Automoderated users، ربات‌ها، دیوان‌سالاران، checkuser، مدیران نظرات، مدیران رابط کاربری، Moderators، پنهانگران، مدیران
۴٬۰۱۷
ویرایش
تکیه: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
عزاخانه و تکیة وزیر در کرمان نام برد <ref>رجوع کنید به وزیری کرمانی، ج 1، ص 198ـ199؛ کیانی، ص 228</ref>. یکی از زیباترین و با شکوهترین‌تکیه‌های ایران، بویژه از حیث نقاشی و تصاویر، تکیة معاون‌الملک * در کرمانشاه است <ref>رجوع کنید به مصطفوی، ج 1، ص 390.</ref>.در استان یزد، تکیه‌ها به لحاظ پیوند با دیگر فضاهای شهری و نیز به سبب عناصر بر جا مانده از معماری مذهبی کهن ایران در خور توجه‌اند <ref>رجوع کنید به توسلی، ص 81ـ83؛ مصطفوی، ج 1، ص 387.</ref>. در این تکیه‌ها، از جمله تکیة شاه ولیِ تفت و | عزاخانه و تکیة وزیر در کرمان نام برد <ref>رجوع کنید به وزیری کرمانی، ج 1، ص 198ـ199؛ کیانی، ص 228</ref>. یکی از زیباترین و با شکوهترین‌تکیه‌های ایران، بویژه از حیث نقاشی و تصاویر، تکیة معاون‌الملک * در کرمانشاه است <ref>رجوع کنید به مصطفوی، ج 1، ص 390.</ref>.در استان یزد، تکیه‌ها به لحاظ پیوند با دیگر فضاهای شهری و نیز به سبب عناصر بر جا مانده از معماری مذهبی کهن ایران در خور توجه‌اند <ref>رجوع کنید به توسلی، ص 81ـ83؛ مصطفوی، ج 1، ص 387.</ref>. در این تکیه‌ها، از جمله تکیة شاه ولیِ تفت و | ||
امیر <ref>میر.</ref> چخماقِ یزد<ref>قرن نهم به بعد؛ مصطفوی، ج 1، ص 330.</ref> بر خلاف تکیة دولت تهران، و مانند تکایای شمال، نقشة کف بنا چهارگوش یا هشت ضلعی است <ref>رجوع کنید به توسلی، ص 82.</ref>. تکیة امیر چخماق دارای مناره و طاق نمابندی | امیر <ref>میر.</ref> چخماقِ یزد<ref>قرن نهم به بعد؛ مصطفوی، ج 1، ص 330.</ref> بر خلاف تکیة دولت تهران، و مانند تکایای شمال، نقشة کف بنا چهارگوش یا هشت ضلعی است <ref>رجوع کنید به توسلی، ص 82.</ref>. تکیة امیر چخماق دارای مناره و طاق نمابندی | ||
دو طبقه‌ای است که الگو و نمونه‌ای برای ساخت دیگر تکایای شهر محسوب می‌شود <ref>برای شرح بیشتر رجوع کنید بهمصطفوی، ج 1، ص 386ـ387.</ref>.پراکندگی و شمار تکیه‌های ایران <ref>برای نمونه رجوع کنید به گرایلی، ص 310ـ311؛ جمالی، ص 144ـ145؛ بلاغی، ج 1، ص 79؛ مدرسی طباطبائی، ج 1، ص 381ـ383، ج 2، ص 26، 97، پانویس 1، ص 123، پانویس 3؛ میرمحمدی، همانجا؛ نیز جدول 1.</ref> به حدی است که نام برخی از روستاها و آبادیها با واژة تکیه همراه شده است <ref>رجوع کنید به دهخدا، ذیل واژه</ref>.علاوه بر تکیه‌های ثابت، تعداد بیشماری تکیة موقتی، همه ساله در دهة محرّم در شهرها و روستاهای ایران برپا می‌شود. «تکیه بستن» در کنار خیابانها و محصور کردن محوطه‌هایی گاه بسیار کوچک، آویختن تصاویر و پارچه‌نوشتهای حاوی عباراتی از دعاها و زیارتنامه‌ها و احادیث و مراثی. <ref>که معروفترین آنها مرثیة محتشمِ کاشانی * است.