حسین وارث آدم: تفاوت میان نسخه‌ها

حسین وارث آدم ;
	;
نویسنده	علی شریعتی
ناشر	انتشارات قلم
محل نشر	تهران
تاریخ نشر	1360
تعداد صفحات	447
موضوع	مقاله ها و خطبه ها
قطع	رقعی
تعداد جلد	19

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۴۰

حسین وارث آدم کتابی است الهام گرفته از زیارت وارث درباره‎‌ قیام امام حسین(ع) که توسط علی شریعتی نوشته شده‌است.

درباره‌ کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]

کتاب حسین وارث آدم از مجموعه آثار شماره 19 دکتر شریعتی است و حاوی هشت سخنرانی ایرادشده از ایشان در سال‌های ۱۳۴۹ و ۱۳۵۰ شمسی در حسینیه ارشاد می‌باشد. عنوان کتاب، از زیارت وارث الهام گرفته شده‌است. سخنرانی‌های این کتاب، ابتدا در جزوه‌های مستقل منتشر شده و بعدها در یک مجلد به چاپ رسیده‌است.

حسین وارث آدم، واقعه کربلا را چکیده و خلاصه تمام درگیری‌های تاریخ از فرعون تا خود امام حسین(ع) می‌داند که بر ضد تثلیث فرعون و قارون و بلعم (زر و زور و تزویر) شوریده‌است.

مرتضی مطهری، از نگاه تاریخی و فلسفه تاریخ انتقادهایی جدی به تحلیل شریعتی از واقعه کربلا وارد کرد و این کتاب را نوعی روضه مارکسیستی خواند. ولی سید رضا شاکری به کتاب حسین وارث آدم از زاویه دید ادبی و اجتماعی نگریسته و به تبیین وجوه هرمنوتیک مقدمـه سـخنرانی حسـین وارث آدم پرداخته است. او می گوید: مقدمـه سـخنرانی حسـین وارث آدم، یک اثر ادبـی مستقل و نزدیک بـه یـک مـتن نمایشـی فـرض شـده کـه بـر اسـاس پیرنـگ و مولفه های آن، حامل آثار کارکردی در خواننده و عامـل بـرانگیختن او بـه کـنش اجتماعی است و نشانگر دغدغه هـای وجـودی نویسنده در باب انسان و سرنوشت است.

فهرست مطالب[ویرایش | ویرایش مبدأ]

کتاب در هشت فصل منتشر شده است:

فصل اول- حسین وارث آدم
فصل دوم- متن حسین وارث آدم
فصل سوم- ثار
فصل چهارم- شهادت
فصل پنجم- پس از شهادت
فصل ششم- بحثی راجع به شهید
فصل هفتم- بینش تاریخی شیعه
فصل هشتم- انتظار، مذهب اعتراض

چکیده کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در کتاب اشاره به پیدایش واحد انسانها از الله دارد که همه برابر و یکسان و از روز الست همگی بر یک پیمان محکم بوده‌اند اما طی گذر زمان مانند رودهایی که از سرچشمه خود جدا شده‌اند از هم جدا و طی زمانهایی به هم نزدیک و در جاهایی مقابل هم قرار می‌گیرند و این را با قیام‌هایی که در طی قرون انجام شده مانند قیام عاشورا مقایسه می‌کند. تقریبا تمام مستکبران تاریخ را معرفی و در پانویس کتاب توضیحاتی در مورد پادشاهان آورده‌شده‌است.

در فصل بعدی به معنی کلمه ثار در زیارت وارث (یا ثار الله و ابن ثاره) اشاره می‌کند که نشان می‌دهد ثار یک فرهنگ و سنت عمیق است که به ثار فکری، ثار تاریخی و ثار انسانی تعبیر می‌شود. و در فصل دیگر به معنی خود کلمه شهادت می‌پردازد و شناخت امام حسین (ع) را منوط به درک مفهوم شهادت می‌داند. شهادت امام حسین (ع) یک قیام علیه دشمن و یک شهادت بود، یک شهادت آگاهانه که تضمین حیات یک ملت است، اما وظیفه شیعیان را بعد از شهادت تنها گریستن و عزاداری نمی‌داند. امام حسین (ع) شهیدی است که خود را در باشکوه‌ترین شکل مطلق به یک تقدس مطلق تبدیل شده و محتوای او یک فرد نیست بلکه یک فکر است. در بحث بینش تاریخی شیعه به انواع مذهب شیعه از نظر کسانی که در مورد تاریخ ادیان تحقیق کرده‌اند پرداخته شده که مذهب شیعه را دو نوع شیعه ابوسفیانی و شیعه ابوذری می‌دانددر تشییع میان آنچه بوده و آنچه هست فاصله است و از میان همه عقاید شیعی اعتقاد به آخر الزمان و غیبت و اصل انتظار بیش از همه عقاید دیگر تضاد وجود دارد، از یک سو روشنفکران و از یک سو مومنین و این تضاد را روشنفکران مذهبی با استدلال‌های علمی حل می‌کنند.

