یحیی حصکفی‌

از ویکی حسین
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ آوریل ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۴۰ توسط T.ramezani (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «ابو الفضل یا ابو الوفاء معین الدّین یحیی بن سلامة بن حسین بن محمّد خطیب حصکفی...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ابو الفضل یا ابو الوفاء معین الدّین یحیی بن سلامة بن حسین بن محمّد خطیب حصکفی، شاعر و کاتبی عربی زبان بود که در قرن پنجم و ششم هجری می‌زیست. حدود سال 460 ه. ق. در قصبه‌ی «طنزه» از توابع دیار بکر [۱] متولد شد و در «حصن کیفا» [۲] پرورش یافت و به همین جهت او را حصکفی نامیدند. وی برای تحصیل علم به بغداد رفت. علوم ادبی را نزد خطیب ابو زکریّا تبریزی و فقه شافعی را در محضر علمای آن مذهب فراگرفت و شاعر و ادیبی نامور و فقیهی مجتهد کردید. سپس به موطن خود بازگشت و خطیب و مفتی شهر میافارقین شد و تا پایان عمر در این شغل بود.

حصکفی را اگرچه از علمای شافعی به شمار آورده‌اند، [۳] ولی به تصریح سمعانی در «انساب» و ابن اثیر در «الکامل» و یاقوت در «ارشاد الاریب» و ابن خلکان در «وفیات الاعیان» تمایل شدید به مذهب تشیّع داشته است. [۴] از دلایل این عقیدت قصیده ایست در حدود صد بیت که در مناقب اهل بیت (ع) سروده است. او عمری دراز یافت و به سال 553 هجری در میافارقین درگذشت.

حصکفی شاعری بزرگ و نوآور، خطیبی توانا و نویسنده‌ای مشهور بود. دیوان شعر و دیوان رسائل او باقی است. منتخبات اشعار او را، تذکره‌نویسان نقل کرده‌اند.


1- و مصرع الطّفّ فلا أذکره‌ففی الحشامنه لهیب یقد

2- یری الفرات ابن الرّسول ظامیایلقی الرّدی و ابن الدّعی یرد

3- حسبک یا هذا و حسب من بغی‌علیهم یوم المعاد الصّمد [۵]


1- مکان طف را دیگر یاد نمی‌کنم، مکانی که از آن آتش روشن می‌شود.

2 و 3- فرات پسر رسول خدا را تشنه می‌بیند. برای ظالمان و ستمکاران و تمامی ستمکاران انتقام روز جزا کافیست.



منابع

دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌1، ص:261.


پی نوشت

  1. کردستان ترکیه.
  2. بین جزیره‌ی ابن عمر و شهر میافارقین در شمال عراق.
  3. طبقات الشافعه الکبری؛ ج 4، ص 322.
  4. اعیان الشیعه؛ ج 1، ص 296.
  5. ادب الطف؛ ج 3، ص 59.