عنقاى طالقانى: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
۴۳۵ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۷ اوت ۲۰۱۹
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۶: خط ۴۶:
|امضا                  =
|امضا                  =
}}
}}
'''عنقای طالقانی''' (زاده 1266 ه.ق در قزوین- درگذشته 1333 در تهران) شاعر ایرانی است.


==زندگینامه==
==زندگینامه==


نامش جلال الدین ابوالفضل،فرزند على بن هاشم طالقانى،تخلص شعرى‌اش«عنقا»است.
جلال الدین ابوالفضل، فرزند على بن هاشم طالقانى، تخلص شعرى‌اش «عنقا» است. وی تا نوزده سالگى در زادگاه خود به آموختن علوم مقدماتى پرداخت و سپس رهسپار تهران شد. علوم معقول را در محضر سید رضى حکیم الهى و آقا على مدرس<ref>فرزند آقا عبد اللّه مدّرس زنوزى.</ref> آموخت و علوم نقلى را از آقا سید على<ref>صاحب حاشیه و تعلیقه بر قوانین.</ref> شیخ محمد صادق<ref>فرزند شهید ثالث برغانى، شاگرد صاحب جواهر.</ref> آخوند ملا على خیارجى قزوینى، حاج ملا هادى مدرّس<ref>شاگرد صاحب جواهر.</ref> و علوم غریبه را از آقا سید على قزوینى معروف به علاقه‌بند فرا گرفت و در محضر بزرگانى چون آقا سید قزوینى، آقا میرزا عبدالقادر تاجر جهرمى به کسب معرفت پرداخت.


به سال 1266 ه.ق در قزوین به دنیا آمد و تا نوزده سالگى در زادگاه خود به آموختن علوم مقدماتى پرداخت و سپس رهسپار تهران شد.علوم معقول را در محضر سید رضى حکیم الهى و آقا على مدرس <ref>فرزند آقا عبد اللّه مدّرس زنوزى.</ref>آموخت و علوم نقلى را از آقا سید على <ref>صاحب حاشیه و تعلیقه بر قوانین.</ref>شیخ محمد صادق <ref>فرزند شهید ثالث برغانى، شاگرد صاحب جواهر.</ref>آخوند ملا على خیارجى قزوینى،حاج ملا هادى مدرّس <ref>شاگرد صاحب جواهر.</ref>و علوم غریبه را از آقا سید على قزوینى معروف به علاقه‌بند فرا گرفت و در محضر بزرگانى چون آقا سید قزوینى،آقا میرزا عبد القادر تاجر جهرمى به کسب معرفت پرداخت.
== آثار ==
عنقاى طالقانى در قصیده از سبک خراسانى و در دیگر قالب‌هاى شعرى از سبک عراقى سود مى‌جوید و آثارش سرشار از مفاهیم عرفانى و نکات روحانى است. از عنقاى طالقانى یک ترجیع‌بند مهدوى در چهارده‌بند، چند قصیده آیینى در توحید و مدیحت حضرت زهرا (سلام اللّه علیها) و در میلاد رسول گرامى، امام حسن، امام حسین، حضرت سجاد (علیهم السلام) و درباره عید غدیر باقى مانده که از نظر محتوایى بسیار غنى است و منظومه غنچه باز او در شرح گلشن راز نیز آموزنده و خواندنى مى‌باشد. <ref>همان،ص 265 تا 301.</ref>


