عنوان مداخل: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو

عنوان مداخل (ویرایش)

نسخهٔ ‏۵ آوریل ۲۰۱۶، ساعت ۱۵:۲۴

۷٬۶۲۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ آوریل ۲۰۱۶
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[http://www.example.com عنوان پیوند]]
[http://www.example.com عنوان پیوند]]
{{جعبه اطلاعات زبان
|نام=زبان فارسی
|نام محلی= فارسی، پارسی، تاجیکی، عجمی، دری
|تلفظ=
|تصویر=[[پرونده:Farsi.svg|200px|نوشته شده با الفبای فارسی به خط نستعلیق]]
|زیرنویس=
|منطقه=به طور بومی در [[ایرا‌ن]]، [[افغا‌نستان]]، [[تاجیکستان‌]]، جنوب [[از‌بکستان]] و بصورت محدود تر در [[بحر‌ین]]، [[قز‌اقستان]]، [[پاکستا‌ن]]، [[تر‌کمنستان]].
}}
'''فارسی''' یکی از [[زبان‌های‌ هندواروپایی]] در شاخهٔ [[زبان‌های‌ ایرانی]] جنوب غربی است که در کشورهای [[ایر‌ان]]، [[افغا‌نستان]]، [[تا‌جیکستان]] و [[ا‌زبکستان]] به آن سخن می‌گویند. فارسی زبان رسمی کشورهای ایران و تاجیکستان و یکی از دو زبان رسمی افغانستان (در کنار زبان [[پشتو‌]]) است.
فارسی را '''پارسی''' نیز می‌گویند. زبان فارسی در افغانستان به طور رسمی '''دری''' و در تاجیکستان '''تاجیکی''' خوانده شده‌است.
<ref>زبان فارسی در افغانستان توسط تاجیک‌ها و دیگر اقوام فارسی زبان و پشتو زبان‌ها «فارسی»/«پارسی» خوانده می‌شود و «دری» واژه‌ای است که توسط حکومت کاربرد دارد. (دانشنامه ایرانیکا، "v. Languages«،»AFGHANISTAN"، زبان: انگلیسی، بازیابی در 16 فوریهٔ 2010)</ref>
== پیشینهٔ زبان فارسی ==
زبان فارسی از شاخهٔ [[هند‌واروپایی]] زیرشاخهٔ [[هند‌وایرانی]] و دستهٔ [[زبان‌های‌ ایرانی]] است. پیشینهٔ کهن زبان فارسی به [[ایران‌ باستان]] باز می‌گردد. روند تاریخی زبان فارسی را به سه دوره باستان، میانی و نو بخش می‌کنند. زبان فارسی امروزی ریشه در فارسی میانه دارد و فارسی میانه ریشه در فارسی باستان.<ref>Lazard, Gilbert 1975, “The Rise of the New Persian Language” in Frye, R. N. , The Cambridge History of Iran, Vol. 4, pp. 595-632, Cambridge: Cambridge University Press.</ref> و فارسی تنها زبان ایرانی است که هر سه دوره تاریخی آن ثبت شده و از آنها نوشتارهایی به‌جا مانده‌است.
== زبان علمی فارسی ==
برخی از نخستین کتاب‌هایی که در اواخر سده چهارم هجری به زبان فارسی دری نوشته شدند، کتاب‌های علمی بودند و در سده پنجم کتاب‌های علمی بسیاری به زبان فارسی نوشته شده بود.[[ابن سینا]] و [[ابوریحان بیرونی|بیرونی]] کتاب‌هایی به زبان فارسی نوشتند از آن جمله می‌توان به [[دانشنامه علائی]] نگاشته ابن سینا اشاره کرد.