جملاتی از کتاب[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عدالت تقدس دارد و از جمله مفاهیمی ست که در اثر ارتباط و تماسمان با آن، جزء تمام شخصیت همه ما شده‌است. در این حال اگر هزار تومان از پول‌هایی که به من تعلق دارد در راه تحقق عدالت انفاق کنم آن هزار تومان تقدس عدالت را به خود می‌گیرد در صورتی که تا وقتی که در جیب من است فقط هزار تومان پول است اما وقتی آن را در راه عدالت نفی کنم به شکل دیگری اثبات می‌شود (ص 199).

یک انسان نسبی تبدیل به یک انسان مطلق می‌گردد زیرا که دیگر او یک انسان ، شخص، و فرد نیست، فکر است چون فردی بوده که خود را در راه فکرش فدا کرده و بنابراین تبدیل به فکر شده‌است. از اینجاست که ما در حسین (ع)، شخص خاصی که پسر علی (ع) است را نمی‌شناسیم. حسین اسمی است از عدالت، امامت و توحید (ص 201).

جستارهای وابسته[ویرایش | ویرایش مبدأ]

سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران.

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 159-160.

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-علی شریعتی. تهران)، انتشارات قلم، 1360. مجموعهٔ آثار 19، د+447 ص، رقعی. 7
+{{جعبه اطلاعات کتاب
-کتاب فوق شامل گفتارها و نوشتارهایی دربارهٔ امام حسین - ع - است و عنوان آن از عنوان یک بخش، که پیشتر به صورت مستقل چاپ شده بود، گرفته شده است. مطالب کتاب، که طی سال 1347 تا 1355 (1388 - 1396 ق) فراهم آمده، بدین شرح است: «حسین وارث آدم»، «ثار»، «شهادت»، «پس از شهادت»، «بحثی راجع به شهید»، «بینش تاریخی شیعه»، «انتظار مذهب اعتراض»، «فلسفهٔ تاریخ در اسلام» و «مقدمه بر کتاب حجر بن عدی». در پنج بخش اول (تا صفحهٔ 225)، بیش از دیگر بخشها به امام حسین پرداخته شده است. آنچه در این کتابشناسی بیشتر مورد نظر ماست، کتاب شهادت است که با سخنرانی «پس از شهادت»، نخست در سال 1350 منتشر شد. «حسین وارث آدم»، عنوان کتابی است که با الهام از زیارت وارث نوشته شده و آن حضرت وارث همهٔ انقلابهای انبیا شمرده شده که با زر و زور و تزویر پیکار کرد. «نار»، عنوان سخنرانیای است که در آن از پیوند ثار باثوره سخن رفته و گفته شده که از کلمهٔ نار سراسر تاریخ انسان و فلسفهٔ تاریخ استخراج و تفسیر می شود. «شهادت»، عنوان سخنرانیای است که بارها از سوی ناشران مختلف چاپ شده و به عربی و انگلیسی ترجمه گردیده است. در این کتاب ضمن بررسی قیام امام حسین، از مفهوم شهادت سخن رفته و گفته شده که هدف آن حضرت از قیام، شهادت بود و او میخواست با شهادتش، که جهاد کسی است که قدرت ندارد، از دشمن سلب مشروعیت کند. به نظر شریعتی، شهادت در اسلام یک فریضه است، مانند جهاد، و هنگامی که نمیتوان به جهاد پرداخت و دشمن را مغلوب کرد، باید با شهادت او را محکوم کرد. وی معتقد است که «شهادت مرگی نیست که دشمن ما بر مجاهد تحمیل کند، شهادت مرگ دلخواهی است که مجاهد با همهٔ آگاهی... خود، انتخاب می کند» (ص 192). این موضوع را که آن حضرت قیام استشهادی کرد، شریعتی بهتر از همگان پرورده و به عنوان نظریه ای در مقابل نظریهٔ صالحی نجف آبادی در کتاب شهید جاویدعرضه داشته است. «پس از شهادت»، عنوان سخنرانیای است که در آن گفته شده هر انقلابی دو چهره دارد: خون و پیام. و در انقلاب امام حسین، رسالت خون را آن حضرت و یارانش گزاردند و رسالت پیام را حضرت زینب به جا آورد. این نکته که امروزه جزء معلومات عمومی شده، از دستاوردهای شریعتی است و پیشتر کسی نگفته