خاکى شیرازى: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
۷۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ اوت ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
'''خاکی شیرازی''' (م ۱۲۸۶ ه. ق) شاعر و درویش قرن سیزدهم هجرى بود.<ref>محمدابراهیم قاری متخلص به «خاکى» درویش و شاعر بود.</ref>{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    = خاکی شیرازی
| نام                    = خاکی شیرازی
| تصویر                  =
| تصویر                  =
| توضیح تصویر            =
| توضیح تصویر            =
| نام اصلی              = ملا محمد ابراهیم قارى
| نام اصلی              = ملا محمدابراهیم قارى
| زمینه فعالیت          = شاعر
| زمینه فعالیت          = شاعر
| ملیت                  =ایرانی
| ملیت                  =ایرانی
خط ۹: خط ۹:
| محل تولد                =
| محل تولد                =
| والدین                =
| والدین                =
| تاریخ مرگ              = 1286 ه.ق
| تاریخ مرگ              = ۱۲۸۶ ه. ق
| محل مرگ                =
| محل مرگ                =
| علت مرگ                =
| علت مرگ                =
| محل زندگی              =
| محل زندگی              =
| مختصات محل زندگی        =
| مختصات محل زندگی        =
| مدفن                  = وادى السلام
| مدفن                  = وادى‌السلام
|در زمان حکومت          =
|در زمان حکومت          =
|اتفاقات مهم            =
|اتفاقات مهم            =
خط ۴۵: خط ۴۵:
|امضا                  =
|امضا                  =
}}
}}
'''خاکی شیرازی''' (درگذشته 1286 ه.ق) شاعر و درویش سده سیزدهم هجرى بود.<ref>محمد ابراهیم قاری متخلص به «خاکى» درویش و شاعر بود.</ref>
==آثار==
==آثار==


اشعار پراکنده‌اى که از خاکى شیرازى در دو تذکره «حدیقة الشعراء» و «مرآة الفصاحه» به دست آمده در سبک عراقى است و او از شیوه بیانى این سبک براى به تصویر کشیدن مطالبى که در نظر داشته استفاده کرده است.  
از ملا محمدابراهیم قاری متخلص به خاکی شیرازی اشعار پراکنده‌اى در دو تذکره «حدیقةالشعراء» و «مرآةالفصاحه» به چاپ رسیده‌است که در سبک عراقى است و او از شیوه بیانى این سبک براى به تصویر کشیدن مطالبى که در نظر داشته استفاده کرده‌است.  


===اشعار===
==اشعار==
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|شنیده‌اید حسینى به ظلم گشت شهید | ندیده‌اید که چشم سپهر خون بارید}}  
{{ب|شنیده‌اید حسینى به ظلم گشت شهید | ندیده‌اید که چشم سپهر خون بارید}}  
خط ۵۷: خط ۵۵:
{{ب|شنیده‌اید که کردند تیربارانش |ندیده‌اید به یاران و عترتش چه رسید}}  
{{ب|شنیده‌اید که کردند تیربارانش |ندیده‌اید به یاران و عترتش چه رسید}}  


{{ب|شنیده‌اید که از خون سر نمود وضو |ندیده‌اید که چون در سجود سر بخشید!<ref>''همان،  ص 178.''</ref>}}  
{{ب|شنیده‌اید که از خون سر نمود وضو |ندیده‌اید که چون در سجود سر بخشید!<ref>''همان،  ص ۱۷۸.''</ref>}}  
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


 
=== بند سوم دوازده‌ بندى در مراثى سالار شهیدان ===
'''بند سوم دوازده‌ بندى در مراثى سالار شهیدان'''
 
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|چون شهسوار عرصه میدان کربلا شد| غوطه‌ور به لجّه عمان کربلا}}  
{{ب|چون شهسوار عرصه میدان کربلا شد| غوطه‌ور به لجّه عمان کربلا}}  
خط ۶۹: خط ۶۵:




