محمدحسین غروی اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها

===اشعار===

'''مطلع بند اول'''{{شعر}}

{{ب| بسیط روى زمین، باز بساط غم است | محیط عرش برین، دایره ماتم است }}

{{ب| خزان گلزار دین، ماه محرم بود | در او بهار عزا، هماره خرّم بود! }}

{{ب| چو نوبت کارزار، به نوجوانان رسید | محنت این کارزار به جان جانان رسید }}

{{ب| رسید پیر خرد، بر سر آن نوجوان | به ناله، چون بلبل و شاخ گلِ ارغوان }}

{{ب| کاى قد و بالاى تو، شاخۀ شمشاد من | وى به کند غمت خاطر آزاد من }}

{{ب| پس از تو اى نوجوان! شدم زمینگیر تو | خدا ترحّم کند بر پدر پیرِ تو }}

{{ب| چو اکبرِ نوجوان، به نوجوانى گذشت | به ماتمش، عقل پیر ز زندگانى گذشت }}

{{ب| کوکب اقبال شاه، شد از نظر ناپدید | روى فلک:شد سیاه، دیدۀ انجم: سفید }}

{{ب| گوهر یکتاى عشق، دُرّ یتیم حسن | خلعت زیباى عشق کرد چو در برفکن }}

{{ب| چو شمع در سوز و ساز، لاله باغ حسن | خداست داناى راز، ز سوز داغ حسن }}

{{ب| چو نو خط شاه رفت به حجلۀ قتلگاه | ساز مصیبت رسید تا افق مهر و ماه }}

{{ب| قیامتى شد به پا، به گِرد آن سروِ ناز | عراق شد پر ز شور، ز بانوان حجاز }}

{{ب| چو اصغر شیرخوار، نشانه تیر شد | مادر گیتى ز غم، به ماتمش پیر شد }}

{{ب| دیدۀ گردون بر آن، غنچه خندان گریست | مادر بیچاره‌اش هزار چندان گریست }}

{{ب| ناله برآورد کاى شاخه ریحان من | وى گل نو رُستۀ گلشن دامان من }}

{{ب| گلِ گلوى تو را، طاقتِ ناوک نبود | لایق آن تیر سخت، گلوى نازک نبود }}

{{ب| کاش شدى واژگون، رایتِ گردونِ دون | چون علم شاه عشق شد به زمین سرنگون }}

{{ب| مرا به مرگ تو سرگشته و بیچاره کرد | پردگیانِ مرا، اسیر و آواره کرد }}

{{ب| اى به محیط وفا، نقطه ثابت قدم | نسخۀ صدق و صفا، دفتر جود و کرم }}

{{ب| پس از تو اى جان من! جهان فانى مباد! | بى‌تو مرا یک نفس ز زندگانى، مبادا! }}

{{ب| چو شهسوار وجود، بست میان بهر جنگ | شد به عدم رهسپار، فرقۀ بى‌نام و ننگ }}

{{ب| به تن، توانایى از خدنگ کارى نماند | خسروِ دین را دگر تاب سوارى، نماند }}

{{ب| چو ز آتش تیر کین، جان و تن شاه سوخت | ز دود آه حرم، خیمه و خرگاه سوخت }}

{{ب| دو دیده فَرقَدان، ز غصّه خونبار شد | دمى که بانوى حق به ناله زار شد }}

{{ب| کاى شه لب‌تشنگان! کنار آب روان | زندۀ لعل لبت، خضرِ ره رهروان }}

{{ب| سایه لطف تو رفت از سرِ ما بیکسان | سوخت گلستان دین ز سوز قهر خسان }}

{{ب| جلوه روى تو بود طور، مناجات ما | کعبه کوى تو بود، قبله حاجات ما }}

{{ب| بى‌تو نشاید که ما بار به منزل بریم | یا که به سختى مگر بار غم دل بریم }}

{{ب| تا تو شدى کشته، ما بى‌ سر و سامان شدیم | یکسره، سرگشته کوه و بیابان شدیم }}

{{پایان شعر}}

{{شعر}}

{{ب| چو ساربان عزا، نواخت بانگ رحیل | سر تو شد روى نى، گمشدگان را دلیل }}

{{پایان شعر}}

{{شعر}}

{{ب| چو نیزه شد سربلند از سرِ سرِّ وجود | شمع صفت جلوه کرد شاهد بزم شهود }}

{{پایان شعر}}

