ویکی حسین

مختار ثقفى: تفاوت میان نسخه‌ها

صفحه بحث

مختار ثقفى (ویرایش)

نسخهٔ ‏۲۱ فوریهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۳۱

۱٬۳۳۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۱ فوریهٔ ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه زندگینامه
{{جعبه اطلاعات اصحاب امام حسین (ع)
|نام_شخص= مختار بن ابوعبید ثقفی
| عنوان              =
|نام_تصویر=Mukhtar al-Thaqafi's tomb.JPG
| تصویر              =آرامگاه مختار ثقفی.jpg
|عرض_تصویر=
| اندازه تصویر      =
|توضیح_تصویر= مقبره مختار
|توضیح تصویر        =
|نام دیگر= ابواسحاق<ref name="ReferenceA">بحارالانوار، ج 45، ص 350؛ کامل ابن اثیر، ج 4، ص 171٫</ref>
| نام کامل           =مختار بن ابی عبیده ثقفی
|جوایز دریافتی= دریافت  لقب کیس به معنی باهوش
| لقب                =
|لقب‌ها= کَیِّس، کَیسان به معنای زیرک و تیزهوش<ref>بحارالانوار، ج 45، ص 345؛ قاموس، محمد بن یعقوب فیروز آبادی، ج 1، ص 257؛ وفیات الاعیان، ابن خلکان، ج 4، ص 172٫</ref>. «لقب کَیِّس را [[علی]] به مختار داد.»<ref>بحارالانوار، ج 45،؛ [[رجال کشی]]، ص 127٫از قول [[اصبغ بن نباته]] از یاران [[علی]] علیه‌السلام چنین می‌گوید.</ref>
| نسب                =
|زمینه فعالیت= جنگ، سیاست
| خویشاوندان سرشناس  =
|اهل=کوفه و مدائن
| تاریخ تولد        =
|دوره= صدر اسلام
| شهر تولد          =
|محل زندگی= طائف، مدینه، مدائن (41ق)، لفقا، کوفه، طائف، مکه، کوفه
| کشور تولد          =
|مذهب= [[علوی]]
| محل زندگی          =
|نهاد=
| تاریخ وفات/شهادت  =
|همسر= عمره بنت نعمان بن بشیر انصاری، ناریه بنت ثمرة بن جندب
| شهر وفات/شهادت    =
|فرزندان= اسحاق، ثابت، حکم، نائله (ناریه)حره (عمره)
| نحوه وفات/شهادت    =
|والدین= [[ابوعبیدبن مسعود ثقفی|ابوعبید]]، دومه
| مدفن               =
|آرامگاه= گوشهٔ شرقی مسجد کوفه، جنوب آرامگاه مسلم بن عقیل.
| از یاران          =
|مدفن=مسجد کوفه
| فعالیت‌های اجتماعی  =
|نقش‌های برجسته=
| مشایخ              =
|پیشه= دهقان، جنگجو
| شاگردان          =
|منصب=
| آثار              =
|تاریخ_تولد= سال یکم هجری، [[622 (میلادی)]]
| نقش های برجسته              = از اصحاب امام حسین(ع) که در کربلا به شهادت رسید.  
|محل_تولد= طائف
}}'''مختار بن ابی‌عبیده ثقفی''' (ابواسحاق<ref name="ReferenceA">بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۳۵۰؛ کامل ابن اثیر، ج ۴، ص ۱۷۱</ref>)  رهبر چهارمین قیام بعد از حادثهٔ [[عاشورا]] بود. پنج سال بعد از آن حادثه او در کوفه به خونخواهی برخاست و بسیاری از عاملان حادثه را کشت و 18 ماه به حکومت رسید. در این مدت جنگ‌های زیادی کرد و در اولین جنگ خود [[عبیدالله بن زیاد]] را نیز کشت. پس از آن نیز مناطق زیادی را به زیر سلطهٔ عراق آورد. اما سرانجام با همکاری اشراف کوفه سپاه [[مصعب پسر زبیر]] از بصره او را شکست داد و کشت.
|تاریخ_مرگ= سال 67 قمری ([[678 (میلادی)]])
|محل_مرگ= کوفه
|گفتاورد= «از دینمان نیست که بخوریم و بیاشامیم در حالی‌که قاتلین [[سیدالشهدا|سیدالشهداء]] زنده باشند»، همچنین: «به‌خدا قسم اگر سه چهارم [[قریش]] کشته شوند مساوی یک بند انگشت سید الشهداء نخواهد بود».
}}
 
'''مختار بن ابی‌عبیده ثقفی''' (ابواسحاق<ref name="ReferenceA">بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۳۵۰؛ کامل ابن اثیر، ج ۴، ص ۱۷۱</ref>)  رهبر چهارمین قیام بعد از حادثهٔ [[عاشورا]] بود. پنج سال بعد از آن حادثه او در کوفه به خونخواهی برخاست و بسیاری از عاملان حادثه را کشت و 18 ماه به حکومت رسید. در این مدت جنگ‌های زیادی کرد و در اولین جنگ خود [[عبیدالله بن زیاد]] را نیز کشت. پس از آن نیز مناطق زیادی را به زیر سلطهٔ عراق آورد. اما سرانجام با همکاری اشراف کوفه سپاه [[مصعب پسر زبیر]] از بصره او را شکست داد و کشت.