</ref> به این دیوارهای موقتی و فرش کردنِ زمین انجام می‌پذیرد. در این تکیه‌های موقت نیز، بسته به تمایل و قدرت اقتصادی اهالی محل و برپا کنندگان تکیه، وسایلی از قبیل علم و کُتَل و ظروفی برای پذیرایی از افراد قرار دارد. دسته‌های عزاداری و سینه‌زنی لحظاتی در برابر این تکیه‌ها یا در درون آنها توقف می‌کنند. اهالی محل نیز اغلب نذورات خود را که بیشتر غذا و شربت و چای است، میان عزاداران تقسیم می‌کنند. گاه و بویژه در دهة اخیر ادارة این تکیه‌ها بر عهدة جوانان و نوجوانان بوده است، گرچه سالخوردگان نیز در اداره و نظافت تکیه و پذیرایی از مهمانان مشارکت دارند.در شبه‌قارة هند | دو طبقه‌ای است که الگو و نمونه‌ای برای ساخت دیگر تکایای شهر محسوب می‌شود <ref>برای شرح بیشتر رجوع کنید بهمصطفوی، ج 1، ص 386ـ387.</ref>.پراکندگی و شمار تکیه‌های ایران <ref>برای نمونه رجوع کنید به گرایلی، ص 310ـ311؛ جمالی، ص 144ـ145؛ بلاغی، ج 1، ص 79؛ مدرسی طباطبائی، ج 1، ص 381ـ383، ج 2، ص 26، 97، پانویس 1، ص 123، پانویس 3؛ میرمحمدی، همانجا؛ نیز جدول 1.</ref> به حدی است که نام برخی از روستاها و آبادیها با واژة تکیه همراه شده است <ref>رجوع کنید به دهخدا، ذیل واژه</ref>.علاوه بر تکیه‌های ثابت، تعداد بیشماری تکیة موقتی، همه ساله در دهة محرّم در شهرها و روستاهای ایران برپا می‌شود. «تکیه بستن» در کنار خیابانها و محصور کردن محوطه‌هایی گاه بسیار کوچک، آویختن تصاویر و پارچه‌نوشتهای حاوی عباراتی از دعاها و زیارتنامه‌ها و احادیث و مراثی. <ref>که معروفترین آنها مرثیة محتشمِ کاشانی * است.</ref> به این دیوارهای موقتی و فرش کردنِ زمین انجام می‌پذیرد. در این تکیه‌های موقت نیز، بسته به تمایل و قدرت اقتصادی اهالی محل و برپا کنندگان تکیه، وسایلی از قبیل علم و کُتَل و ظروفی برای پذیرایی از افراد قرار دارد. دسته‌های عزاداری و سینه‌زنی لحظاتی در برابر این تکیه‌ها یا در درون آنها توقف می‌کنند. اهالی محل نیز اغلب نذورات خود را که بیشتر غذا و شربت و چای است، میان عزاداران تقسیم می‌کنند. گاه و بویژه در دهة اخیر ادارة این تکیه‌ها بر عهدة جوانان و نوجوانان بوده است، گرچه سالخوردگان نیز در اداره و نظافت تکیه و پذیرایی از مهمانان مشارکت دارند. | ||
==در شبه‌قارة هند== | |||
واژة تکیه در متون مذهبی شبه‌قارة هند، بندرت دیده می‌شود. در لاهور بعضی از مقبره‌ها و آرامگاهها را تکیه خوانده‌اند <ref>رجوع کنید به چشتی، ص 418ـ421، 481.</ref>. فضای این تکیه‌ها معمولاً با یک چهار دیواری خشتیِ نه چندان بلند، احاطه شده و در ساخت اغلب آنها از گچ و آجر خام استفاده شده است <ref>همان، ص 482.</ref>. مخارج فعالیتهای جاری و مراسم مختلف برخی از این تکایا، از درآمد حاصل از زمینهای کشاورزی، که از سوی حاکمان یا معتقدان به این تکایا واگذار شده، تأمین می‌شود <ref>همان، ص 420.</ref>. | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
[http://rch.ac.ir/article/Details/10408 دانشنامه جهان اسلام] | |||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||