دعا خوانی (مناجات خوانی): تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''دعا خوانی''' یا '''مناجات‌ خوانی''' به دو گونه است: گونه اول، متأثر از واقعه عاشورا و شخصیت امام حسین (ع) است. گونه دوم، پس از اتمام سینه‌زنی یا زنجیرزنی است.  
'''دعا خوانی''' یا '''مناجات‌ خوانی''' به دو گونه است: گونه اول، متأثر از واقعه [[عاشورا]] و شخصیت [[امام حسین (ع)]] است. گونه دوم، پس از اتمام [[سینه‌زنی]] یا [[زنجیر زنی|زنجیرزنی]] است.  
==دعا خوانی در مشهد==
==دعا خوانی در مشهد==
[[پرونده:مناجات خوانی در مشهد.jpg|بندانگشتی|مناجات خوانی در مشهد]]
[[پرونده:مناجات خوانی در مشهد.jpg|بندانگشتی|مناجات خوانی در مشهد]]
در مشهد نوحه‌ای به نام نوحه مناجات امام حسین (ع) خوانده می‌شود که ابیات زیر بخشی از آن مناجات است: <ref>خوش‌منظر، 1387، ص 204.</ref>{{شعر}}
در مشهد نوحه‌ای به نام [[نوحه]] مناجات [[حسین|امام حسین (ع)]] خوانده می‌شود که ابیات زیر بخشی از آن مناجات است: <ref>خوش‌منظر، ۱۳۸۷، ص ۲۰۴.</ref>{{شعر}}
{{ب| رب اندر کوی عشقت بهر قربان آمدم | خود نه تنها بلکه با رعنا جوانان آمدم }}
{{ب| رب اندر کوی عشقت بهر قربان آمدم | خود نه تنها بلکه با رعنا جوانان آمدم }}
{{م| بهر قربان آمدم، با جوانان آمدم }}
{{م| بهر قربان آمدم، با جوانان آمدم }}
خط ۳۹: خط ۳۹:
| colspan="3" class="b" |<center><div class="beyt" style="width: 50%;"> با همه یاران خود از بهر قربان آمدم </div></center>
| colspan="3" class="b" |<center><div class="beyt" style="width: 50%;"> با همه یاران خود از بهر قربان آمدم </div></center>
|}
|}
<br />
==دعا خوانی در درگز خراسان رضوی==
==دعا خوانی در درگز خراسان رضوی==
در درگز خراسان رضوی، پس از مراسم نوحه‌خوانی، افراد رو به قبله می‌نشینند و نوحه‌خوان اشعار زیر را به عنوان دعا می‌خواند و افراد دسته با صدای بلند آمین می‌گویند: <ref>رستمی، تیمور، درگز، خراسان رضوی، 1351 و 1352.</ref>{{شعر}}
در درگز خراسان رضوی، پس از مراسم نوحه‌خوانی، افراد رو به قبله می‌نشینند و نوحه‌خوان اشعار زیر را به عنوان دعا می‌خواند و افراد دسته با صدای بلند آمین می‌گویند: <ref>رستمی، تیمور، درگز، خراسان رضوی، ۱۳۵۱ و ۱۳۵۲.</ref>{{شعر}}
{{ب| آمده‌ایم به استدعا ای خدای مهربان | تو این گدا را ای کریم نا امید نکن }}  
{{ب| آمده‌ایم به استدعا ای خدای مهربان | تو این گدا را ای کریم نا امید نکن }}  
{{ب| نیست غیر از تو یار و پناهی | بر مای شرمنده‌ای رحیم تو رحم کن }}  
{{ب| نیست غیر از تو یار و پناهی | بر مای شرمنده‌ای رحیم تو رحم کن }}  
خط ۸۶: خط ۸۵:
<br />
<br />
==دعاخوانی در زفره اصفهان==
==دعاخوانی در زفره اصفهان==
در زفره اصفهان، در مجلس سوگواری حسینی، سینه‌زنان یا زنجیرزنان به دو دسته تقسیم می‌شدند و دسته اول مصرع اول دعا را دم می‌گرفتند و دسته دوم دعای زیر را همخوانی می‌کردند: <ref>رجایی زفره‌ای، زفره، کوهپایه، اصفهان، 1348، 1350، 1358، 1366، 1369 و 1381.</ref>{{شعر}}
در زفره اصفهان، در مجلس سوگواری حسینی، سینه‌زنان یا زنجیرزنان به دو دسته تقسیم می‌شدند و دسته اول مصرع اول دعا را دم می‌گرفتند و دسته دوم دعای زیر را همخوانی می‌کردند: <ref>رجایی زفره‌ای، زفره، کوهپایه، اصفهان، ۱۳۴۸، ۱۳۵۰، ۱۳۵۸، ۱۳۶۶، ۱۳۶۹ و ۱۳۸۱.</ref>{{شعر}}
{{ب| بار الها به رسول مدنی | به شه کشور ایجاد علی }}
{{ب| بار الها به رسول مدنی | به شه کشور ایجاد علی }}
{{ب| به بتول آنکه به نام است زهرا | به حسن کشته زهر اعدا }}  
{{ب| به بتول آنکه به نام است زهرا | به حسن کشته زهر اعدا }}  
خط ۱۱۱: خط ۱۱۰:
| class="b" |<span class="beyt"> به حسن کشته زهر اعدا </span>
| class="b" |<span class="beyt"> به حسن کشته زهر اعدا </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> به حسین آنکه لب تشنه شهید </span>
| class="b" |<span class="beyt"> به [[حسین بن على (ع)|حسین]] آنکه لب تشنه شهید </span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> گشت از کینه بن سعد و یزید </span>
| class="b" |<span class="beyt"> گشت از کینه [[عمر بن سعد|بن سعد]] و [[یزید]] </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> به‌حق عباس و دیگر </span>
