀ این سطور، حاوى 3032 بیت به سال 1349 توسط موسسه مطبوعاتى دار العلم (قم) با 86 صفحه مقدمه و 410 صفحه متن اشعار به انضمام فهرست‌هاى پایانى براى اولین بار منتشر شد و در اختیار علاقمندان ادب پارسى قرار گرفت.


شرر بیگدلى پس از حدود هفتاد سال عمر و اشتغال به امور کشاورزى در شهر قم درگذشت و در ایوان طلاى صحن حضرت فاطمه معصومه-علیها سلام-به خاک سپرده شد.
شرر بیگدلى پس از حدود هفتاد سال عمر و اشتغال به امور کشاورزى در شهر قم درگذشت و در ایوان طلاى صحن حضرت فاطمه معصومه-علیها سلام-به خاک سپرده شد.
==سبک شعرى==
==سبک شعرى==


با اینکه لطفعلى بیک(آذر)بیگدلى از پیشگامان نهضت بازگشت ادبى به شمار مى‌رفت و با سبک اصفهانى در شعر فارسى هیچ میانه‌اى نداشت و پیروان این سبک شعرى را به ابتذال غزل فارسى متهم مى‌کرد،ولى فرزند وى شرر بیگدلى بر خلاف پدر،در غزل از سبک اصفهانى پیروى مى‌کرد و در دیگر انواع شعر نیز با سبکى نسبتا متمایز که آمیزه‌اى از سبک عراقى و سبک اصفهانى بود-به سرودن شعر مى‌پرداخت.با این همه در ترکیب نوزده بند عاشورایى خود به استثناى چند مورد معدود از سبک عراقى پیروى کرده است.
با اینکه لطفعلى بیک (آذر) بیگدلى از پیشگامان نهضت بازگشت ادبى به شمار مى‌رفت و با سبک اصفهانى در شعر فارسى هیچ میانه‌اى نداشت و پیروان این سبک شعرى را به ابتذال غزل فارسى متهم مى‌کرد،ولى فرزند وى شرر بیگدلى بر خلاف پدر،در غزل از سبک اصفهانى پیروى مى‌کرد و در دیگر انواع شعر نیز با سبکى نسبتا متمایز که آمیزه‌اى از سبک عراقى و سبک اصفهانى بود-به سرودن شعر مى‌پرداخت. با این همه در ترکیب نوزده بند عاشورایى خود به استثناى چند مورد معدود از سبک عراقى پیروى کرده است.


==دامنه تاثیر مرثیه‌هاى عاشورایى==
==دامنه تاثیر مرثیه‌هاى عاشورایى==


مسلما ترکیب‌بند عاشورایى شرر بیگدلى در زمانه خود او معروف نبوده و تذکره‌نویسان از آن یادى نکرده‌اند،ولى پس از چاپ دیوان اشعار او-به شرحى که گذشت-ترکیب‌بند عاشورایى وى که مبتنى بر قرائت ماتمى و عاطفى از فرهنگ عاشورا است نظر پژوهشگران ادب شیعى را به خود معطوف کرد و همان‌گونه که در کتاب شکوه شعر عاشورا در زبان فارسى یاد کرده‌ایم،این اثر عاشورایى نیز در زمره ترکیب‌بندهایى قرار گرفته است که با تاثیرپذیرى از ترکیب‌بند ماندگار عاشورایى محتشم کاشانى سروده شده و از آثار نسبتا موفق عاشورایى در زبان فارسى به شمار مى‌رود.<ref>جهت اطلاع بیشتر از زندگینامه و اشعار شرر بیگدلى آذرى،ر.ک:دیوان اشعار موسوم به(فغان‌دل)و تذکره خطى شعراى قم،مجمع الفصحاء،نتایج الافکار،مکارم الاثار،سفینة المحمود،انجمن خاقان و الذرّیعه.</ref>
مسلما ترکیب‌بند عاشورایى شرر بیگدلى در زمانه خود او معروف نبوده و تذکره‌نویسان از آن یادى نکرده‌اند،ولى پس از چاپ دیوان اشعار او-به شرحى که گذشت-ترکیب‌بند عاشورایى وى که مبتنى بر قرائت ماتمى و عاطفى از فرهنگ عاشورا است نظر پژوهشگران ادب شیعى را به خود معطوف کرد و همان‌گونه که در کتاب شکوه شعر عاشورا در زبان فارسى یاد کرده‌ایم،این اثر عاشورایى نیز در زمره ترکیب‌بندهایى قرار گرفته است که با تاثیرپذیرى از ترکیب‌بند ماندگار عاشورایى محتشم کاشانى سروده شده و از آثار نسبتا موفق عاشورایى در زبان فارسى به شمار مى‌رود.<ref>جهت اطلاع بیشتر از زندگینامه و اشعار شرر بیگدلى آذرى،ر.ک:دیوان اشعار موسوم به (فغان‌دل) و تذکره خطى شعراى قم،مجمع الفصحاء،نتایج الافکار،مکارم الاثار،سفینة المحمود،انجمن خاقان و الذرّیعه.</ref>


در مراجعه‌اى که اخیرا به لغت‌نامۀ دهخدا و دایرة المعارف فارسى مرحوم غلامحسین مصاحب داشتم،نام شرر بیگدلى را حسنعلى نگاشته و او را از غزلسرایان عصر محمد شاه قاجار برشمرده بودند که اشتباه است.
در مراجعه‌اى که اخیرا به لغت‌نامۀ دهخدا و دایرة المعارف فارسى مرحوم غلامحسین مصاحب داشتم،نام شرر بیگدلى را حسنعلى نگاشته و او را از غزلسرایان عصر محمد شاه قاجار برشمرده بودند که اشتباه است.

منوی ناوبری