۹٬۵۴۶
ویرایش
آمار نهضت کربلا: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
نقش آمار در ارائه سیماى روشن‌تر از هر موضوع و حادثه، غیر قابل انکار است، ولی به دست آوردن '''آمار نهضت کربلا''' به صورت دقیق امکان پذیر نیست؛ زیرا در حادثه کربلا و مسائل قبل و بعد از آن، با توجه به اختلاف نقل‌ها و منابع، گاهى تفاوت‌هاى بسیارى با هم دارد. در عین حال بعضى از مطالب آمارى، حادثۀ کربلا را گویاتر مى‌سازد. به همین دلیل به ذکر نمونه‌هایى از ارقام و آمار مى‌پردازیم<ref>بخش عمده‌اى از این آمار از کتاب«زندگى ابا عبد اللّه الحسین»، عمادزاده، «وسیلة الدارین فى انصار الحسین»، سید ابراهیم موسوى و«ابصار العین»، سماوى است.</ref>: | نقش آمار در ارائه سیماى روشن‌تر از هر موضوع و حادثه، غیر قابل انکار است، ولی به دست آوردن '''آمار نهضت کربلا''' به صورت دقیق امکان پذیر نیست؛ زیرا در حادثه [[کربلا]] و مسائل قبل و بعد از آن، با توجه به اختلاف نقل‌ها و منابع، گاهى تفاوت‌هاى بسیارى با هم دارد. در عین حال بعضى از مطالب آمارى، حادثۀ کربلا را گویاتر مى‌سازد. به همین دلیل به ذکر نمونه‌هایى از ارقام و آمار مى‌پردازیم<ref>بخش عمده‌اى از این آمار از کتاب«زندگى ابا عبد اللّه الحسین»، عمادزاده، «وسیلة الدارین فى انصار الحسین»، سید ابراهیم موسوى و«ابصار العین»، سماوى است.</ref>: | ||
== قیام امام حسین(ع) == | ==قیام امام حسین(ع)== | ||
مدت قیام [[حسین بن على (ع)|امام حسین(ع)]] از روز امتناع از بیعت با | مدت قیام [[حسین بن على (ع)|امام حسین(ع)]] از روز امتناع از بیعت با [[یزید]]، تا روز [[عاشورا]] ۱۷۵ روز طول کشید: ۱۲ روز در مدینه، ۴ ماه و ۱۰ روز در مکه، ۲۳ روز بین راه مکه تا کربلا و ۸ روز در کربلا (۲ تا ۱۰ محرم). | ||
== سن امام حسین(ع) و کیفیت شهادت == | ==سن امام حسین(ع) و کیفیت شهادت== | ||
سید الشهدا هنگام شهادت ۵۷ سال داشت. | [[سید الشهدا (ع)|سید الشهدا]] هنگام شهادت ۵۷ سال داشت. | ||
پس از شهادت حسین(ع) ۳۳ زخم نیزه و ۳۴ ضربه شمشیر، غیر از زخم‌هاى تیر بر بدن آن حضرت بود. | پس از شهادت حسین(ع) ۳۳ زخم نیزه و ۳۴ ضربه شمشیر، غیر از زخم‌هاى تیر بر بدن آن حضرت بود. | ||
این ماهى فتاده به دریاى خون که هست | این ماهى فتاده به دریاى خون که هست زخم از ستاره بر تنش افزون، حسین توست<ref>محتشم کاشانى.</ref> | ||
== منزل‌ها == | ==منزل‌ها== | ||
منزل‌هایى که بین مکه تا کوفه بود و امام حسین(ع) آن‌ها را پیمود تا به کربلا رسید ۱۸ منزل بود (معجم البلدان). | منزل‌هایى که بین مکه تا کوفه بود و امام حسین(ع) آن‌ها را پیمود تا به کربلا رسید ۱۸ منزل بود (معجم البلدان). | ||
فاصله منزل‌ها با هم سه فرسخ و گاهى پنج فرسخ بود. منزل‌هاى میان کوفه تا شام ۱۴ منزل بود که اهل بیت(ع) را در حال اسارت از آن‌ها عبور دادند. | فاصله منزل‌ها با هم سه فرسخ و گاهى پنج فرسخ بود. منزل‌هاى میان کوفه تا شام ۱۴ منزل بود که [[اهل بیت (ع)|اهل بیت(ع)]] را در حال اسارت از آن‌ها عبور دادند. | ||
== نامه‌ها و بیعت‌کنندگان == | ==نامه‌ها و بیعت‌کنندگان== | ||