بود. «بحثی راجع به شهید»، عنوان سخنرانی دیگری است که در آن گفته شده دو گونه شهادت وجود دارد: شهادت حمزه ای و شهادت حسینی. «شهادت حمزه ای عبارت است از... کشته شدن مردی که آهنگ کشتن دشمن کرده است... اما شهادت حسینی کشته شدن مردی است که خود برای کشته شدن خویش قیام کرده است» (ص 223). به عبارت دیگر در شهادت حمزه ای، شهادت، شهید (مجاهد) را انتخاب می کند، اما در شهادت حسینی، شهید، شهادت را برمیگزیند. شهادت حمزدای یک حادثه و رویداد منفی در مسیر راه است، اما شهادت حسینی یک سر منزل در مسیر راه و یک ایدهآل (ص 223 - 224). در نقد کتاب شهادت، که در ضمن آن کتاب شهید جاوید نقد شده است، رجوع شود به: انجمن تحقیق مسائل تاریخی و اعتقادی (به کوشش) نعمت الله صالحی نجف آبادی )، پیرامود نظر دکتر شریعتی دانشمند مجاهد دربارهٔ کتاب شهید جاوید (تهران و قم، نشر نجف آباد، تاریخ مقدمه 1359)، 80 ص، رقعی. همچنین صالحی در مقاله ای با عنوان «نقد نظر دکتر شریعتی در کتاب شهادت»، چاپ شده در کتاب قضاوت زدن در فقه اسلامی همراه چند مقالهٔ دیگر (چاپ اول: تهران، انتشارات امید فردا، 1384، ص 201 - 214)، حاصل یک شب گفتگویش را با شریعتی در نقد کتاب شهادت گزارش کرده است.
+| عنوان           = حسین وارث آدم
+| عنوان اصلی      =
+| برگرداننده      =
+| ویراستار          =
+| به کوشش     =
+| تصویر           = حسین وارث آدم.jpg
+| زیرنویس تصویر   =
+| نویسنده         = علی شریعتی
+| تصویرگر         =
+| طراح جلد        =
+| زبان            =
+| مجموعه          =
+| موضوع           = مقاله ها و خطبه ها
+| سبک             =
+| ناشر            =  انتشارات قلم
+| ناشر فارسی      =
+| محل انتشارات    = تهران
+| تاریخ نشر       = 1360
+| تاریخ نشر فارسی =
+| محل ناشر فارسی  =
+| نوع رسانه       =
+| صفحه            = 447
+| قطع             = رقعی
+| اندازه وزن                =
+| شمارگان        =
+| نوبت چاپ    =
+| تعداد جلد      = 19
+| شابک            =
+| کتاب‌خانهٔ ملی ایران    =
+| پس از           =
+| پیش از          =
+}}'''حسین وارث آدم''' کتابی است الهام گرفته از [[زیارت وارث]] درباره‎‌ قیام [[امام حسین(ع)]] که توسط [[علی شریعتی مزینانی‌|علی شریعتی]] نوشته شده‌است.
+==درباره‌ کتاب==
+کتاب حسین وارث آدم از مجموعه آثار شماره 19 [[علی شریعتی مزینانی‌|دکتر شریعتی]] است و حاوی هشت سخنرانی ایرادشده از ایشان در سال‌های ۱۳۴۹ و ۱۳۵۰ شمسی در حسینیه ارشاد می‌باشد. عنوان کتاب، از زیارت وارث الهام گرفته شده‌است. سخنرانی‌های این کتاب، ابتدا در جزوه‌های مستقل منتشر شده و بعدها در یک مجلد به چاپ رسیده‌است.
+حسین وارث آدم، واقعه [[کربلا]] را چکیده و خلاصه تمام درگیری‌های تاریخ از فرعون تا خود [[امام حسین(ع)]] می‌داند که بر ضد تثلیث فرعون و قارون و بلعم (زر و زور و تزویر) شوریده‌است.
+مرتضی مطهری، از نگاه تاریخی و فلسفه تاریخ انتقادهایی جدی به تحلیل شریعتی از واقعه کربلا وارد کرد و این کتاب را نوعی [[روضه]] مارکسیستی خواند. ولی سید رضا شاکری به کتاب حسین وارث آدم از زاویه دید ادبی و اجتماعی نگریسته و به تبیین وجوه هرمنوتیک مقدمـه سـخنرانی حسـین وارث آدم پرداخته است. او می گوید: مقدمـه سـخنرانی حسـین وارث آدم، یک اثر ادبـی مستقل و نزدیک بـه یـک مـتن نمایشـی فـرض شـده کـه بـر اسـاس پیرنـگ و مولفه های آن، حامل آثار کارکردی در خواننده و عامـل بـرانگیختن او بـه کـنش اجتماعی است و نشانگر دغدغه هـای وجـودی نویسنده در باب انسان و سرنوشت است.
