عبدالجواد جودی خراسانی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۹: خط ۴۹:
'''عبدالجواد جودی‌ خراسانی‌''' (زاده نیمه دوم قرن 12 در عنبران- درگذشته 1301 در مشهد) شاعر مرثیه‌سرای‌ قرن‌ سیزدهم‌ بود که موضوع تمام اشعارش مدح و مرثیه آل محمد (ص) است.  
'''عبدالجواد جودی‌ خراسانی‌''' (زاده نیمه دوم قرن 12 در عنبران- درگذشته 1301 در مشهد) شاعر مرثیه‌سرای‌ قرن‌ سیزدهم‌ بود که موضوع تمام اشعارش مدح و مرثیه آل محمد (ص) است.  
==زندگینامه==
==زندگینامه==
قسمت اعظم اشعار جودی پیرامون واقعه کربلا و پیامدهای آن است که تحت عنوان «از مدینه تا مدینه» دویست صفحه از دیوان او را شامل می‌شود. دیوان وی بارها در ایران و هندوستان به چاپ رسیده است. دیوان وی در سال 1372 شمسی در ایران چاپ شده است.<ref> دایرة المعارف تشیع.</ref> وی مغازه‌ی قنادی<ref>دکان قنادى «جودى» نزدیک سه راه بازار سرشور مشهد بوده است.<br /></ref> داشته و از این طریق امرار معاش می‌کرده است. قنادی و خانۀ او محل تجمع شعرایی بود که برای شنیدن مرثیه‌های شاعر به دیدارش می‌آمدند. جودی با آنکه سواد خواندن و نوشتن درستى نداشته، اما شعرش با استقبال مواجه بوده است.<ref>همان، ص 190.</ref> جودی در سال 1302 ه.ق وفات یافت و در مشهد در صحن نو در اطاقی مجاور با مقبره مرحوم شیخ بهایی به خاک سپرده شد. اختر طوسى قطعه‌اى در رثاى وى سروده با این مصراع: «کند حسین به روز جزا شفاعت جودى».<ref>صد سال شعر خراسان، ص 190 تا 192.</ref>  
دیوان وی بارها در ایران و هندوستان به چاپ رسیده است. دیوان وی در سال 1372 شمسی در ایران چاپ شده است.<ref> دایرة المعارف تشیع.</ref> وی مغازه‌ی قنادی<ref>دکان قنادى «جودى» نزدیک سه راه بازار سرشور مشهد بوده است.<br /></ref> داشته و از این طریق امرار معاش می‌کرده است. قنادی و خانۀ او محل تجمع شعرایی بود که برای شنیدن مرثیه‌های شاعر به دیدارش می‌آمدند. جودی با آنکه سواد خواندن و نوشتن درستى نداشته، اما شعرش با استقبال مواجه بوده است.<ref>همان، ص 190.</ref> جودی در سال 1302 ه.ق وفات یافت و در مشهد در صحن نو در اطاقی مجاور با مقبره مرحوم شیخ بهایی به خاک سپرده شد. اختر طوسى قطعه‌اى در رثاى وى سروده با این مصراع: «کند حسین به روز جزا شفاعت جودى».<ref>صد سال شعر خراسان، ص 190 تا 192.</ref>  


==آثار شاعر==
==آثار شاعر==
خط ۵۷: خط ۵۷:
*دیوان جودی
*دیوان جودی
**'''درباره:'''
**'''درباره:'''
***دیوان او حدود سه هزار بیت است و بارها به چاپ رسیده است. شاعر در بخش «از مدینه تا مدینه» بی‌وفایی مردم کوفه، شقاوت و ستمگری فرماندهان و سپاهیان لشکر یزید، شهادت و مظلومیت حسین (ع) و برادران و فرزندان و اصحاب او، رنج وتعب زنان و کودکان آل‌ رسول در اسارت بی‌شرمانه در کوفه و شام و سرانجام بازگشت غریبانه و مصیبت‌بار آن‌ها به مدینه را با اشعاری تأثر‌آور به تصویر می‌کشد و می‌توان آن را مقتلی منظوم به حساب آورد. نگاه شاعر به حادثۀ عاشورا نگاهی بینابین است؛ گاهی به مفهوم والای عشق و تجلّیات معشوق در کربلا و مفاهیم عرفانی اشاره‌ای دارد و گاه با روحی سرشار از عواطف انسانی و احساسی به رثای امام حسین (ع) می‌پردازد.