{{شعر}}

{{ب| کاش دل «مفتقر» درین عزا خون شدى | در عوض اشک کاش، ز دیده بیرون شدى }}

{{پایان شعر}}

====ترکیب‌بند: <ref>شانزده بند در رثای سیّدالشّهدا (ع)</ref>====

{{ب| خزان گلزار دین ماه محرّم بود|در او بهار عزا هماره خرّم بود  }}

{{ب| چه شمع در سوز و ساز لاله‌ی باغ حسن‌|خداست دانای راز ز سوز داغ حسن }}  

====سیزده‌بند <ref>در جواب محتشم کاشانی</ref>====

{{ب| باز این چه آتش است که بر جان عالم است؟ | باز این چه شعلۀ غم و اندوه و ماتم است؟ }}

{{ب| مشکوة نور و کوکب دُرّىِ نشأتین | مصباح سالکان طریق وفا، حسین }}

{{ب| گلگون قباى عرصه میدان کربلا | زینت فزاى مسند ایوان کربلا }}

{{ب| سر بر زمین گذاشت که تا سربلند شد | وز خود گذشت تا ز خدا بهره‌مند شد }}

{{ب| ارباب عشق را چو صلاى بلا زدند | اول به نام عقل نخستین صلا زدند }}

{{ب| در قلزم محبّتِ آن شاه چو حباب | افراشتند خیمه هستى به روى آب }}

{{ب| ترسم که بر صحیفه امکان قلم زنند | گر ماجراى کرب و بلا را رقم زنند }}

{{ب| کلک قضاست از رقم این عزا، کلیل | لوح قدر فرو زده رخساره را به نیل }}

{{ب| سهم قدَر ز قوس قضا دلنشین رسید | در مرکز محیط رضا، تیر کین رسید }}

{{ب| مستغرق جمال ازل گشت لایزال | نوشید از زلال لقا، شربت وصال }}

{{ب| شد نوکِ نى چو نقطه ایجاد را، مدار | از دور مانده، دائرةُ اللّیل و النّهار }}

{{ب| سر حلقه عقول، چو بر نى مقام کرد | قوس صعود عشق، ظهورى تمام کرد }}

{{ب| در ناکسان چو قافله بیکسان فتاد | یک بوستان ز لاله، به دست خسان فتاد }}

{{ب| پس کرد روى خویش سوى روضه رسول | کاى جدِّ تاجبخش من! اى رهبر عقول }}

{{ب| این لؤلؤ تر و دُرِ گلگون، حسین توست | وین خشک لعلِ غرقه در خون، حسین توست }}

{{ب| آن گاه رو به خلوت امُّ المُصاب کرد | وز سوز دل به مادر دلخون خطاب کرد }}

{{ب| اى بانوى حجاز! مرا بینوا ببین | چون نى، نواکنان ز غم نینوا ببین }}

{{ب| اى مادر! از یزید و، از ابن زیاد داد | از آن، که این اساس ستم را نهاد داد! }}

{{ب| کاش آن زمان سراى طبیعت نگون شدى | وز هم گسسته رابطۀ کاف و نون شدى }}

{{ب| گر شور شام را، به حکایت درآورند | آشوب بامداد قیامت، برآورند }}

{{ب| اى چرخ! تا درین ستم آباد، کرده‌اى | پیوسته خانه ستم، آباد کرده‌اى! }}

{{ب| چون شکوۀ تو را به درِ داور آورند | دود، از نهاد امکان برآورند }}

{{ب| خاموش «مفتقر»! که دلِ دهر آب شد | وز سیل اشک، عالم خراب شد }}

{{ب| کس جز شهید عشق، وفایى چنین نکرد | وز دل قبول بار جفایى چنین، نکرد }}  

{{ب| مصباح نور، جلوه‌گر اندر تنور بود | یا در تنور، آیۀ «اللّه نور»، بود }}

{{ب| زینب شده مفتون تو آغشته اندر خون تو|لیلی ز غم مجنون تو، سرگشته‌ی سهل و جبل <ref>همان؛ ص 123.</ref> }}

====شب یازدهم محرّم====

{{شعر}}

*[[دانشنامه‌ شعر عاشورایی‌ انقلاب‌ حسینی‌ در شعر شاعران‌ عرب‌ و عجم‌|دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ 2، ص: 1074-1082.]]

==پی نوشت==