|
|
خط ۱۷: |
خط ۱۷: |
| | نقشهای برجسته =استانداری شام در زمان عمر بن خطاب و عثمان بن عفان، نخستین خلیفه اموی | | | نقشهای برجسته =استانداری شام در زمان عمر بن خطاب و عثمان بن عفان، نخستین خلیفه اموی |
| | دیگر فعالیتها = | | | دیگر فعالیتها = |
| }}'''معاویه''' پسر ابوسفیان بن حَرب است. مادرش هند دختر عقبةبن ابیربیعةبن عبدشمس نیز از خاندان بنیامیه بود که به سبب کشته شدن پدر، پسر و برادرش در جنگ بدر به دست [[امام علی (ع)]] و حمزه از دشمنان سرسخت اسلام و خصوصا امام علی(ع) و حمزه بود و در جنگ اُحد در تحریض و ترغیب مکیان بر ضد پیامبر (ص) کوشش فراوان به کار برد. | | }}'''معاویه''' نخستین حاکم اموی بود که پس از شهادت امام علی(ع)، در معاهده صلح با امام حسن(ع)، خلافت مسلمین را به دست گرفت و دمشق را پایتخت حکومت خود نمود. |
| ==تولد== | | ==تولد== |
| تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.تولد معاویه معلوم نیست ولی اگر به گفته واقدی در هنگام وفات به سال ۶۰ هجری، ۷۸ سال داشته باشد، تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.تولد او ۱۸ سال پیش از هجرت، یعنی در دهه اول قرن هفتم میلادی بوده است. او در سال فتح مکه یعنی در همان سال و همان وقت که پدرش اسلام آورد، مسلمان شد. | | تولد معاویه معلوم نیست<ref>تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی</ref> ولی اگر به گفته واقدی در هنگام وفات به سال ۶۰ هجری، ۷۸ سال داشته باشد<ref>تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.</ref>، تولد او ۱۸ سال پیش از هجرت، یعنی در دهه اول قرن هفتم میلادی بوده است. او در سال فتح مکه یعنی در همان سال و همان وقت که پدرش اسلام آورد، مسلمان شد. پدر او ابوسفیان بن حَرب و مادرش هند دختر عقبةبن ابیربیعةبن عبدشمس بود. مادر او به سبب کشته شدن پدر، پسر و برادرش در جنگ بدر به دست امام علی (ع) و حمزه از دشمنان سرسخت اسلام و خصوصا امام علی(ع) بود. |
|
| |
|
| ==در زمان پیامبر (ص)== | | ==در زمان پیامبر (ص)== |
| پیامبر (ص) از نفوذ خاندان بنیامیه و از شخصیت [[ابوسفیان]] استفاده کرد و از دشمنیهای گذشته یاد نکرد و در به دست آوردن دل آنان کوشید چنانکه از غنائم غزوه حنین به ابوسفیان و دو پسرش [[یزید]] و معاویه سهم زیادتری داد و از اینرو ایشان را ” المؤلفة القلوبهم“ میشمارند. معاویه که خواندن و نوشتن میدانست از جمله کاتبان پیامبر(ص) نیز شد، اما به گفته بعضی از سیرهنویسان کاتب وحی نبود، بلکه نامههای پادشاهان و رؤسای قبایل را مینوشت و امور روزانه و حساب اموال و صدقات و تقسیم آنان را برعهده داشت و در این امور، شخصی به نام حنظلةبن ربیع تمیمی با او شرکت داشت.
| | معاویه که خواندن و نوشتن میدانست از جمله کاتبان پیامبر(ص) نیز شد، اما به گفته بعضی از سیرهنویسان کاتب وحی نبود، بلکه نامههای پادشاهان و رؤسای قبایل را مینوشت و امور روزانه و حساب اموال و صدقات و تقسیم آنان را برعهده داشت و در این امور، شخصی به نام حنظلةبن ربیع تمیمی با او شرکت داشت. |
| | |
| ==عهد سه خلیفه==
| |
| پس از رحلت [[پیامبر (ص)]]، ابوبکر نیز برادر بزرگتر معاویه، یزید را با چند فرمانده دیگر مامور فتح شام و فلسطین کرد. در این سفرهای جنگی معاویه نیز حضور داشت. در زمان خلافت [[عمر بن خطاب]] حکومت شام که منصب بسیار مهمی بود به یزیدبن ابیسفیان و حکومت اُردن به معاویه واگذار شد. پس از مرگ برادرش یزید به سال ۱۷ یا ۱۸ هجری، از طرف [[عمر]] به حکومت دمشق منصوب شد. پس از کشته شدن عمر به سال ۲۳ هجری، عثمان بن عفان که خود از بنیامیه بود، همه شام را به او واگذار کرد. معاویه بسیاری از نواحی شام را فتح کرد و مخصوصاً سواحل شام و سوریه را به تصرف درآورد. در سال ۳۲ یا ۳۵ هجری با نیروی دریایی بزرگی به جزیره قبرس حمله برد و آن را مسخّر ساخت. معاویه توانست با دوراندیشی و سیاستمداری موقعیت خود را در شام استوار سازد. چون امیرالمؤمنین علی (ع) به خلافت رسید و حاکم دیگری برای شام معین کرد، معاویه توانست به پشتگرمی موقعیت مستحکم و سپاه وفادار خود از اطاعت خلیفه مسلمانان سر باز زند و به بهانه خونخواهی عثمان، خلافت امیرالمؤمنین علی (ع) را به رسمیت نشناسد و با او از در ستیز درآید.
| |
| به هر حال او پس از مرگ عثمان تبدیل به فردی شده بود که برای تحقق بخشیدن به آرمانهای سلطهگرانه خود، از نقض هیچ اصل و قانونی ابا نداشت. اگر چه در دوران خلفای اول و دوم، شخصیتی کاملاً متفاوت داشت و آثاری از سلطهطلبی و تعدّی به قانون در رفتارش مشاهده نمیشد، اما در دوران عثمان، شخصیت باطنی و اصلی خود را بروز داد و نقاب تزویر و ریا از چهره خود برداشت.
| |
|
| |
|
| ==عهد امام علی (ع)== | | ==عهد امام علی (ع)== |
خط ۱۷۳: |
خط ۱۶۹: |
| ==منبع== | | ==منبع== |
|
| |
|
| * [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2960823&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، دوزخیان جاوید، نشر بصیرت، ص ۴۷-۶۴.] | | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2960823&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، دوزخیان جاوید، نشر بصیرت، ص ۴۷-۶۴.] |
|
| |
|
| ==پی نوشت== | | ==پی نوشت== |