شیداى گراشى: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۵ اوت ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
'''شیدای گراشی''' (۱۲۹۶ ه. ق- ۱۳۳۸ ه. ق) از شاعران و مداحان ایرانی است.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =شیدای گراشی
| نام                    =شیدای گراشی
| تصویر                  =sheydaye gerashi.jpg
| تصویر                  =sheydaye gerashi.jpg
| اندازه تصویر            =
| اندازه تصویر            =
| توضیح تصویر            =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی              =محمد جعفر خان
| نام اصلی              =محمدجعفر خان
| زمینه فعالیت          =مداحی و شعر
| زمینه فعالیت          =مداحی و شعر
| ملیت                  =ایرانی
| ملیت                  =ایرانی
| تاریخ تولد            =1296 ه.ق  
| تاریخ تولد            =۱۲۹۶ ه. ق  
| محل تولد                =گراش لارستان واقع در استان فارس
| محل تولد                =گراش لارستان واقع در استان فارس
| والدین                =حاج رستم خان گراشى
| والدین                =حاج رستم خان گراشى
| تاریخ مرگ              =1338 ه.ق
| تاریخ مرگ              =۱۳۳۸ ه. ق
| محل مرگ                =بلوک صحراى باغ لارستان
| محل مرگ                =بلوک صحراى باغ لارستان
| علت مرگ                =
| علت مرگ                =
خط ۱۹: خط ۱۹:
|اتفاقات مهم            =
|اتفاقات مهم            =
| نام دیگر              =
| نام دیگر              =
|لقب                    =مقتدر الممالک
|لقب                    =مقتدرالممالک
|بنیانگذار              =
|بنیانگذار              =
| پیشه                  =
| پیشه                  =
خط ۴۶: خط ۴۶:
|امضا                  =
|امضا                  =
}}
}}
'''شیدای گراشی''' (زاده 1296 ه.ق در فارس- درگذشته 1338 در فارس) شاعر و مداح ایرانی بود.
==زندگینامه==
==زندگینامه==


محمد جعفر خان متخلص به «شیدا» و ملقب به «مقتدر الممالک»، نام پدرش حاج رستم خان گراشى و نام نیایش فتحعلى خان گراشى بیگلر بیگى لارستان و بنادر بوده است. او خود نوحه مى‌سروده و در روزهاى عزادارى خود سر و پا برهنه در میان مردم گراش به سینه‌زنى و نوحه‌خوانى مى‌پرداخته و خود نوحه‌خوانى براى دسته‌هاى سینه‌زنى را با اشعار خود به عهده مى‌گرفته است و مردمان گراش با سروده و نوحه‌ها و نواهاى او آشنا بوده‌اند. در ایام سوگوارى خانه‌اش و خانه دامادش  قهرمان خان اقتدارى در گراش محل روضه‌خوانى بوده است و دسته‌هاى سینه‌زنى را اطعام مى‌کرده است. شیدا همچنین آشنا به موسیقى بوده است. علاقه او به امام حسین (ع) و همراهی مردم در عزاداری، چهره‌ای محبوب از او در میان مردمانش باقی گذاشته. <ref>دیوان شیداى گراشى، با مقدمه و تصحیح و تحشیه احمد اقتدارى، قم، موسسه فرهنگى همسایه، چاپ اول، سال 1376، ص 8 تا 10.</ref>
محمدجعفر خان متخلص به «شیدا» و ملقب به «مقتدرالممالک»، نام پدرش حاج رستم خان گراشى و نام نیایش فتحعلى خان گراشى بیگلر بیگى لارستان و بنادر بوده‌است. او خود نوحه مى‌سروده و در روزهاى عزادارى خود سر و پا برهنه در میان مردم گراش به سینه‌زنى و نوحه‌خوانى با اشعار خود مى‌پرداخت و مردمان گراش با سروده و نوحه‌ها و نواهاى او آشنا بوده‌اند. در ایام سوگوارى خانه‌اش و خانه دامادش  قهرمان خان اقتدارى در گراش محل روضه‌خوانى بوده است و دسته‌هاى سینه‌زنى را اطعام مى‌کرده است. شیدا همچنین آشنا به موسیقى بوده‌است. علاقه او به امام حسین(ع) و همراهی مردم در عزاداری، چهره‌ای محبوب از او در میان مردمانش باقی گذاشته‌است.<ref>دیوان شیداى گراشى، با مقدمه و تصحیح و تحشیه احمد اقتدارى، قم، موسسه فرهنگى همسایه، چاپ اول، سال ۱۳۷۶، ص ۸ تا ۱۰.</ref>


==آثار==
==آثار==
شیداى گراشى در انواع قالب‌ها شعر سروده است ولى به سرودن غزل علاقه بیشترى داشته است اما غزلیات او در دیوانش پرشور است. از ویژگی آثارش می‌توان به پیروى از سبک عراقى و شیوه بیانى ساده اشاره کرد.  
شیداى گراشى در انواع قالب‌ها شعر سروده‌است ولى به سرودن غزل علاقه بیشترى داشته‌است اما غزلیات او در دیوانش پرشور است. از ویژگی آثارش می‌توان به پیروى از سبک عراقى و شیوه بیانى ساده اشاره‌کرد.  


