محیط قمى: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴۶:

|امضا =

}}

~~میرزا محمد قمی متخلّص به «محیط» و ملقّب به «شمس‌الفصحا» از شاعران دوران قاجار است.~~

محیط قمی (زاده 1250 ه.ق. در قم- درگذشته 1317 ه.ق. در قم) از شاعران دوران قاجار بود.

~~میرزا محمد~~ قمی ~~متخلّص به «محیط» و ملقّب به «شمس الفصحا» از شاعران خوش قریحه‌ی دوران قاجار است که به سال~~ 1250 ه ق ~~در یکی از روستاهای شهرستان قم متولد شد~~. ~~تحصیلات خود را در رشته‌ی علوم عقلی و نقلی~~ در قم و اصفهان به پایان رسانید. سپس به تهران آمد و پس از چندی به جانشینی پدر و برادر خویش که زندگی را بدرود گفته بودند، در دستگاه دوستعلی خان معیّر الممالک که در شمار وزیران و مقرّبان حکومت قاجاریه بود به کار تعلیم دوست محمد خان فرزند وی گماشته شد. به علاوه در انجمن شاعران شرکت می‌کرد و اشعار خود را می‌خواند.

~~میرزا محمد در سال~~ 1317 ه. ق. در قم ~~درگذشت و در مزار شیخان قم به خاک سپرده شد. پس~~ از او میرزا حیدر علی مشهور به «مجد الادبا» و متخلّص به «ثریّا» که پدر همسر محیط قمی بود، دیوان او را گردآوری و تدوین کرد. این دیوان در سال 1362 ه ش. در تهران چاپ و منتشر شده است.

==زندگینامه==

~~نامش~~ میرزا ~~محمد،تخلص شعرى‌اش(محیط)،زادگاهش قم~~ و ~~ملقب~~ به ~~شمس الفصحاء~~ از ~~شعراى پرآوازۀ آیینى در نیمه دوم سده سیزدهم~~ و ~~اوایل سده چهاردهم هجرى است~~.

میرزا محمد قمی متخلّص به «محیط» و ملقّب به «شمس الفصحا» و پدرش از علما و دانشمندان زمان خود به شمار می‌رفت. او تحصیلات خود را در رشته‌ی علوم عقلی و نقلی در قم و اصفهان به پایان رسانید. سپس به تهران آمد و پس از چندی به جانشینی پدر و برادر خویش که زندگی را بدرود گفته بودند، در دستگاه دوستعلی خان معیّر الممالک که در شمار وزیران و مقرّبان حکومت قاجاریه بود به کار تعلیم دوست محمد خان -فرزند وی- گماشته شد. محیط در دستگاه معیر علاوه بر تعلیم، سرگرم سخن سرایی در انجمن شاعران نیز شد. سال‌ها بعد آموزگاری دوستعلی خان ثانی اعتصام السلطنه نیز به او واگذار شد. محیط تا پایان عمر در دستگاه معیر الممالک بود و زندگی آسوده‌ای داشت. او در زمان جلوس مظفرالدین شاه به امر صدر اعظم، سجع مهری برای پادشاه سرود که مورد پسند شاه واقع شد و انعامی سزاوار دریافت کرد و به لقب شمس الفصحاء سرافراز شد.

در ~~مقدمه دیوان چاپى او آمده است:~~

~~«...محیط دوران کودکى~~ و ~~ایام جوانى را~~ در قم و اصفهان به ~~تحصیل علوم عقلى و نقلى و کسب معارف ادبى گذرانید و آن گاه روانه~~ تهران شد و پس از ~~مدتى چند~~ به ~~جانشینى~~ پدر و برادر خویش-که ~~زندگى~~ را بدرود گفته ~~بودند-~~در دستگاه ~~دوست على~~ خان ~~<ref>معیر~~ الممالک~~.</ref>~~ که در شمار ~~وزراء~~ و ~~مقربان~~ حکومت بود به کار تعلیم دوست محمد خان-فرزند وى- گماشته شد.~~میرزا حیدر ثریا معروف به مجد الادباء-که پدر همسر(~~محیط~~)بود و پس از مرگ(محیط)~~به ~~گردآورى و تدوین اشعار پراکنده~~ او ~~پرداخته است درباره(~~محیط~~)مى‌نویسد:~~

~~«...بقیت~~ عمر در ~~تهران شخص شریفش شعرا و ادبا را سرِ انجمن~~ بود و ~~شعر لطیفش فصحاء~~ و ~~بلغا را افسر سخن،دوست~~ و ~~دشمن~~ به فصاحت و بلاغت او معترف بودند.شعر و شاعرى و صفات حمیده دیگرش را مى‌ستودند.خیلى سلیم العقیده بود و درویش وضع و فقیردوست و بیچاره‌نواز و سخىّ الطّبع و بهیّى الرّاءى و ذکىّ الذهن.مسلکى خوش داشت و مشربى بى‌غش.