نامه‌هایى که از کوفه به امام حسین(ع) در مکه رسید و او را دعوت به آمدن کرده بودند ۱۲۰۰۰ نامه بود (طبق نقل شیخ مفید). | نامه‌هایى که از کوفه به امام حسین(ع) در مکه رسید و او را دعوت به آمدن کرده بودند ۱۲۰۰۰ نامه بود (طبق نقل شیخ مفید). | ||
بیعت کنندگان با مسلم بن عقیل در کوفه ۱۸۰۰۰ نفر، یا ۲۵۰۰۰ نفر یا ۴۰۰۰۰ نفر گفته شده است. | بیعت کنندگان با [[مسلم بن عقیل]] در کوفه ۱۸۰۰۰ نفر، یا ۲۵۰۰۰ نفر یا ۴۰۰۰۰ نفر گفته شده است. | ||
== شهدا == | ==شهدا== | ||
شهداى کربلا از اولاد ابى طالب که نامشان در زیارت ناحیه آمده است ۱۷ نفر. | شهداى کربلا از اولاد ابى طالب که نامشان در [[زیارت ناحیه مقدسه|زیارت ناحیه]] آمده است ۱۷ نفر. | ||
شهداى کربلا از اولاد ابى طالب که نامشان در زیارت ناحیه نیامده ۱۳ نفر. سه نفر هم کودک از بنى هاشم شهید شدند، جمعا ۳۳ نفر. | شهداى کربلا از اولاد ابى طالب که نامشان در زیارت ناحیه نیامده ۱۳ نفر. سه نفر هم کودک از [[بنى هاشم]] شهید شدند، جمعا ۳۳ نفر. | ||
این افراد به این صورت‌اند: | این افراد به این صورت‌اند: | ||
- امام حسین(ع) ۱ نفر | - [[امام حسین(ع)]] ۱ نفر | ||
- اولاد امام حسین ۳ نفر | - اولاد امام حسین ۳ نفر | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
سر سه شهید را روز عاشورا به جانب امام حسین(ع) انداختند: [[عبد الله بن عمیر کلبى|عبدالله بن عمیر کلبى]]، [[عمرو بن جناده انصارى|عمرو بن جناده]]، [[عابس بن ابی شبیب شاکری|عابس بن ابى شبیب شاکرى]]. | سر سه شهید را روز عاشورا به جانب امام حسین(ع) انداختند: [[عبد الله بن عمیر کلبى|عبدالله بن عمیر کلبى]]، [[عمرو بن جناده انصارى|عمرو بن جناده]]، [[عابس بن ابی شبیب شاکری|عابس بن ابى شبیب شاکرى]]. | ||
== غلامان شهید == | ==غلامان شهید== | ||
در رکاب سید الشهداء، تعداد ۱۵ غلام شهید شدند: | در رکاب سید الشهداء، تعداد ۱۵ غلام شهید شدند: | ||
# نصر از غلامان على(ع)) | #نصر از غلامان على(ع)) | ||
# سعد از غلامان على(ع)) | #سعد از غلامان على(ع)) | ||
# منحج غلام امام مجتبى(ع) | #[[منحج بن سهم|منحج غلام امام مجتبى(ع)]] | ||
# اسلم غلام امام حسین(ع) | #اسلم غلام امام حسین(ع) | ||
# قارب غلام امام حسین(ع) | #[[قارب،مولى الحسین«ع»|قارب غلام امام حسین(ع)]] | ||
# حرث غلام حمزه | #حرث غلام حمزه | ||
# جون غلام ابوذر | #جون غلام ابوذر | ||
# رافع غلام مسلم ازدى | #رافع غلام مسلم ازدى | ||
# سعد غلام عمر صیداوى | #سعد غلام عمر صیداوى | ||
# سالم غلام بنى المدینه | #سالم غلام بنى المدینه | ||
# سالم غلام عبدى | #سالم غلام عبدى | ||
# شوذب غلام شاکر | #شوذب غلام شاکر | ||
# شیب غلام حرث جابرى | #شیب غلام حرث جابرى | ||
# واضح غلام حرث سلمانى. این ۱۴ نفر در کربلا شهید شدند. | #واضح غلام حرث سلمانى. این ۱۴ نفر در کربلا شهید شدند. | ||
# سلمان غلام امام حسین(ع)، که آن حضرت او را به بصره فرستاد و آنجا شهید شد. | #سلمان غلام امام حسین(ع)، که آن حضرت او را به بصره فرستاد و آنجا شهید شد. | ||
=== مرثیه‌خوانی امام حسین(ع) برای شهدا === | ===مرثیه‌خوانی امام حسین(ع) برای شهدا=== | ||
