سها: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''' | '''سها''' (۱۲۶۲ ه. ق-۱۳۳۸ ه. ق) از شعرای ایرانی است. {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | ||
| نام = سها | | نام = سها | ||
| تصویر = سها.jpg | | تصویر = سها.jpg | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام اصلی = میرزا | | نام اصلی = میرزا محی‌الدّین محمدسهای اصفهانی شیرازی‌الاصل | ||
| زمینه فعالیت = | | زمینه فعالیت = | ||
| ملیت = | | ملیت = | ||
| تاریخ تولد = سال | | تاریخ تولد = سال ۱۲۶۲ ه. ق | ||
| محل تولد = اصفهان | | محل تولد = اصفهان | ||
| والدین =همای شیرازی | | والدین =همای شیرازی | ||
| تاریخ مرگ = دوشنبه | | تاریخ مرگ = دوشنبه ۲۳ صفر ۱۳۳۸ ه. ق | ||
| محل مرگ = اصفهان | | محل مرگ = اصفهان | ||
| علت مرگ = باد سرخ | | علت مرگ = باد سرخ | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
|فیلم‌نامه‌ها = | |فیلم‌نامه‌ها = | ||
|دیوان اشعار = | |دیوان اشعار = | ||
|تخلص = | |تخلص = ملک‌الادباالشعرایی | ||
|فیلم ساخته بر اساس اثر= | |فیلم ساخته بر اساس اثر= | ||
| همسر = | | همسر = | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
}} | }} | ||
== زندگینامه == | ==زندگینامه== | ||
سها دومین فرزند هنرمند [[همای شیرازی|همای شیرازی]] است که در سال | ملک‌الادباء و الشعراء میرزا محی‌الدّین محمد سهای اصفهانی شیرازی٬الاصل معروف به سها دومین فرزند هنرمند [[همای شیرازی|همای شیرازی]] است که در سال ۱۲۶۲ ه. ق در اصفهان متولد شد. سها فنون ادب فارسی و عربی را نزد پدرش و دیگر اساتید آن زمان تحصیل کرد و تمام شعب و فروع این فنون را نیک آموخته بود در قواعد و رموز شعر و شاعری، فن تاریخ و انساب، معرفةالکتب و تراجم رجال بخصوص شعر و ادب و عرفان تسلّط کافی داشت و شعرای اصفهان در برابر وی خاضع بودند و نکات فنّی را از او می‌آموختند و او را «شعر مجسّم» می‌گفتند ودر تراجم احوال شعرای فارس اعم از قدیم و معاصر به منزله‌ی تذکره‌ای ناطق بود. | ||
سها در شاعری طبعا غزلسرا بود و در دیگر انواع شعر به تفنّن طبع آزمایی می‌کرد و در شیوه‌ی غزل‌گویی با رعایت طرز عراقی جدید پیرو مکتب سعدی و حافظ بود. یکی از خصوصیات شعر «سها» این است که در رعایت مناسبات لفظی شامل صنعت مراعات نظیر و تضاد و تجنیس و توریه و ابهام تناسب و امثال آن که مجموع را در عرف شعرا «اسباب» می‌گویند تقیّد و اهتمام | سها در شاعری طبعا غزلسرا بود و در دیگر انواع شعر به تفنّن طبع آزمایی می‌کرد و در شیوه‌ی غزل‌گویی با رعایت طرز عراقی جدید پیرو مکتب سعدی و حافظ بود. یکی از خصوصیات شعر «سها» این است که در رعایت مناسبات لفظی شامل صنعت مراعات نظیر و تضاد و تجنیس و توریه و ابهام تناسب و امثال آن که مجموع را در عرف شعرا «اسباب» می‌گویند تقیّد و اهتمام فوق‌العاده داشت، چندان که هیچ شعری را بدون جمع اسباب نمی‌گذاشت. در انجمن شعرای اصفهان از انجمن ابوالفقراء تا انجمن شیدا جزو اعضای ثابت همیشگی محسوب می‌شد. حکمران اصفهان پس از وفات برادرش عنقا به او لقب ملک‌الشعرائی داد امّا او از این امر کراهت داشت و راضی نبود که لقب برادر بزرگتر را به وی دهند و به همین سبب او را «ملک‌الادباء» نامیدند.<ref>حدیقةالشعرا؛ ج ۱، ص ۸۱۰. برگزیده دیوان سه شاعر اصفهان. زندگانی سها با تلخیص؛ ص ۸۵- ۱۱۰.</ref> | ||