مختار در سال 686 میلادی قیام کرد.<ref>[http://www.iranicaonline.org/pages/chronology-1 CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1] ''iranicaonline.org''</ref><ref>[http://www.barkati.net/english/chronology.htm Islamic History (Chronology)] ''barkati.net''</ref> ایرانیان در این قیام در سپاه مختار مشارکت داشتند.<ref>[http://books.google.com/books?id=VfYnu5F20coC&pg=PA210&lpg=PA210&dq=mukhtar+revolt+persians&source=bl&ots=-ZKA_PSrFL&sig=SLkfBXMLF8PW9WRbx8mpQhs162I&hl=en&sa=X&ei=2rZdVPu5F-qp7AbI7ICQAg&ved=0CCkQ6AEwAQ#v=onepage&q=mukhtar%20revolt+persians&f=false Sasanid Soldiers in Early Muslim Society: The Origins of 'Ayyārān and Futuwwa] books.google.com</ref>
مختار در سال 686 میلادی قیام کرد.<ref>[http://www.iranicaonline.org/pages/chronology-1 CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1] ''iranicaonline.org''</ref><ref>[http://www.barkati.net/english/chronology.htm Islamic History (Chronology)] ''barkati.net''</ref> ایرانیان در این قیام در سپاه مختار مشارکت داشتند.<ref>[http://books.google.com/books?id=VfYnu5F20coC&pg=PA210&lpg=PA210&dq=mukhtar+revolt+persians&source=bl&ots=-ZKA_PSrFL&sig=SLkfBXMLF8PW9WRbx8mpQhs162I&hl=en&sa=X&ei=2rZdVPu5F-qp7AbI7ICQAg&ved=0CCkQ6AEwAQ#v=onepage&q=mukhtar%20revolt+persians&f=false Sasanid Soldiers in Early Muslim Society: The Origins of 'Ayyārān and Futuwwa] books.google.com</ref>
خط ۷۶: خط ۷۰:
مختار با شعار توابین، «یا لثارات الحسین؛ به خونخواهی حسین» و شعار «یا منصورُ اَمِت؛ ای پیروز، بمیران» که پس از پیروزی در جنگ بدر رایج شده بود، در چهارشنبه ۱۶ ربیع‌الثانی سال 66 هجری قمری و به نقلی در شب ۱۴ ربیع‌الاول سال ۶۶ هجری قمری در [[کوفه]] به پاخاست و عبدالله بن مطیع فرماندار مصعب بن زبیر در کوفه مخفیانه گریخت.
مختار با شعار توابین، «یا لثارات الحسین؛ به خونخواهی حسین» و شعار «یا منصورُ اَمِت؛ ای پیروز، بمیران» که پس از پیروزی در جنگ بدر رایج شده بود، در چهارشنبه ۱۶ ربیع‌الثانی سال 66 هجری قمری و به نقلی در شب ۱۴ ربیع‌الاول سال ۶۶ هجری قمری در [[کوفه]] به پاخاست و عبدالله بن مطیع فرماندار مصعب بن زبیر در کوفه مخفیانه گریخت.


== دوران قیام و زمامداری ==
==دوران قیام و زمامداری==
مختار  پنج سال بعد از واقعه کربلا دوران زمامداری هجده ماهه خود را آغاز کرد. او تجهیز و جمع‌آوری سپاهی به کمک ابراهیم پسر مالک اشتر قلمرو کوفه را تا موصل گسترش داد و بدین ترتیب مناطقی چون مدائن، و قلمرو ارمنیان- آذربایجان- اردلان - ری- اصفهان- حلوان (سر پل ذهاب)-حوران- ماهیان نیز زیر سلطه عراق قرار گرفت و فقط بصره و حجاز زیر سلطه آل زبیر بود.
مختار  پنج سال بعد از واقعه کربلا دوران زمامداری هجده ماهه خود را آغاز کرد. او تجهیز و جمع‌آوری سپاهی به کمک ابراهیم پسر مالک اشتر قلمرو کوفه را تا موصل گسترش داد و بدین ترتیب مناطقی چون مدائن، و قلمرو ارمنیان- آذربایجان- اردلان - ری- اصفهان- حلوان (سر پل ذهاب)-حوران- ماهیان نیز زیر سلطه عراق قرار گرفت و فقط بصره و حجاز زیر سلطه آل زبیر بود.


برگرفته از «https://fa.wikihussain.com/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/29372»