نافع بن هلال

از شهداى کربلاست.نافع،بزرگوارى دلاور،قارى قرآن،کاتب و از حاملان حدیث و از اصحاب امیر المؤمنین«ع»بود و در سه جنگ جمل،صفین و نهروان در رکاب آن حضرت بود.وى از شخصیتهاى بارز کوفه بود و پیش از شهادت مسلم بن عقیل،مخفیانه از کوفه بیرون آمده به استقبال امام شتافته بود،سپس همراه امام حسین«ع»به کربلا آمد.در کربلا همراه عباس«ع»در آوردن آب به خیمه‌ها مشارکت داشت. از جمله کسانى بود که در سخنرانى پرشورى مراتب وفادارى خویش را نسبت به سید الشهدا ابراز داشت.نافع، نام خود را روى تیرهاى زهرآگین خود مى‌نوشت و همواره با آنها تیراندازى مى‌کرد. روز عاشورا وقتى تیرهایش تمام شد،شمشیر کشید و بر سپاه کوفه تاخت،در حالى که چنین رجز مى‌خواند:

انا الهزبر الجملى دینى على دین على {{{2}}}

کوفیان با سنگ و تیر،او را مورد ضربه‌هاى خود قرار دادند تا اینکه بازوهایش شکست.او را محاصره کرده و زنده دستگیر نمودند.شمر او را گرفته نزد عمر سعد برد.

سپس به دست شمر به شهادت رسید.از جمله رجزهاى او چنین بود:

انا الغلام الیمنىّ الجملى دینى على دین حسین بن علىّ ان اقتل الیوم فهذا آملى فذاک رأیى و الاقى عملى

بعضى نیز او را هلال بن نافع گفته‌اند.

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 443-444.