او سرانجام روز دوشنبه | او سرانجام روز دوشنبه ۲۳ صفر ۱۳۳۸ ه. ق به مرض «باد سرخ» از دنیا رفت و در مقبره‌ی تخت فولاد به خاک سپرده‌شد. | ||
== اشعار == | ==اشعار== | ||
===مدح امام حسین (ع)=== | |||
=== مدح امام حسین (ع) | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۳: | ||
{{ب| ز مدح آن شه این بنده‌ی کم از ذرّه|چو آفتاب بود در میانه‌ی شعرا }} | {{ب| ز مدح آن شه این بنده‌ی کم از ذرّه|چو آفتاب بود در میانه‌ی شعرا }} | ||
{{ب| اگر که شعر «سها» به درش شود مقبول|شود به روشنی آفتاب شعر سها <ref>برگزیده دیوان سه شاعر اصفهان؛ ص | {{ب| اگر که شعر «سها» به درش شود مقبول|شود به روشنی آفتاب شعر سها <ref>برگزیده دیوان سه شاعر اصفهان؛ ص ۹۱۹ و ۹۲۰.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
=== رباعی === | ===رباعی=== | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۰۲: | ||
{{ب| در ماه محرّم و صفر ای دل من|در خانه‌نشین با غم و اندوه و محن }} | {{ب| در ماه محرّم و صفر ای دل من|در خانه‌نشین با غم و اندوه و محن }} | ||
{{ب| آنگاه ز سوز سینه در سرّ و علن|گاهی به حسین گریه کن گه به حسن <ref>همان؛ ص | {{ب| آنگاه ز سوز سینه در سرّ و علن|گاهی به حسین گریه کن گه به حسن <ref>همان؛ ص ۹۶۸.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج ۲، ص: ۱۰۴۲-۱۰۴۳.] | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
نسخهٔ ۲۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۳۲
سها (۱۲۶۲ ه. ق-۱۳۳۸ ه. ق) از شعرای ایرانی است.
| سها | |
|---|---|
 | |
| نام اصلی | میرزا محی‌الدّین محمدسهای اصفهانی شیرازی‌الاصل |
| زادروز | سال ۱۲۶۲ ه. ق اصفهان |
| پدر و مادر | همای شیرازی |
| مرگ | دوشنبه ۲۳ صفر ۱۳۳۸ ه. ق اصفهان |
| علت مرگ | باد سرخ |
| جایگاه خاکسپاری | تخت فولاد |
| تخلص | ملک‌الادباالشعرایی |
زندگینامه
ملک‌الادباء و الشعراء میرزا محی‌الدّین محمد سهای اصفهانی شیرازی٬الاصل معروف به سها دومین فرزند هنرمند همای شیرازی است که در سال ۱۲۶۲ ه. ق در اصفهان متولد شد. سها فنون ادب فارسی و عربی را نزد پدرش و دیگر اساتید آن زمان تحصیل کرد و تمام شعب و فروع این فنون را نیک آموخته بود در قواعد و رموز شعر و شاعری، فن تاریخ و انساب، معرفةالکتب و تراجم رجال بخصوص شعر و ادب و عرفان تسلّط کافی داشت و شعرای اصفهان در برابر وی خاضع بودند و نکات فنّی را از او می‌آموختند و او را «شعر مجسّم» می‌گفتند ودر تراجم احوال شعرای فارس اعم از قدیم و معاصر به منزله‌ی تذکره‌ای ناطق بود.