<ref>دیوان کامل افصح الشعرا میرزا عبدالجواد جودی خراسانی، شامل: قصیده‌ها، مثنوی‌ها...، به اهتمام مهدی آصفی. تهران: جمهوری، 1386</ref> دیوان‌ جودی‌، نخستین‌ بار در ۱۲۹۹ق. به‌ امر ناصرالدین‌شاه‌ و به‌همت‌ میرزا سعید خان‌ مؤتمن‌الملك‌ (نیابت‌ تولیت‌ آستان‌ قدس‌) در چاپخانه سنگی‌ آستان‌ قدس‌، به‌ خط‌ میرزا شفیع‌ اعتمادالتولیه، چاپ‌ شد<ref>گویا اولین کتابى بوده که در آن چاپخانه طبع شده است</ref> و در ۱۳۰۳ ه.ق در مشهد تجدید چاپ‌ گردید. دیوان‌ جودی‌ در ۱۶۰ ص در ۱۳۱۰ و ۱۳۷۲ در تهران‌ به‌ چاپ‌ رسیده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1752441 یادداشت بازتکثیر کتاب] </ref> اشعار وی در اوزان و قالب‌های متعدّد و متنوع سروده شده است و از استحکام و انسجام قوی برخوردار و مزیّن به صنایع لفظی و معنوی بوده و آیات و قصص قرآنی، احادیث و روایات که به صورت‌های تلمیح و اقتباس و ترجمه در اشعار وی به کار رفته است، گواهی بر دانش قرآنی و حدیثی وی است. قسمت اعظم اشعار جودی پیرامون واقعه کربلا و پیامدهای آن است که تحت عنوان «از مدینه تا مدینه» دویست صفحه از دیوان او را شامل می‌شود. اشعار جودی عاری از تعقید و پیچیدگی بوده و ساده و سلیس و در خور فهم عموم و عوام است.
***دیوان او حدود سه هزار بیت است و بارها به چاپ رسیده است. شاعر در بخش «از مدینه تا مدینه» بی‌وفایی مردم کوفه، ستمگری فرماندهان و سپاهیان لشکر یزید، شهادت و مظلومیت حسین (ع) و برادران و فرزندان و اصحاب او، رنج زنان و کودکان در اسارت و سرانجام بازگشت آن‌ها به مدینه را به تصویر می‌کشد و می‌توان آن را مقتلی منظوم به حساب آورد. نگاه شاعر به واقعه عاشورا نگاهی بینابین است؛ گاهی با مفاهیم عرفانی به رثای امام حسین (ع) می‌پردازد.<ref>دیوان کامل افصح الشعرا میرزا عبدالجواد جودی خراسانی، شامل: قصیده‌ها، مثنوی‌ها...، به اهتمام مهدی آصفی. تهران: جمهوری، 1386</ref> دیوان‌ جودی‌، نخستین‌ بار در ۱۲۹۹ق. به‌ دستور ناصرالدین‌شاه‌ و به‌ همت‌ میرزا سعید خان‌ مؤتمن‌الملك‌ (نیابت‌ تولیت‌ آستان‌ قدس‌) در چاپخانه سنگی‌ آستان‌ قدس‌، به‌ خط‌ میرزا شفیع‌ اعتمادالتولیه، چاپ‌ شد<ref>گویا اولین کتابى بوده که در آن چاپخانه طبع شده است</ref> و در ۱۳۰۳ ه.ق در مشهد تجدید چاپ‌ گردید. دیوان‌ جودی‌ در ۱۶۰ ص در ۱۳۱۰ و ۱۳۷۲ در تهران‌ به‌ چاپ‌ رسیده است.<ref>[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1752441 یادداشت بازتکثیر کتاب] </ref> اشعار وی در اوزان و قالب‌های متعدد و متنوع سروده شده است و همراه با آیات و قصص قرآنی، احادیث و روایات که به صورت‌های تلمیح و اقتباس و ترجمه در اشعار وی به کار رفته است. قسمت اعظم اشعار جودی پیرامون واقعه کربلا و پیامدهای آن است که تحت عنوان «از مدینه تا مدینه» دویست صفحه از دیوان او را شامل می‌شود.


===اشعار===
===اشعار===