در دوره معاصر، در بسیاری از کشورهای جهان، [[زبان‌ ملی]]، لزوماً [[زبان‌ علمی]] کشور نیست و به خاطر محدودیت‌های موجود یا انتخاب تاریخی، زبان‌های ملی در حوزه ادبیات و رسانه‌ها استفاده می‌شود و برای ورود به حوزه دانش از زبان‌هایی که پختگی علمی بیشتری دارند، هم‌چون زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، آلمانی و روسی استفاده می‌شود. در ایران از همان آغاز ورود [[علم‌]] جدید به کشور، فارسی‌زبانان، زبان فارسی را به عنوان زبان علمی برگزیدند و کوشیدند این زبان را برای بیان مفاهیم علمی‌توانمند کنند.
<ref>معصومی همدانی، حسین: واژه‌گزینی و استقلال زبان فارسی. مجله «نشر دانش»، سال بیستم، بهار 1382 - شماره 1. (از صفحه 2 تا 7).</ref>
{{پاک‌کن}}
== توصیف زبان‌شناختی زبان فارسی ==
[[پرونده:Setareh.jpg|بندانگشتی|200px|چپ|متن فارسی کتاب [[صور‌الکواکب]] در دانش اخترشناسی، سده ششم میلادی.]]
مهم‌ترین ابزارهایی که زبان‌ها برای واژه‌سازی در اختیار دارند اشتقاق و ترکیب است. برخی زبان‌ها از این هر دو روش سود می‌جویند و برخی تنها یکی از آنها را به کار می‌برند. فارسی از جمله زبان‌هایی است که از هر دو روش سود می‌جوید. منظور از اشتقاق استفاده از پسوندها و پیشوندها در ساختن کلمات جدید است. فارسی از دید ترکیبی زبانی توانا است و بیش از پنجاه [[پسوند‌]] در اختیار دارد که برخی از آنها را در واژه‌های زیر می‌بینیم: آهنگر، شامگاه، کوشش، آتشدان، تاکستان، نمناک، دانا، دانشمند، دربان، ماهواره، شنزار، کوهسار، دانشکده، فروشنده، هنری، هنرور، ساختمان، پروردگار، زرین، و غیره.
<ref>طباطبایی، سید علاءالدین: ضرورت و موانع واژه‌سازی. در: مجله «نشر دانش» سال هجدهم، بهار 1380 - شماره 1. (از 28صفحه تا 33).</ref>
== جستارهای وابسته ==
* [[واج‌‌شناسی فارسی]]
* [[زبان ‌فارسی در افغانستان]]
* [[زبان فارسی‌ در هندوستان]]
* [[ادبیات‌ فارسی]]
== پانویس ==
{{پانویس}}
== منابع ==
# راهنمای زبان‌های ایرانی، جلد اول زبان‌های ایرانی باستان و ایرانی میانه، رودریگر اشمیت، ترجمه آرمان بختیاری و همکاران، انتشارات ققنوس، چاپ اول زمستان 1382
# Microsoft Encarta Encyclopedia 2002. 1993-2001 Microsoft Corporation.
== پیوند به بیرون ==
* [http://www.persianacademy.ir تارنمای فرهنگستان زبان و ادب فارسی ]
* [http://dadegan.ir مرجع دادگان زبان فارسی]  پیکره‌های فارسی مورد استفاده در پردازش رایانه‌ای زبان و مطالعات زبان‌شناختی
{{کشورهای فارسی‌زبان}}
{{ادبیات-خرد}}
[[رده:زبان‌ فارسی|*]]
[[رده:زبان‌های‌ ازبکستان]]
[[رده:زبان‌های ‌افغانستان]]
[[رده:زبان‌های‌ ایرانی|فارسی]]
[[رده:زبان‌های‌ ایران|فارسی]]
[[رده:زبان‌های‌ ایزو 639-1]]
[[رده:زبان‌های‌ دارای کد ایزو 639-2]]
[[رده:زبان‌های‌ تاجیکستان]]
[[رده:زبان‌های‌ خراسان]]
[[رده:زبان‌های‌ عراق]]
[[رده:زبان‌های‌ فاعل-مفعول-فعل]]
[[رده:زبان‌های‌ هند]]
[[رده:زبان‌ها‌|فارسی]]
[[رده:فرهنگ ‌در ایران]]
برگرفته از «https://fa.wikihussain.com/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/52»

منوی ناوبری