۱۰٬۰۷۲
ویرایش
محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
T.ramezani (بحث | مشارکتها) (صفحه‌ای تازه حاوی «'''محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران'''، کتابی است درباره عاشورا که توسط اصغر شعا...» ایجاد کرد) |
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| ناشر فارسی = | | ناشر فارسی = | ||
| محل انتشارات = تهران | | محل انتشارات = تهران | ||
| تاریخ نشر = | | تاریخ نشر = 1393 | ||
| تاریخ نشر فارسی = | | تاریخ نشر فارسی = | ||
| محل ناشر فارسی = | | محل ناشر فارسی = | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
==درباره کتاب== | ==درباره کتاب== | ||
از زمانی که جامعه‌شناسی به عنوان دانش شناخت اجتماعات بشری بسط و گسترش یافت موضوع دین یکی از مهمترین مباحث علوم اجتماعی و بالاخص جامعه‌شناسی بوده است. آنچه که در تاریخ جامعه‌شناسی و به خصوص جامعه‌شناسی دین وجود دارد توجه به نقش دین در جوامع است. در کنار جامعه‌شناسی، دانش مردم‌شناسی و مردم‌شناسان نیز به دلیل تأکید بر جوامع قبیله‌ای، توجه خود را بیش از همه به دین قبیله‌ای و ادیان ابتدایی معطوف نموده‌اند. | |||
کتاب «محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران» همان‌طور که از نامش پیداست، نمونه‌ای موضوعی در خصوص مناسک مذهبی به خصوص محرم و صفر در فرهنگ مردم ایران است که مصادیق آن از مناطق و روستاهای مختلف جای جای کشور پهناورمان گرفته شده است. بررسی مناسک محرم و صفر نوعی بررسی مردم‌شناسی دین است که به دلیل اهمیت آن در جامعه دینی اهمیت دارد. | |||
از سال‌های دور، دهه مـحرم هر سال حال و هوای خاصی را در جامعه شهری و روستایی شیعیان ایجاد می‌کند. هرچند آیین‌های عزاداری محرم چندین قرن است که به طور مدام برگزار می‌شوند، اما تجربه‌ها و مطالعات و مشاهدات بالاخص در سال‌های اخیر بیانگر تغییرات پیاپی این نظام آیینی است. این تغییرات آیینی و سرنوشت آن‌ها در درون جامعه شیعی فی‌نفسه موضوع با ارزشی برای تأملات جامعه‌شناختی و مردم‌شناختی هستند. | |||
ادغام آیین‌های عزاداری با سنت‌های محلی و فرهنگی جوامع شیعی، دلیل اصلی تنوع و تکثر این آیین‌هاست. | |||
در جامعه‌ای مانند ایران و تنوع خرده فرهنگ‌های محلی و تعدد حوزه‌های فرهنگی در مناطق مختلف سبب شده که گستره عظیمی از انواع آیین‌های عزاداری در طی تاریخ اجتماعات شیعی ایرانی شکل بگیرند. | |||
از آنجا که فرهنگ شیعی که متأثر از قیام عاشوراست با شهادت‌طلبی و عزاداری برای امام حسین (ع) عجین شده است، عزاداری، نمادی از احیای ارزش‌های متعالی انسانی به شمار می‌رود؛ ارزش‌هایی که امام حسین (ع) و یارانش در سرزمین کربلا جان بر سر آن نهادند. از همین روست که پیام‌های این واقعه عظیم، ابعاد زندگی فردی و اجتماعی شیعیان را تحت تأثیر قرار داده است. | |||
فصول شش‌گانه این کتاب که بر پایه مشاهدات و نوشته‌های فرهنگیاران واحد فرهنگ مردم صدا و سیما گردآوری شده است، جلوه‌های آیینی این واقعه را در مناطق گوناگون ایران با عناوین زیر بررسی می‌کند: | |||
'''فصل اول: پیشینه عزاداری ماه محرم''' | |||
در این فصل به اختصار ویژگی‌های ماه محرم به عنوان مهمترین ارکان فرهنگ و جامعه شیعی ایرانی و طریقی برای جامعه‌پذیری دینی بررسی شده است. همچنین به سابقه عزاداری مردم نسبت به امام حسین (ع) در ایران اشاره شده و روزشمار این واقعه بر اساس مستندات تاریخی، فهرست گردیده است. | |||
'''فصل دوم: آیین‌ها و آواهای پیشواز ماه محرم''' | |||
این فصل به واقعه عاشورا از منظر سلسله مراسمی که همه ساله به صورت یکی از گسترده‌ترین رسوم مذهبی شیعی برگزار می‌گردد، اختصاص دارد. | |||
چاووش‌خوانی که یکی از شیوه‌های اطلاع‌رسانی مناسک و مراسم مذهبی بوده است به همراه بستن سقاخانه و مراسم علمبندان محتوای بخش اول این فصل است و در بخش دوم آواهای پیشواز ماه محرم مثل چاووش‌خوانی و سالم‌خوانی به همراه نمونه‌های اشعار آمده است. | |||
'''فصل سوم: آیین‌ها و آواهای سوگواری ماه محرم''' | |||
==منبع== | ==منبع== | ||