۹٬۵۴۶
ویرایش
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان = | | عنوان = | ||
| نام = بهاءالدین اربلی | | نام = بهاءالدین اربلی | ||
| زادروز = | | زادروز = 1213 میلادی/ 610 قمری | ||
| زادگاه = | | زادگاه = اربیل | ||
| تاریخ مرگ = | | تاریخ مرگ = 1292 میلادی/ 692 قمری | ||
| مکان مرگ = | | مکان مرگ = بغداد | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی = | ||
| پیشه = | | پیشه = ادیب، شاعر، نویسنده | ||
| آثار = | | آثار = | ||
}} | }} | ||
'''بهاءالدین اربلی'''، محدث، فقیه، مورخ، نویسنده، شاعر و از دولتمردان معروف شیعه در قرن هفتم هجری است. | |||
== زندگینامه == | |||
بهاءالدین ابو الحسن علی فرزند فخر الدّین عیسی بن ابی الفتح معروف به ابن فخر، اصالتا کرد و از ایل مکاری بود و خاندانش که اهل علم و دولتمرد بودند از دیرباز در «اربل» <ref>اربل: اربل یا اربیل شهریست در عراق در جنوب شرقی موصل بین زاب کوچک و زاب بزرگ بر سر راه ایران.</ref> سکونت داشتند. پدرش مردی عالم و والی اربل بود. بهاءالدین در اربل متولد شد و در همان شهر به کسب علم و استماع حدیث پرداخت. خدمات دولتی را هم در اربل آغاز نمود و نزد والی آن شهر به شغل کتابت برگزیده شد. در سال 657 ه. ق بهاء الدین به بغداد منتقل شد و در نزد علاءالدین جوینی صاحب دیوان تقرب یافت و به کتابت در دیوان اشتغال داشت تا اینکه سعد الدوله یهودی (مقتول در 690 هجری) وزیر ارغون خان مغول روی کار آمد. و عرصه را بر رجال مسلمان و طرفداران صاحب دیوان تنگ ساخت. بهاءالدّین از کار دیوان کناره گرفت و در خلوتگه عزلت به تألیف کتب و سرودن اشعار پرداخت. تا اینکه به سال 692 هجری وفات یافت و در خانهی خود واقع در محله کارپرداز خانهی بغداد در کنار دجله به خاک سپرده شد. | |||
== آثار == | |||
بهاء الدین علاوه بر مقام علم و ادب شاعری توانا بود و اشعار بسیار در مناقب [[اهل بیت (ع)]] سروده است. تذکرهنویسان همه از او به نیکی یاد کردهاند. شهرت او علاوه بر نظم و نثری که سرمشق شاعران بعد قرار گرفت به سبب چند کتابی است که از او باقی مانده است مانند: «المقامات الاربع» یا مقامات چهارگانه، «رسالة الطیف»، «کتاب حیات الامامین» ([[زین العابدین «ع»|امام زین العابدین (ع)]] و امام محمد باقر (ع)) و مهمترین کتابش که از جمله کتب معتبر و مستند شیعهی امامیه بهشمار میرود «کشف الغمه عن معرفة الائمة»، در شرح احوال رسول خدا (ص) و فاطمه(س) و امامان دوازدهگانه (ع) است. این کتاب شامل دو جزء است، جزء اول در سال 678 و جزء دوم در سال 682 ه. ق به پایان رسیده است. <ref>اعیان الشیعه؛ ج 8، ص 382. الغدیر؛ ج 5، ص 445- 452.</ref> | |||
== نمونه اشعار == | |||
'''در منقبت اهل بیت پیامبر (ص):''' | '''در منقبت اهل بیت پیامبر (ص):''' | ||
1- أیّها السّادة الأئمّة أنتمخیرة اللّه أوّلا و أخیرا | 1- أیّها السّادة الأئمّة أنتمخیرة اللّه أوّلا و أخیرا | ||
خط ۱۳۱: | خط ۱۳۴: | ||
29- علیهذا سپاس همیشه مال اوست و شکر همواره مخصوص او. | 29- علیهذا سپاس همیشه مال اوست و شکر همواره مخصوص او. | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
دانشنامهی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج1، ص:317-319. | * [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامهی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج1، ص:317-319.] | ||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||
خط ۱۴۹: | خط ۱۴۳: | ||
[[رده:شاعران]] | [[رده:شاعران]] | ||
[[رده:شاعران عرب]] | [[رده:شاعران عرب]] | ||
<references /> |