۱۰٬۰۷۲
ویرایش
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
برخی از علمها نشانهای فراتر از صحنه کربلا دارند و در واقع نمادی از سوگواریهای تاریخ تشیع هستند که در اوج خود به قیام عاشورا متصل میشوند. از این رو، علم یکی از نشانههای مهم عزاداری عاشورا و علمدار کربلا عباس بن علی (ع) محسوب میشود. | برخی از علمها نشانهای فراتر از صحنه کربلا دارند و در واقع نمادی از سوگواریهای تاریخ تشیع هستند که در اوج خود به قیام عاشورا متصل میشوند. از این رو، علم یکی از نشانههای مهم عزاداری عاشورا و علمدار کربلا عباس بن علی (ع) محسوب میشود. | ||
در گذشته، جدای از مسائل اعتقادی و معنوی مراسم، کارکردهای سیاسی و اجتماعی نیز برای علم گردانی مترتب بود یکپارچگی اجتماعی (هم هدف بودن) و احساس همبستگی و وابستگی (تشکیل روابط صمیمی بین اعضا) از مهمترین کارکردهای اجتماعی این مراسم به شمار میرود جدای از آن این رسم گاه در گذشته فراتر از یک مراسم مذهبی عمل میکرد؛ مثلاً برای احقاق حق یک مظلوم و یا آزادی یک زندانی بیگناه. | در گذشته، جدای از مسائل اعتقادی و معنوی مراسم، کارکردهای سیاسی و اجتماعی نیز برای علم گردانی مترتب بود یکپارچگی اجتماعی (هم هدف بودن) و احساس همبستگی و وابستگی (تشکیل روابط صمیمی بین اعضا) از مهمترین کارکردهای اجتماعی این مراسم به شمار میرود جدای از آن این رسم گاه در گذشته فراتر از یک مراسم مذهبی عمل میکرد؛ مثلاً برای احقاق حق یک مظلوم و یا آزادی یک زندانی بیگناه. | ||
== مراسم علمبندان== | == مراسم علمبندان== | ||
[[پرونده:مراسم علمبندان 1.jpg|بندانگشتی|مراسم علمبندان <ref>[http://www.irna.ir/fa/News/83029910 خبرگزاری ایرنا]</ref>]] | [[پرونده:مراسم علمبندان 1.jpg|بندانگشتی|مراسم علمبندان <ref>[http://www.irna.ir/fa/News/83029910 خبرگزاری ایرنا]</ref>]] | ||
خط ۲۲: | خط ۲۴: | ||
===مراسم علمبندان در لاهیجان=== | ===مراسم علمبندان در لاهیجان=== | ||
[[پرونده:علم واچینی.jpg|بندانگشتی|علم واچینی <ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/4319197/%D8%A2%D9%8A%D9%8A%D9%86-%D9%88-%D8%B3%D9%86%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%D9%8A-%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D9%8A%D9%84%D8%A7%D9%86-%D8%B9%DA%A9%D8%B3 باشگاه خبرنگاران جوان]</ref>]] | |||
گروهی از مردم شیخانبر لاهیجان در عصر نخستین روز ماه محرم به همراه متولیان و خادمان مقبره شیخ زاهد گیلانی با پارچههای سیاهی که بر روی آنها اشعاری در رثای امام حسین (ع) نوشته شده بود، مقبره را سیاهپوش میکردند و آماده استقبال از عزاداران حسینی میشدند. | |||
در شب نخستین روز ماه محرم در مسجدی نزدیک بقعه شیخ زاهد مراسم روضهخوانی برپا میشد. سپس مردم راهی مقبره شیخ زاهد میشدند و در صحن مقبره تجمع میکردند. در این هنگام جوانان با جامههای سیاه به تن، به سینهزنی میپرداختند و یکی از خادمان، علم بزرگی را که به آن «پیله علم» میگفتند و با پارچههای سبز پوشیده شده بود، از جایگاه مخصوص کنار مقبره بیرون میآورد و قبلهای بر سر آن نصب میکرد. حاضران صلوات میفرستادند و پس از خواندن دعای مخصوص بستن علم، تمام مردم، از زن و مرد و کوچک و بزرگ برای تبرک از زیر علم که مزین به نام امام حسین (ع) بود، عبور میکردند هر کسی هم نذری داشت، پارچهای به علم گره میزد و حاجت میطلبید. آنگاه علم را با صلوات در جای مخصوص خود نصب میکردند و تا بیست و هشتم صفر آن را افراشته نگه میداشتند. | |||
پس از اتمام مراسم علمبندان، در صحن بقعه شیخ زاهد فرش و حصیر پهن میکردند و به حاضران و عزاداران شام میدادند. در این هنگام از خانههای اهالی شیخانبر غذا میآوردند و هر یک از زوار پس از خوردن شام، مقداری از غذا را هم به نیت تبرک برای نزدیکان خود میبرد. این مراسم ده روز ادامه مییافت و در روز دهم مراسم «علم واچینی» انجام میشد. <ref>نورانیان، فاطمه به نقل از علی حسینی، سنگسر، سمنان، 1347.</ref> | |||
پس از اتمام مراسم علمبندان، در صحن بقعه شیخ زاهد فرش و حصیر پهن میکردند و به حاضران و عزاداران شام میدادند. در این هنگام از خانههای اهالی | |||
===مراسم علمبندان در کرمان=== | ===مراسم علمبندان در کرمان=== | ||
در سرآسیاب فرسنگی کرمان، روز هشتم محرم، مراسم علمبندان اجرا میشد. علم مخصوص سرآسیاب، بسیار قدیمی بود که با پارچههای رنگین تزئین شده و به «علم ابوالفضل» مشهور بود. علم را از حسینیه حرکت میدادند و در تمام محلات سرآسیاب میگرداندند و به خانهها میرفتند. اهل هر خانه به یمن ورود علم و برای خیرمقدم، در مدخل خانه میایستادند و مبلغی را به عنوان نذر به متصدی علم میدادند. پولهای جمع شده به مصرف مراسم سوگواری اباعبدالله (ع) میرسید و بخشی از آن به نیازمندان اختصاص مییافت. در ضمن گرداندن علم، اشعاری هم خوانده میشد. از جمله: <ref>وکیلیان، سید احمد، شیراز، فارس، بیتا. </ref> | در سرآسیاب فرسنگی کرمان، روز هشتم محرم، مراسم علمبندان اجرا میشد. علم مخصوص سرآسیاب، بسیار قدیمی بود که با پارچههای رنگین تزئین شده و به «علم ابوالفضل» مشهور بود. علم را از حسینیه حرکت میدادند و در تمام محلات سرآسیاب میگرداندند و به خانهها میرفتند. اهل هر خانه به یمن ورود علم و برای خیرمقدم، در مدخل خانه میایستادند و مبلغی را به عنوان نذر به متصدی علم میدادند. پولهای جمع شده به مصرف مراسم سوگواری اباعبدالله (ع) میرسید و بخشی از آن به نیازمندان اختصاص مییافت. در ضمن گرداندن علم، اشعاری هم خوانده میشد. از جمله: <ref>وکیلیان، سید احمد، شیراز، فارس، بیتا. </ref> | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| '''علمدار | {{ب| '''علمدار''' | '''اعضا هیئت''' }} | ||
{{ب| حسین حسین حسین | حسین حسین حسین }} | {{ب| حسین حسین حسین | حسین حسین حسین }} | ||
{{ب| سلطان مظلوم حسین | حسین حسین حسین }} | {{ب| سلطان مظلوم حسین | حسین حسین حسین }} |
ویرایش