====دیوان چاپى شیداى گراشى====
===[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=521946&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دیوان] چاپى شیداى گراشى===


این دیوان در هفت بخش تدوین یافته است:
این دیوان در هفت بخش تدوین یافته‌است:


*غزلیات
*غزلیات
خط ۶۷: خط ۶۵:
*پند و اندرز
*پند و اندرز


'''مرثیه عاشورایى به شیوه قاآنى'''{{شعر}}
== اشعار ==
 
=== مرثیه عاشورایى به شیوه قاآنى ===
{{شعر}}
{{ب| گرید که؟ شیعه، بهر که؟ مظلوم کربلا | نور خدا شفیع امم، شاه اولیا }}
{{ب| گرید که؟ شیعه، بهر که؟ مظلوم کربلا | نور خدا شفیع امم، شاه اولیا }}


خط ۱۰۸: خط ۱۰۹:
{{ب| بردندشان به کوفه اسیرانه و غریب | نزدِ که؟ نزد زاده مرجانه دغا }}
{{ب| بردندشان به کوفه اسیرانه و غریب | نزدِ که؟ نزد زاده مرجانه دغا }}


{{ب| «شیدا» تو خون ببار ز چشمان و دم مزن | که آنش فتاد بر همه ارکان ما سوا <ref>همان، ص 216.</ref> }}
{{ب| «شیدا» تو خون ببار ز چشمان و دم مزن | که آنش فتاد بر همه ارکان ما سوا <ref>همان، ص ۲۱۶.</ref> }}
{{پایان شعر}}'''به مناسبت تقارن ماه محرم با نوروز'''{{شعر}}
{{پایان شعر}}
 
=== به مناسبت تقارن ماه محرم با نوروز ===
{{شعر}}
{{ب| این چه شادى است که با درد و غم آمیخته‌اند | روز نوروز به ماه الم آمیخته‌اند }}
{{ب| این چه شادى است که با درد و غم آمیخته‌اند | روز نوروز به ماه الم آمیخته‌اند }}


خط ۱۲۸: خط ۱۳۲:
{{ب| مگر این عید خبر داشته از قتل حسین؟ | که چنین روز و شبش را به غم آمیخته‌اند }}
{{ب| مگر این عید خبر داشته از قتل حسین؟ | که چنین روز و شبش را به غم آمیخته‌اند }}


{{ب| لب فروبند تو «شیدا» سپس دم درکش | که به عالم ز جهان مدح و ذم آمیخته‌اند <ref>همان، ص 199 و 200.</ref> }}
{{ب| لب فروبند تو «شیدا» سپس دم درکش | که به عالم ز جهان مدح و ذم آمیخته‌اند <ref>همان، ص ۱۹۹و ۲۰۰.</ref> }}
{{پایان شعر}}'''قصیده عاشورایى'''{{شعر}}
{{پایان شعر}}
 
=== قصیده عاشورایى ===
{{شعر}}
{{ب| باز این چه شیون است که در دور عالم است؟ | هر محفلى که مى‌روى اسباب ماتم است }}
{{ب| باز این چه شیون است که در دور عالم است؟ | هر محفلى که مى‌روى اسباب ماتم است }}


خط ۱۵۰: خط ۱۵۷:
{{ب| گویا هلال نو بدمیده است در جهان | کز دل فغان برآمده کاین مه محرم است }}
{{ب| گویا هلال نو بدمیده است در جهان | کز دل فغان برآمده کاین مه محرم است }}


{{ب| «شیدا» بنال در غم اولاد مصطفى | کاین ناله‌ها نعیم بهشتش مسلم است <ref>همین،ص 209 تا 211.</ref> }}
{{ب| «شیدا» بنال در غم اولاد مصطفى | کاین ناله‌ها نعیم بهشتش مسلم است <ref>همین،ص ۲۰۹ تا ۲۱۱.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


'''غزل مرثیه کربلا'''{{شعر}}
=== غزل مرثیه کربلا ===
{{شعر}}
{{ب| خون شو دلا ز داغ جوانان کربلا | غربت گزیدگان بیابان کربلا }}
{{ب| خون شو دلا ز داغ جوانان کربلا | غربت گزیدگان بیابان کربلا }}


خط ۱۷۰: خط ۱۷۸:
{{ب| جنّ و ملک وحوش طیور آمدند جمع | لبیّک گو به خسروِ خوبان کربلا }}
{{ب| جنّ و ملک وحوش طیور آمدند جمع | لبیّک گو به خسروِ خوبان کربلا }}


{{ب| «شیدا» به این مراثى جانسوز روز حشر | مى‌کن شفیع خویش تو سلطان کربلا <ref>همان،ص 230 و 231.</ref> }}
{{ب| «شیدا» به این مراثى جانسوز روز حشر | مى‌کن شفیع خویش تو سلطان کربلا <ref>همان،ص ۲۳۰ و ۲۳۱.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
==منابع==
==منابع==


*[[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج1، ص 486-490.]]
*[[کاروان شعر عاشورا|محمدعلی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج۱، ص ۴۸۶-۴۹۰.]]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
checkuser
۲٬۳۶۳

ویرایش