| class="b" |<span class="beyt"> به‌حق [[عباس ابن علی(ع)|عباس]] و دیگر </span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> به‌حق قاسم و عون و جعفر </span>
| class="b" |<span class="beyt"> به‌حق [[قاسم بن حسن (ع)|قاسم]] و [[عون بن جعفر طیار|عون]] و [[جعفر فرزند على فرزند ابى طالب (ع)|جعفر]] </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> به‌حق فرق علی اکبر </span>
| class="b" |<span class="beyt"> به‌حق فرق [[علی اکبر (ع)|علی اکبر]] </span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> به لب خشک علی اصغر </span>
| class="b" |<span class="beyt"> به لب خشک [[علی اصغر (ع)|علی اصغر]] </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> به‌حق زینب ناکام </span>
| class="b" |<span class="beyt"> به‌حق [[زینب (س)|زینب]] ناکام </span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt"> عیالی که ببردند به شام </span>
| class="b" |<span class="beyt"> عیالی که ببردند به [[شام]] </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> به تن پر محن بیماران </span>
| class="b" |<span class="beyt"> به تن پر محن بیماران </span>
خط ۱۶۱: خط ۱۶۰:
<br />
<br />
==دعاخوانی در فین کاشان==
==دعاخوانی در فین کاشان==
دعای پایان مجلس نوحه‌خوانی روز عاشورا در فین کاشان که با آمین گفتن عزاداران همراه بود، چنین خوانده می‌شد: <ref>ایزدپناه، امیر، فین، کاشان، اصفهان، 1347.</ref>
دعای پایان مجلس نوحه‌خوانی روز عاشورا در فین کاشان که با آمین گفتن عزاداران همراه بود، چنین خوانده می‌شد: <ref>ایزدپناه، امیر، فین، کاشان، اصفهان،۱۳۴۷.</ref>
{{شعر}}  
{{شعر}}  
{{ب| بار الها به دل زار حسین | به علی اکبر فرزند حسین }}  
{{ب| بار الها به دل زار حسین | به علی اکبر فرزند حسین }}  
خط ۱۸۲: خط ۱۸۱:
<br />
<br />
==دعاخوانی در یزد==
==دعاخوانی در یزد==
در یزد بعد از سینه‌زنی، این اشعار دعاگونه خوانده می‌شد: <ref>هاشمی پور، 1380، ص 199. </ref>{{شعر}}  
در یزد بعد از سینه‌زنی، این اشعار دعاگونه خوانده می‌شد: <ref>هاشمی پور، ۱۳۸۰، ص ۱۹۹. </ref>{{شعر}}  
{{ب| یا رب به محمد که علی را برسان | آن یکه سوار حیدری را برسان }}  
{{ب| یا رب به محمد که علی را برسان | آن یکه سوار حیدری را برسان }}  
{{ب| آن دم که اجل دامن عمرم گیرد | پیش از ملک‌الموت، علی را برسان }}  
{{ب| آن دم که اجل دامن عمرم گیرد | پیش از ملک‌الموت، علی را برسان }}  
خط ۲۲۷: خط ۲۲۶:
<br />
<br />
==دعاخوانی در زاهد شهر فسا==
==دعاخوانی در زاهد شهر فسا==
دعاخوانی پایان مراسم سوگواری ماه محرم در زاهدشهر فسا «دعای ختم» را ذاکر می‌خواند و عزاداران هر بند را جواب می‌دهند: <ref>هاشمی زاده، علی محمد، زاهدشهر، فسا، فارس، 1364.</ref>
دعاخوانی پایان مراسم سوگواری ماه محرم در زاهدشهر فسا «دعای ختم» را ذاکر می‌خواند و عزاداران هر بند را جواب می‌دهند: <ref>هاشمی زاده، علی محمد، زاهدشهر، فسا، فارس، ۱۳۶۴.</ref>
{|
{|
|-
|-
خط ۲۶۷: خط ۲۶۶:
|}
|}
==دعاخوانی در کازرون==
==دعاخوانی در کازرون==
در کازرون هم پس از نوحه‌سرایی، دعای زیر از سوی نوحه‌خوانان خوانده می‌شد: <ref>مظلوم زاده، محمد مهدی، کازرون، فارس، 1347، 1348، 1350 و 1352.</ref>{{شعر}}
در کازرون هم پس از نوحه‌سرایی، دعای زیر از سوی نوحه‌خوانان خوانده می‌شد: <ref>مظلوم زاده، محمد مهدی، کازرون، فارس،۱۳۴۷، ۱۳۴۸، ۱۳۵۰ و ۱۳۵۲.</ref>{{شعر}}
{{ب| بار الها به‌حق خون شه کربُ بلا | سایه عالم دین از سر ما کم منما }}  
{{ب| بار الها به‌حق خون شه کربُ بلا | سایه عالم دین از سر ما کم منما }}  
{{ب| بار الها به جگر پاره خونین حسن | محو و نابود نما دشمن ناپاک وطن }}  
{{ب| بار الها به جگر پاره خونین حسن | محو و نابود نما دشمن ناپاک وطن }}  
خط ۲۹۸: خط ۲۹۷:
==منابع==
==منابع==


*[[محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران|اصغر شعاع، علی آنیزاده، رقیه حاج محمدیاری، شهرزاد دوستی، الهه شایسته رخ، محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، ص 200-205.]]
*[[محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران|اصغر شعاع، علی آنیزاده، رقیه حاج محمدیاری، شهرزاد دوستی، الهه شایسته رخ، محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، ص ۲۰۰-۲۰۵.]]


==پی نوشت==
==پی نوشت==

منوی ناوبری