checkuser
۲٬۳۶۳
ویرایش
سپهر کاشانى: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''سپهر کاشانى''' ( | '''سپهر کاشانى''' (۱۲۱۷ ه. ق- ۱۲۹۷ ه. ق) از نویسندگان، ادیبان و شاعران دوره فتحعلى‌شاه قاجار، محمدشاه قاجار و ناصرالدین‌شاه بود. | ||
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | {{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | ||
| نام = سپهر کاشانی | | نام = سپهر کاشانی | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| نام اصلی =میرزا | | نام اصلی =میرزا محمدتقى خان | ||
| زمینه فعالیت = | | زمینه فعالیت = | ||
| ملیت = | | ملیت = | ||
| تاریخ تولد = | | تاریخ تولد =۱۲۱۷ ه. ق | ||
| محل تولد =کاشان | | محل تولد =کاشان | ||
| والدین = | | والدین = | ||
| تاریخ مرگ = | | تاریخ مرگ =۱۲۹۷ ه. ق | ||
| محل مرگ = | | محل مرگ = | ||
| علت مرگ = | | علت مرگ = | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
| مختصات محل زندگی = | | مختصات محل زندگی = | ||
| مدفن = نجف اشرف | | مدفن = نجف اشرف | ||
|در زمان حکومت = | |در زمان حکومت = فتحعلى‌شاه قاجار، محمدشاه قاجار و ناصرالدین‌شاه | ||
|اتفاقات مهم = | |اتفاقات مهم = | ||
| نام دیگر = | | نام دیگر = | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
}} | }} | ||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
میرزا | میرزا محمدتقى خان، متخلص به «سپهر» و ملقب به «لسان‌الملک» است. وى داراى دو پسر بوده به نام‌هاى: میرزا هدایت و عباس قلى خان که پس از درگذشت وى لقب لسان‌الملکى او به میرزا هدایت و تخلص شعرى‌اش به عباس قلى خان رسیده‌است.<ref>''حدیقة الشعراء، سید احمد دیوان بیگى شیرازى، با تصحیح و تکمیل و تحشیه دکتر عبد الحسین نوائى،ج اول،ص ۷۴۵ و ۷۴۶.''</ref> | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
سپهر کاشانى به شیوه سخنوران سده‌هاى چهارم و پنجم (مانند منوچهرى و عنصرى) شعر | سپهر کاشانى به شیوه سخنوران سده‌هاى چهارم و پنجم (مانند منوچهرى و عنصرى) شعر مى‌سرود و در آثارش از اطلاعات تاریخى و ادبى خود استفاده می‌کرد. وی دارای آثاری در قالب مثنوى و به شیوۀ حماسى و سبک حکیم ابوالقاسم فردوسى است که براى نمونه مى‌توان از مثنوى موسوم به «اسرارالانوار» او نام برد. این مثنوی در مناقب ائمه‌اطهار(ع) سامان یافته که با اشاراتى به مراثى آنان همراه است. | ||
===تالیفات=== | ===تالیفات=== | ||
*مجلدات | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1672840&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مجلدات ناسخ‌التواریخ]<ref>تا پایان شرح حال حسین بن على(ع)</ref> | ||
*تاریخ قاجاریه (4 جلد) | *تاریخ قاجاریه (4 جلد) | ||
* | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1233452&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author براهین‌العجم فی قوانین‌المعجم] | ||
*آیینه جهان<ref>در سرگذشت بزرگان سلاطین و امرا و حکما و قاضیان و خوشنویسان و شاعران</ref> | *آیینه جهان<ref>در سرگذشت بزرگان سلاطین و امرا و حکما و قاضیان و خوشنویسان و شاعران</ref> | ||
* | *اسرارالانوار فى مناقب ائمةالاطهار و امثله عرب است. | ||
آثاری دیگر که توسط عباس قلى خان (پسرش) پس از درگذشت پدرش تکمیل شد.: | آثاری دیگر که توسط عباس قلى خان (پسرش) پس از درگذشت پدرش تکمیل شد.: | ||
*خلاصه | *خلاصه تاج‌المآثر مظفرى<ref>تلخیصى است از تاج لمآثر تألیف صدرالدین حسن نظامى</ref> | ||
* | *سلوک‌المظفرى<ref>در گفتار پادشاهان و حکیمان و دانشمندان</ref> | ||
*التواریخ مظفرى<ref>در تاریخ چنگیز و فرزندانش که به سال | *التواریخ مظفرى<ref>در تاریخ چنگیز و فرزندانش که به سال ۱۳۱۶ ه. ق پایان پذیرفته</ref> | ||