{{ب|شیرخدا به راحت<ref>خاکى شیرازى از کجا دریافته است که امیر مومنان على (ع) در جریان مصائب و شهادت حضرت سید الشهداء (ع) در امن و راحت و آسایش بوده است؟! این شیوه سخن گفتن دور از ادب و خلاف واقع است. او مى‌توانست بگوید: شیر خدا نبود که آلود گرگ چرخ دندان به خون یوسف کنعان کربلا شاعران آیینى ما باید بایدها و نبایدهاى شعر آیینى را دقیقا مراعات کنند و از این‌گونه سخن گفتن بپرهیزند. [البته شاید منظور شاعر از «راحت»، همان غنودن به خواب مرگ و شهادت باشد.]</ref> و آلوده گرگ چرخ| دندان به خون یوسف کنعان کربلا}}  
{{ب|شیرخدا به راحت<ref>خاکى شیرازى از کجا دریافته است که امیرمومنان على(ع) در جریان مصائب و شهادت حضرت سیدالشهداء(ع) در امن و راحت و آسایش بوده‌است؟! این شیوه سخن گفتن دور از ادب و خلاف واقع است. او مى‌توانست بگوید: شیر خدا نبود که آلود گرگ چرخ دندان به خون یوسف کنعان کربلا شاعران آیینى ما باید بایدها و نبایدهاى شعر آیینى را دقیقا مراعات کنند و از این‌گونه سخن گفتن بپرهیزند. [البته شاید منظور شاعر از «راحت»، همان غنودن به خواب مرگ و شهادت باشد.]</ref> و آلوده گرگ چرخ| دندان به خون یوسف کنعان کربلا}}  
{{پایان شعر}}{{شعر}}
{{پایان شعر}}{{شعر}}
{{ب|مسجد به دیر و سَبحه به زنّار شد بدل | چون شد فسرده شمع شبستان کربلا }}
{{ب|مسجد به دیر و سَبحه به زنّار شد بدل | چون شد فسرده شمع شبستان کربلا }}
خط ۸۳: خط ۷۹:
{{ب|اى زادۀ زیاد، کجا مى‌رود زِ یاد | ظلمى که از تو رفت به سلطان کربلا}}  
{{ب|اى زادۀ زیاد، کجا مى‌رود زِ یاد | ظلمى که از تو رفت به سلطان کربلا}}  


{{ب|تا روز حشر لعنت حق بر یزید باد | «هل من مَزید» نار بر او مزید باد!<ref>تذکره مرآة الفصاحه، ص 179.</ref>}}
{{ب|تا روز حشر لعنت حق بر یزید باد | «هل من مَزید» نار بر او مزید باد!<ref>تذکره مرآةالفصاحه، ص ۱۷۹.</ref>}}


{{م| ***}}
{{م|}}


{{ب|مظلوم کربلا! سر و جانم فداى تو | نبود به جان تو به سرم جز هواى تو}}  
{{ب|مظلوم کربلا! سر و جانم فداى تو | نبود به جان تو به سرم جز هواى تو}}  


{{ب|هر صبح و شام و روز و شب و سال و ماه عمر | چون نی نوا کنم ز غم نینواى تو<ref>حدیقة الشعراء، ج 1،ص 523.</ref>}}  
{{ب|هر صبح و شام و روز و شب و سال و ماه عمر | چون نی نوا کنم ز غم نینواى تو<ref>حدیقةالشعراء، ج ۱،ص ۵۲۳.</ref>}}  


{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


====رباعى====
===رباعى===


{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۱۰۷: خط ۱۰۳:
{{ب|هزار و نهصد و پنجاه زخم بر بدنش |نه سر عمامه نه تن سر ز ظلم اهل ضلال}}  
{{ب|هزار و نهصد و پنجاه زخم بر بدنش |نه سر عمامه نه تن سر ز ظلم اهل ضلال}}  


{{ب|به پیشگاه خسان صف‌زنان نگر ز جفا| سر برهنه و روى گشاده عترت و آل<ref>در حاشیه نسخه، مولف با خط ریز و رنگ پریده نوشته: «باقى این مرثیه را حاجى ملا اسماعیل بلبل دارد، باید ان شاء اللّه گرفته شود.» (ر.ک: حدیقة الشعراء، ج 1،ص 523.)</ref> }}
{{ب|به پیشگاه خسان صف‌زنان نگر ز جفا| سر برهنه و روى گشاده عترت و آل<ref>در حاشیه نسخه، مولف با خط ریز و رنگ پریده نوشته: «باقى این مرثیه را حاجى ملا اسماعیل بلبل دارد، باید ان شاء اللّه گرفته شود.» (ر.ک: حدیقة الشعراء، ج ۱،ص ۵۲۳.)</ref> }}


{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
خط ۱۱۳: خط ۱۰۹:
==منابع==
==منابع==


*[[دانشنامه‌ شعر عاشورایی‌ انقلاب‌ حسینی‌ در شعر شاعران‌ عرب‌ و عجم‌|دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ص: 910.]]
*[[دانشنامه‌ شعر عاشورایی‌ انقلاب‌ حسینی‌ در شعر شاعران‌ عرب‌ و عجم‌|دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ ۲، ص: ۹۱۰.]]


*[[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج ص 313-315.]]
*[[کاروان شعر عاشورا|محمدعلی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج ۱، ص ۳۱۳-۳۱۵.]]


==پی نوشت==
==پی نوشت==
checkuser
۲٬۳۶۳

ویرایش

منوی ناوبری