+== فهرست مطالب ==
+کتاب در هشت فصل منتشر شده است:
+* فصل اول- [[حسین]] وارث آدم
+* فصل دوم- متن حسین وارث آدم
+* فصل سوم- [[ثار]]
+* فصل چهارم- [[شهادت]]
+* فصل پنجم- پس از شهادت
+* فصل ششم- بحثی راجع به شهید
+* فصل هفتم- بینش تاریخی شیعه
+* فصل هشتم- انتظار، مذهب اعتراض
+==چکیده کتاب==
+در کتاب اشاره به پیدایش واحد انسانها از الله دارد که همه برابر و یکسان و از روز الست همگی بر یک پیمان محکم بوده‌اند اما طی گذر زمان مانند رودهایی که از سرچشمه خود جدا شده‌اند از هم جدا و طی زمانهایی به هم نزدیک و در جاهایی مقابل هم قرار می‌گیرند و این را با قیام‌هایی که در طی قرون انجام شده مانند قیام [[عاشورا]] مقایسه می‌کند. تقریبا تمام مستکبران تاریخ را معرفی و در پانویس کتاب توضیحاتی در مورد پادشاهان آورده‌شده‌است.
+در فصل بعدی به معنی کلمه ثار در [[زیارت وارث]] (یا [[ثار اللّه|ثار الله]] و ابن ثاره) اشاره می‌کند که نشان می‌دهد ثار یک فرهنگ و سنت عمیق است که به ثار فکری، ثار تاریخی و ثار انسانی تعبیر می‌شود. و در فصل دیگر به معنی خود کلمه [[شهادت]] می‌پردازد و شناخت امام حسین (ع) را منوط به درک مفهوم شهادت می‌داند. شهادت امام حسین (ع) یک قیام علیه دشمن و یک شهادت بود، یک شهادت آگاهانه که تضمین حیات یک ملت است، اما وظیفه شیعیان را بعد از شهادت تنها گریستن و [[عزادارى|عزاداری]] نمی‌داند. امام حسین (ع) شهیدی است که خود را در باشکوه‌ترین شکل مطلق به یک تقدس مطلق تبدیل شده و محتوای او یک فرد نیست بلکه یک فکر است. در بحث بینش تاریخی شیعه به انواع مذهب شیعه از نظر کسانی که در مورد تاریخ ادیان تحقیق کرده‌اند پرداخته شده که مذهب شیعه را دو نوع شیعه ابوسفیانی و شیعه ابوذری می‌دانددر تشییع میان آنچه بوده و آنچه هست فاصله است و از میان همه عقاید شیعی اعتقاد به آخر الزمان و غیبت و اصل انتظار بیش از همه عقاید دیگر تضاد وجود دارد، از یک سو روشنفکران و از یک سو مومنین و این تضاد را روشنفکران مذهبی با استدلال‌های علمی حل می‌کنند.
+== جملاتی از کتاب ==
+عدالت تقدس دارد و از جمله مفاهیمی ست که در اثر ارتباط و تماسمان با آن، جزء تمام شخصیت همه ما شده‌است. در این حال اگر هزار تومان از پول‌هایی که به من تعلق دارد در راه تحقق عدالت انفاق کنم آن هزار تومان تقدس عدالت را به خود می‌گیرد در صورتی که تا وقتی که در جیب من است فقط هزار تومان پول است اما وقتی آن را در راه عدالت نفی کنم به شکل دیگری اثبات می‌شود (ص 199).
+یک انسان نسبی تبدیل به یک انسان مطلق می‌گردد زیرا که دیگر او یک انسان ، شخص، و فرد نیست، فکر است چون فردی بوده که خود را در راه فکرش فدا کرده و بنابراین تبدیل به فکر شده‌است. از اینجاست که ما در حسین (ع)، شخص خاصی که پسر علی (ع) است را نمی‌شناسیم. حسین اسمی است از عدالت، امامت و توحید (ص 201).
+==جستارهای وابسته==
+*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=546256&pageStatus=0&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author سازمان  اسناد و کتابخانه ملی ایران.]
 ==منابع==
-کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 159-160.
+*کتابشناسی تاریخی امام حسین علیه‌السلام، محمد اسفندیاری، ص 159-160.
-==پی نوشت==
 [[رده:کتاب‌ها]]
+[[رده:کتاب‌ها در گروه تاریخ]]