* | *طرازالمذهب مظفرى<ref>در شرح احوال زینب کبرى (س) معروف به زینبیه-از مجلدات ناسخ‌التواریخ</ref> | ||
*کتاب امام موسى بن جعفر در سه مجلد بزرگ، | *کتاب امام موسى بن جعفر(ع) در سه مجلد بزرگ، محمودالتواریخ<ref>پیرامون شرح حال سلطان محمود غزنوى</ref> | ||
*تحفه مظفرى (حاوى اشعار گوناگون). <ref>''همان،ص | *تحفه مظفرى (حاوى اشعار گوناگون). <ref>''همان،ص ۷۴۷.''</ref> | ||
==اشعار== | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۱۹: | ||
{{ب| گفتۀ تیرت شهاب است و بد اندیش تو دیو | گفته تیغت شرار است و هم آوردت گیا }} | {{ب| گفتۀ تیرت شهاب است و بد اندیش تو دیو | گفته تیغت شرار است و هم آوردت گیا }} | ||
{{ب|یک هزار و نهصد و پنجاه و شش زخم از عدو | بهره بردى و ندیدى جز عنایت از خدا<ref>''مجمع الفصحاء، رضا قلى خان هدایت، به کوشش مظاهر مصفا، ج | {{ب|یک هزار و نهصد و پنجاه و شش زخم از عدو | بهره بردى و ندیدى جز عنایت از خدا<ref>''مجمع الفصحاء، رضا قلى خان هدایت، به کوشش مظاهر مصفا، ج ۴، ص ۳۵۲و ۳۵۳.''</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
===در مناقب و مراثى حسنین (ع) از مثنوى اسرار الانوار=== | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۱۶۴: | خط ۱۶۴: | ||
{{ب|گرچه در خون ز دشمن آغشته است | هم نگهدار دشمن او گشته است }} | {{ب|گرچه در خون ز دشمن آغشته است | هم نگهدار دشمن او گشته است }} | ||
{{ب|هیچ ازین سان کریم نامد<ref>''مخفف نیامد.''</ref> مرد | که دوا مى‌نهد به کیفر درد<ref>''همان، ص | {{ب|هیچ ازین سان کریم نامد<ref>''مخفف نیامد.''</ref> مرد | که دوا مى‌نهد به کیفر درد<ref>''همان، ص ۳۹۴.''</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
===در عظمت وجودى حضرت سجاد(ع)=== | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۱۷۶: | خط ۱۷۵: | ||
{{ب|شیمتش بود همچو جد و پدر | چه شود شبل شیر؟ شرزه نر }} | {{ب|شیمتش بود همچو جد و پدر | چه شود شبل شیر؟ شرزه نر }} | ||
{{ب|بود او بعد باب و جد جلیل | جبر را شکسته جبرائیل<ref>''جبر؛ اینجا به معناى استخوان شکسته را بستن آمده و شاعر بر این باور است که آن حضرت فرشته وحى را مورد عنایت قرار | {{ب|بود او بعد باب و جد جلیل | جبر را شکسته جبرائیل<ref>''جبر؛ اینجا به معناى استخوان شکسته را بستن آمده و شاعر بر این باور است که آن حضرت فرشته وحى را مورد عنایت قرار مى‌داده‌است.''</ref> }} | ||
{{ب|مَلک از مُلک او خطر جستى | فَلک از فُلک<ref>''کشتى.''</ref> او گذر جستى }} | {{ب|مَلک از مُلک او خطر جستى | فَلک از فُلک<ref>''کشتى.''</ref> او گذر جستى }} | ||
| خط ۱۸۸: | خط ۱۸۷: | ||
{{ب|آب چشمش به ناودان گشتى | ناو<ref>''کشتى.''</ref> بر آب چشم بگذشتى }} | {{ب|آب چشمش به ناودان گشتى | ناو<ref>''کشتى.''</ref> بر آب چشم بگذشتى }} | ||
{{ب|هم به گردن حدید غل مى‌کرد | هم به گردون مجرّه<ref>''کهکشان، و مراد آن‌که امام براى عبور از آسمان‌ها پلى از کهکشان فراهم مى‌آورد.''</ref>پل مى‌کرد<ref>''همان، ص | {{ب|هم به گردن حدید غل مى‌کرد | هم به گردون مجرّه<ref>''کهکشان، و مراد آن‌که امام براى عبور از آسمان‌ها پلى از کهکشان فراهم مى‌آورد.''</ref>پل مى‌کرد<ref>''همان، ص ۳۹۵.''</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
| خط ۱۹۴: | خط ۱۹۳: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*[[کاروان شعر عاشورا|محمدعلی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا، زمزم هدایت، ج۱، ص ۳۲۱-۳۲۶.]] | |||
*[[کاروان شعر عاشورا| | |||
==پی نوشت== | ==پی نوشت== | ||