سید الشهدا روز عاشورا براى ۱۰ نفر مرثیه خواند و در شهادت‌شان سخنانى فرمود و آنان را دعا، یا دشمنان آنان را نفرین کرد. اینان عبارتند از: [[علی اکبر (ع)|على اکبر]]، [[عباس ابن علی(ع)|عباس]]، [[قاسم بن حسن (ع)|قاسم]]، [[عبدالله بن حسن (ع)|عبدالله بن حسن]]، [[علی اصغر (ع)|عبدالله طفل شیرخوار]]، [[مسلم بن عوسجه]]، [[حبیب بن مظاهر]]، [[حر بن یزید ریاحی|حر بن یزید ریاحى]]، [[زهیر بن قین بجلى|زهیر بن قین]] و [[جون]]. | سید الشهدا روز عاشورا براى ۱۰ نفر مرثیه خواند و در شهادت‌شان سخنانى فرمود و آنان را دعا، یا دشمنان آنان را نفرین کرد. اینان عبارتند از: [[علی اکبر (ع)|على اکبر]]، [[عباس ابن علی(ع)|عباس]]، [[قاسم بن حسن (ع)|قاسم]]، [[عبدالله بن حسن (ع)|عبدالله بن حسن]]، [[علی اصغر (ع)|عبدالله طفل شیرخوار]]، [[مسلم بن عوسجه]]، [[حبیب بن مظاهر]]، [[حر بن یزید ریاحی|حر بن یزید ریاحى]]، [[زهیر بن قین بجلى|زهیر بن قین]] و [[جون]]. | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
امام حسین(ع) بر بالین ۷ نفر از شهدا پیاده رفت: مسلم بن عوسجه، حر، [[واضح رومی|واضح رومى]]، [[جون]]، عباس، على اکبر، قاسم. | امام حسین(ع) بر بالین ۷ نفر از شهدا پیاده رفت: مسلم بن عوسجه، حر، [[واضح رومی|واضح رومى]]، [[جون]]، عباس، على اکبر، قاسم. | ||
=== کیفیت شهادت برخی از شهدا === | ===کیفیت شهادت برخی از شهدا=== | ||
سه نفر را روز عاشورا قطعه‌قطعه کردند: على | سه نفر را روز عاشورا قطعه‌قطعه کردند: [[علی اکبر (ع)|على اکبر]]، [[عباس بن علی|عباس]]، عبدالرحمن بن عمیر. | ||
مادر ۹ نفر از شهداى کربلا در روز عاشورا حضور داشتند و شاهد شهادت پسر بودند: عبدالله بن حسین که مادرش [[رباب]] بود، عون بن عبدالله | مادر ۹ نفر از شهداى کربلا در روز عاشورا حضور داشتند و شاهد شهادت پسر بودند: عبدالله بن حسین که مادرش [[رباب]] بود، [[عون بن عبد الله بن جعفر|عون بن عبدالله جعفر]]، مادرش [[زینب (س)|زینب]]، [[قاسم بن حسن (ع)|قاسم بن حسن]] مادرش رمله، عبدالله بن حسن مادرش بنت شلیل جیلیّه، عبدالله بن مسلم مادرش رقیه دختر على(ع)، محمد بن ابى سعید بن عقیل، [[عمرو بن جناده انصارى|عمرو بن جناده]]، [[وهب بن عبدالله کلبی|عبدالله بن وهب کلبى]] مادرش [[ام وهب همسر عبدالله بن عمیر کلبی|ام وهب]]، على اکبر (بنا به نقلى مادرش لیلى، که ثابت نیست). | ||
۵ کودک نابالغ در کربلا شهید شدند: عبدالله رضیع شیر خوار امام | ۵ کودک نابالغ در کربلا شهید شدند: [[علی اصغر (ع)|عبدالله رضیع شیر خوار امام حسین]]، [[عبدالله بن حسن]]، [[محمد بن ابى سعید بن عقیل]]، [[قاسم بن حسن (ع)|قاسم بن حسن]]، عمرو بن جنادۀ انصارى. | ||
۵ نفر از شهداى کربلا، از اصحاب رسول خدا بودند: انس بن حرث | ۵ نفر از شهداى کربلا، از اصحاب رسول خدا بودند: [[انس بن حارث کاهلى|انس بن حرث کاهلى]]، [[حبیب بن مظاهر]]، [[مسلم بن عوسجه]]، [[هانى بن عروه]]، عبدالله بن بقطر عمیرى. | ||
۲ نفر از یاران امام حسین(ع) روز عاشورا اسیر و شهید شدند: سوار بن منعم و موقع بن ثمامه صیداوى. | ۲ نفر از یاران امام حسین(ع) روز عاشورا اسیر و شهید شدند: [[سوار بن منعم بن حابس همدانى|سوار بن منعم]] و موقع بن ثمامه صیداوى. | ||