~~حالش همه‌جا محبوب بود و مقالش همه را مطلوب.هیچ‌گاه بدگویى نداشت بدخویى هم~~.

دیوانش به دستور معیر الممالک تدوین شد وبه چاپ رسید.

همیشه حق‌گویى مى‌نمود حق‌جویى هم.»(محیط)در تاریخ سوم ماه صفر سال 1317 هجرى قمرى رخت از این جهان بربست.وى را در مزار شیخان قم به خاک سپرده‌اند...» <ref>دیوان شمس الفصحاء محیط قمى،به کوشش احمد کرمى،تهران،سلسله نشریّات«ما»،چاپ اول،سال 1362، مقدمه،ص الف و ب و ج.</ref>

میرزا محمد در سال 1250 هـ.ق در یکی از روستاهای شهرستان قم متولد شد. تحصیلات خود را در رشتۀ علوم عقلی و نقلی در قم و اصفهان به پایان رساند.

پدرش از علما و دانشمندان زمان خود به شمار می‌رفت. او بر حسب تقاضای دوستعلی خان معیر الممالک وزیر خزانۀ ناصر الدین شاه از شهر قم به تهران خوانده شد و به تربیت دوست محمد خان فرزند معیر الممالک، (که بعدها داماد ناصر الدین شاه شد) مشغول شد. محیط نیز در دستگاه معیر، به خدمت کرد و سرگرم سخن سرایی شد. سال‌ها بعد آموزگاری دوستعلی خان ثانی اعتصام السلطنه به عهده او واگذار شد.

~~محیط تا پایان عمر~~ در ~~دستگاه معیر الممالک بود~~ و ~~زندگی آسوده‌ای داشت~~.

میرزا محمد در سال 1317 ه. ق. در قم درگذشت و در مزار شیخان قم به خاک سپرده شد. پس از او

او در زمان جلوس مظفرالدین شاه به امر صدر اعظم، سجع مهری برای پادشاه سرود که مورد پسند شاه واقع شد و انعامی سزاوار دریافت کرد و به لقب شمس الفصحاء سرافراز شد.

<br />

~~محیط در ماه صفر 1317 قمری در گذشت و~~ و ~~در مزار شیخان~~ به ~~خاک سپرده شد. دیوانش~~ به دستور ~~معیر الممالک~~ تدوین ~~شد وبه~~ چاپ ~~رسید~~.

== آثار ==

میرزا حیدر علی مشهور به «مجد الادبا» و متخلّص به «ثریّا» که پدر همسر محیط قمی بود، دیوان او را به دستور معیرالممالک گردآوری و تدوین کرد. این دیوان در سال 1362 ه.ق. در تهران چاپ و منتشر شده است.

==سبک شعری[ویرایش | ویرایش مبدأ]==

خط ۳۰۲:

خط ۲۹۰:

==منابع==

* [[دانشنامه‌ شعر عاشورایی‌ انقلاب‌ حسینی‌ در شعر شاعران‌ عرب‌ و عجم‌|دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ 2، ص: 996-998.]]

*[[دانشنامه‌ شعر عاشورایی‌ انقلاب‌ حسینی‌ در شعر شاعران‌ عرب‌ و عجم‌|دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ 2، ص: 996-998.]]

* [[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج1، ص 429-434.]]

*[[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج1، ص 429-434.]]

* ''دیوان شمس الفصحا محیط قمی''، به کوشش احمد کرمی. تهران: نشریات ما، 1362.

*''دیوان شمس الفصحا محیط قمی''، به کوشش احمد کرمی. تهران: نشریات ما، 1362.

==پی نوشت==

محیط قمى: تفاوت میان نسخه‌ها

منوی ناوبری

جستجو