سها در شاعری طبعا غزلسرا بود و در دیگر انواع شعر به تفنّن طبع آزمایی می‌کرد و در شیوه‌ی غزل‌گویی با رعایت طرز عراقی جدید پیرو مکتب سعدی و حافظ بود. یکی از خصوصیات شعر «سها» این است که در رعایت مناسبات لفظی شامل صنعت مراعات نظیر و تضاد و تجنیس و توریه و ابهام تناسب و امثال آن که مجموع را در عرف شعرا «اسباب» می‌گویند تقیّد و اهتمام فوق‌العاده داشت، چندان که هیچ شعری را بدون جمع اسباب نمی‌گذاشت. در انجمن شعرای اصفهان از انجمن ابوالفقراء تا انجمن شیدا جزو اعضای ثابت همیشگی محسوب می‌شد. حکمران اصفهان پس از وفات برادرش عنقا به او لقب ملک‌الشعرائی داد امّا او از این امر کراهت داشت و راضی نبود که لقب برادر بزرگتر را به وی دهند و به همین سبب او را «ملک‌الادباء» نامیدند.[۱]
او سرانجام روز دوشنبه ۲۳ صفر ۱۳۳۸ ه. ق به مرض «باد سرخ» از دنیا رفت و در مقبره‌ی تخت فولاد به خاک سپرده‌شد.
اشعار
مدح امام حسین (ع)
| رسید عید همایون سیّد الشهداء | به سوم مه شعبان ز مهر بار خدا | |
| امام سوم، سبط دوم وجود نخست | که هست خسرو ایجاد و شاه هر دو سرا | |
| شفیع روز جزا قبله‌گاه جنّ و بشر | امام ملک و ملک دادخواه شاه و گدا | |
| چو آفتاب عیان شد به سوم شعبان | ز آسمان ولایت به ساحت غبرا | |
| دُر ثمین رسول و گل ریاض بتول | که از وجودش موجود گشت ارض و سما | |
| شب ولادت آن آفتاب چرخ شرف | زمین منوّر از شوق گشت سر تا پا | |
| یگانه گوهر و تابنده اختری سر زد | ز درج حیدر و ز برج زهره‌ی زهرا | |
| مهی که دامن زهرا است خانه‌ی شرفش | شهی که قابله‌اش آمد از جنان لعیا | |
| چو شخص احمد شخص وی است بی‌مانند | چو ذات یکتا ذات وی است بی‌همتا | |
| رسول نیست و لیکن بود رسول صفات | خدای نیست و لیکن بود خدای نما | |
| لقای حضرت باری که هیچ دیده ندید | پدید گشت چو خورشید زان خجسته لقا | |
| به بارگاهش فرمانبری بود بهرام | بر آستانش کمر بسته‌یی بود جوزا | |
| جمال یاسین شمس یقین امام مبین | فروغ یزدان مرآت حقّ ولّی خدا | |
| قفا نکرد به دشمن اگر چه خصم شریر | ز کین نمود سر انورش جدا از قفا | |
| به شهربند رضا تا نهاد پای شکیب | شد از رضای خدا شاه شهربند رضا | |
| غزا چو کرد به راه خدا به یاری دین | در آن غزا قدر آمد مطیع او چو قضا | |
| ز مدح آن شه این بنده‌ی کم از ذرّه | چو آفتاب بود در میانه‌ی شعرا | |
| اگر که شعر «سها» به درش شود مقبول | شود به روشنی آفتاب شعر سها [۲] |
رباعی
| در ماه محرّم و صفر ای دل من | در خانه‌نشین با غم و اندوه و محن | |
| آنگاه ز سوز سینه در سرّ و علن | گاهی به حسین گریه کن گه به حسن [۳] |