۴ نفر از یاران امام در کربلا پس از شهادت آن حضرت به شهادت رسیدند: سعد بن حرث و برادرش ابو الحتوف، سوید بن ابى مطاع (که مجروح بود و محمد بن ابى سعید بن عقیل. | ۴ نفر از یاران امام در کربلا پس از شهادت آن حضرت به شهادت رسیدند: سعد بن حرث و برادرش ابو الحتوف، سوید بن ابى مطاع (که مجروح بود و محمد بن ابى سعید بن عقیل. | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
۷ نفر در حضور پدرشان شهید شدند: على اکبر، عبدالله بن حسین، عمرو بن جناده، عبدالله بن یزید، عبیدالله بن یزید، مجمع بن عائذ، عبدالرحمن بن مسعود. | ۷ نفر در حضور پدرشان شهید شدند: على اکبر، عبدالله بن حسین، عمرو بن جناده، عبدالله بن یزید، عبیدالله بن یزید، مجمع بن عائذ، عبدالرحمن بن مسعود. | ||
=== زنان حاضر در کربلا === | ===زنان حاضر در کربلا=== | ||
۵ نفر از زنان از خیام حسینى به طرف دشمن بیرون آمده و حمله یا اعتراض کردند: | ۵ نفر از زنان از خیام حسینى به طرف دشمن بیرون آمده و حمله یا اعتراض کردند: | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
زنى که در کربلا شهید شد مادر وهب (همسر عبدالله بن عمیر کلبى) بود. | زنى که در کربلا شهید شد مادر وهب (همسر عبدالله بن عمیر کلبى) بود. | ||
زنانى که در کربلا بودند: | زنانى که در کربلا بودند: [[زینب (س)|زینب]]، [[ام کلثوم دختر حضرت علی (ع)|ام کلثوم]]، فاطمه، صفیه، رقیه، ام هانى (این ۶ نفر از اولاد امیر المؤمنین بودند) فاطمه و سکینه (دختران سید الشهدا) رباب، عاتکه، مادر محسن بن حسن، دختر مسلم بن عقیل، فض نوبیّه، کنیز خاص حسین، مادر وهب بن عبدالله. | ||
== دشمنان == | ==دشمنان== | ||
شرکت کنندگان در [[ذوالجناح|اسب]] تاختن بر بدن امام حسین ۱۰ نفر بودند | شرکت کنندگان در [[ذوالجناح|اسب]] تاختن بر بدن امام حسین ۱۰ نفر بودند. | ||
تعداد سپاه کوفه ۳۳ هزار نفر بودند که به جنگ امام حسین آمدند. آنچه در نوبت اول آمد تعداد ۲۲ هزار بودند به این صورت: عمر سعد با ۶۰۰۰، سنان با ۴۰۰۰، عروة بن قیس با ۴۰۰۰، شمر با ۴۰۰۰، شبث بن ربعى با ۴۰۰۰. آنچه بعدا اضافه شدند: یزید بن رکاب کلبى با ۲۰۰۰، حصین بن نمیر با ۴۰۰۰، مازنى با ۳۰۰۰، نصر مازنى با ۲۰۰۰ نفر. | تعداد سپاه کوفه ۳۳ هزار نفر بودند که به جنگ امام حسین آمدند. آنچه در نوبت اول آمد تعداد ۲۲ هزار بودند به این صورت: [[عمر سعد]] با ۶۰۰۰، [[سنان بن انس|سنان]] با ۴۰۰۰، [[عروه بن قیس احمس|عروة بن قیس]] با ۴۰۰۰، [[شمر بن ذی الجوشن|شمر]] با ۴۰۰۰، [[شبث بن ربعى]] با ۴۰۰۰. آنچه بعدا اضافه شدند: [[یزید بن رکاب کلبی|یزید بن رکاب کلبى]] با ۲۰۰۰، [[حصین بن نمیر]] با ۴۰۰۰، مازنى با ۳۰۰۰، نصر مازنى با ۲۰۰۰ نفر. | ||
==منبع== | ==منبع== | ||
* با اقتباس از : [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=559291&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص۳۱-۳۵.] | *با اقتباس از : [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=559291&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص۳۱-۳۵.] | ||
==پی‌نوشت== | ==پی‌نوشت== | ||
<references /> | <references /> | ||