از آثار او است:عقاید حقّه در اصل دین و مذهب،رساله در اثبات نبوت خاصّه و ولایت خاصّه، مثنوى انوار قلوب السّالکین که ترجمه چهل حدیث نبوى و حاوى دستورهاى سلوکى است، حقایق المناقب-در مدایح اهل بیت-اشارات الحسینیه بر وزن صیقل الارواح عارف رومى و در رثاى خامس آل عبا،رساله آئینه جهانبانى در آیین جهاندارى،و دیوان اشعار.
* '''عقاید حقّه در اصل دین و مذهب'''
* '''رساله در اثبات نبوت خاصّه و ولایت خاصّه'''
* '''مثنوى انوار قلوب السّالکین<ref>ترجمه چهل حدیث نبوى و حاوى دستورهاى سلوکى است</ref>'''
* '''حقایق المناقب<ref>در مدایح اهل بیت</ref>'''
* '''اشارات الحسینیه<ref>بر وزن صیقل الارواح عارف رومى و در رثاى خامس آل عبا است. متأسفانه به خاطر عدم دسترسى کامل به مثنوى اشارات الحسینیه او که در رثاى خامس آل عبا سروده شده است، اظهار نظرى پیرامون میزان تاثیرگذارى اشعار عاشورایى وى نمى‌توان کرد؛ ولى به خاطر قرائت عرفانى او از فرهنگ عاشورا باید از آثار ممتازى باشد که در اواخر سده سیزدهم و اوایل سده چهاردهم آفریده شده است.</ref>'''
* '''رساله آئینه جهانبانى<ref>در آیین جهاندارى</ref>'''
* '''دیوان اشعار'''


وى سرانجام در سن 67 سالگى در تهران بدرود حیات گفت و در ضلع غربى بقعه ابن بابویه به خاک سپرده شد. <ref>تذکره مدینة الادب،ج 3،ص 259 تا 263.</ref> سال فوت او 1301 و 1302 ه.ق ثبت شده که اشتباه است. <ref>طرائق الحقایق،ج 3،ص 586.</ref>
===اشعار===


==سبک شعرى==
==== از مثنوى اشارات الحسینیه ====
 
عنقاى طالقانى در قصیده از سبک خراسانى و در دیگر قالبهاى شعرى از سبک عراقى سود مى‌جوید و آثارش سرشار از مفاهیم عرفانى و نکات روحانى است.
 
===دامنۀ تأثیر آثار عاشورایى===
 
متأسفانه به خاطر عدم دسترسى کامل به مثنوى اشارات الحسینیه او که در رثاى خامس آل عبا سروده شده است،اظهار نظرى پیرامون میزان تاثیرگذارى اشعار عاشورایى وى نمى‌توان کرد،ولى به خاطر قرائت عرفانى او از فرهنگ عاشورا باید از آثار ممتازى باشد که در اواخر سده سیزدهم و اوایل سده چهاردهم آفریده شده است.
 
از عنقاى طالقانى یک ترجیع‌بند مهدوى در چهارده‌بند،و چند قصیده آیینى در توحید و مدیحت حضرت زهرا-سلام اللّه علیها-و در میلاد رسول گرامى،امام حسن،امام حسین، حضرت سجاد-علیهم السلام-و درباره عید غدیر باقى مانده که از نظر محتوایى بسیار غنى است و منظومه غنچه باز او در شرح گلشن راز نیز آموزنده و خواندنى مى‌باشد. <ref>همان،ص 265 تا 301.</ref>
 
==برگزیده آثار عاشورایى==
 
ابیاتى از مثنوى اشارات الحسینیه او-در سوگ سالار شهیدان و شهداى کربلا-در تذکرۀ مدینة الادب آمده است که به نقل قسمت‌هایى از آن بسنده مى‌کنیم:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| داستان عشق را پایان کجاست؟ | عشق خود از ابتدا بى‌انتهاست }}
{{ب| داستان عشق را پایان کجاست؟ | عشق خود از ابتدا بى‌انتهاست }}
خط ۱۲۳: خط ۱۱۹:
{{ب| از عنایت همّتش همراه ساز | جایگاه او در آن درگاه ساز <ref>همان،ص 300.</ref> }}
{{ب| از عنایت همّتش همراه ساز | جایگاه او در آن درگاه ساز <ref>همان،ص 300.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
==منابع==


 
* [[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا،زمزم هدایت، ج1، ص 473-475.]]
 
==منابع==
محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا،زمزم هدایت، ج1، ص 473-475.


==پی نوشت==
==پی نوشت==
[[رده:افراد]]
[[رده:در سده‌های نخستین]]
[[رده:مؤلفین]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران]]
<references />
[[رده:شاعران قرن سیزدهم]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران ایرانی]]
۳٬۴۸۸

ویرایش

منوی ناوبری