شیداى گراشى: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(صفحهای تازه حاوی «زندگینامه نامش محمد جعفر خان تخلص شعرىاش«شیدا»ملقب به مقتدر الممالک که در...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
زندگینامه | ==زندگینامه== | ||
نامش محمد جعفر خان تخلص شعرىاش«شیدا»ملقب به مقتدر الممالک که در سال 1296 ه.ق در گراش لارستان واقع در استان فارس به دنیا آمد و در سن 42 سالگى در جریان یک جنگ محلى به سال 1338 ه.ق در بلوک صحراى باغ لارستان کشته شد.نام پدرش حاج رستم خان گراشى و نام نیایش فتحعلى خان گراشى،بیگلر بیگى لارستان و بنادر بوده است. | نامش محمد جعفر خان تخلص شعرىاش«شیدا»ملقب به مقتدر الممالک که در سال 1296 ه.ق در گراش لارستان واقع در استان فارس به دنیا آمد و در سن 42 سالگى در جریان یک جنگ محلى به سال 1338 ه.ق در بلوک صحراى باغ لارستان کشته شد.نام پدرش حاج رستم خان گراشى و نام نیایش فتحعلى خان گراشى،بیگلر بیگى لارستان و بنادر بوده است. | ||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
«...نوحههاى سروده خویش را با نواى حزینى مىخوانده و مىگریسته و عزاداران را به گریستن مىآورده و سر و پا برهنه عاشق شیداى حسینى در ایام سوگوارى بوده است.ندیمان او و دوستان و کسان نزدیکش مىگفتند کاتب و یا کاتبانى داشته و سرودههایش را به وسیله آنان ثبت مىکرده است...» <ref>همان،ص 11.</ref> | «...نوحههاى سروده خویش را با نواى حزینى مىخوانده و مىگریسته و عزاداران را به گریستن مىآورده و سر و پا برهنه عاشق شیداى حسینى در ایام سوگوارى بوده است.ندیمان او و دوستان و کسان نزدیکش مىگفتند کاتب و یا کاتبانى داشته و سرودههایش را به وسیله آنان ثبت مىکرده است...» <ref>همان،ص 11.</ref> | ||
سبک شعرى | ==سبک شعرى== | ||
شیداى گراشى داراى طبع توانا و روانى بوده و در انواع قالبهاى شعرى طبعآزمایى مىکرده ولى به سرودن غزل علاقه بیشترى داشته است و غزلیات پرشور او از بخشهاى خواندنى دیوان اوست.وى با پیروى از سبک عراقى و شیوه بیانى ساده و عارى از غموضى که داشته، موفق به آفرینش آثارى شده است که مطالعه آنها براى اهل ادب مغتنم مىباشد. | شیداى گراشى داراى طبع توانا و روانى بوده و در انواع قالبهاى شعرى طبعآزمایى مىکرده ولى به سرودن غزل علاقه بیشترى داشته است و غزلیات پرشور او از بخشهاى خواندنى دیوان اوست.وى با پیروى از سبک عراقى و شیوه بیانى ساده و عارى از غموضى که داشته، موفق به آفرینش آثارى شده است که مطالعه آنها براى اهل ادب مغتنم مىباشد. | ||
دامنه تاثیر آثار عاشورایى | ===دامنه تاثیر آثار عاشورایى=== | ||
همانگونه که در شرح حال وى آمد سرودههاى ماتمى او همراه با آواى حزین وى مخاطبان بسیارى داشته و مردم زادگاهش از علاقهمندان آثار ماتمى او بودهاند.صفا و اخلاص و ارادت بىشایبه شیداى گراشى به ساحت سالار شهیدان و شهداى کربلا و بیقرارىهاى او در ایام سوگوارى و همراهىاش با مردم عزادار از وجود او چهرهاى مردمى و دوست داشتنى در خاطر مردم زادگاهش باقى گذارده است. | همانگونه که در شرح حال وى آمد سرودههاى ماتمى او همراه با آواى حزین وى مخاطبان بسیارى داشته و مردم زادگاهش از علاقهمندان آثار ماتمى او بودهاند.صفا و اخلاص و ارادت بىشایبه شیداى گراشى به ساحت سالار شهیدان و شهداى کربلا و بیقرارىهاى او در ایام سوگوارى و همراهىاش با مردم عزادار از وجود او چهرهاى مردمى و دوست داشتنى در خاطر مردم زادگاهش باقى گذارده است. | ||
برگزیده آثار عاشورایى | ==برگزیده آثار عاشورایى== | ||
دیوان چاپى شیداى گراشى در هفت بخش تدوین یافته است:غزلیات،مراثى و نوحه،قصاید و مدایح،ترجیعبند،ترکیببند،قطعات و پند و اندرز.دو بخش مربوط به مراثى و مدایح آن، از بخشهاى خواندنى دیوان اوست و مراثى پرشورى که درباره واقعه کربلا و شهداى عاشورا دارد از آثار موفق عاشورایى در سده اخیر به شمار مىرود.براى نمونه به نقل منتخبى از آثار ماتمى او بسنده مىکنیم: | دیوان چاپى شیداى گراشى در هفت بخش تدوین یافته است:غزلیات،مراثى و نوحه،قصاید و مدایح،ترجیعبند،ترکیببند،قطعات و پند و اندرز.دو بخش مربوط به مراثى و مدایح آن، از بخشهاى خواندنى دیوان اوست و مراثى پرشورى که درباره واقعه کربلا و شهداى عاشورا دارد از آثار موفق عاشورایى در سده اخیر به شمار مىرود.براى نمونه به نقل منتخبى از آثار ماتمى او بسنده مىکنیم: | ||
مرثیه عاشورایى به شیوه قاآنى | ===مرثیه عاشورایى به شیوه قاآنى=== | ||
{{شعر}} | |||
{{ب| گرید که؟شیعه،بهر که؟مظلوم کربلا | نور خدا شفیع امم،شاه اولیا }} | {{ب| گرید که؟شیعه،بهر که؟مظلوم کربلا | نور خدا شفیع امم،شاه اولیا }} | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
{{ب| (شیدا)تو خون ببار ز چشمان و دم مزن | کآنش فتاد بر همه ارکان ما سوا <ref>همان،ص 216.</ref> }} | {{ب| (شیدا)تو خون ببار ز چشمان و دم مزن | کآنش فتاد بر همه ارکان ما سوا <ref>همان،ص 216.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | |||
به مناسبت تقارن ماه محرم با نوروز | ===به مناسبت تقارن ماه محرم با نوروز=== | ||
{{شعر}} | |||
{{ب| این چه شادى است که با درد و غم آمیختهاند | روز نوروز به ماه الم آمیختهاند }} | {{ب| این چه شادى است که با درد و غم آمیختهاند | روز نوروز به ماه الم آمیختهاند }} | ||
خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
{{ب| لب فروبند تو(شیدا)سپس دم درکش | که به عالم ز جهان مدح و ذم آمیختهاند... <ref>همان،ص 199 و 200.</ref> }} | {{ب| لب فروبند تو(شیدا)سپس دم درکش | که به عالم ز جهان مدح و ذم آمیختهاند... <ref>همان،ص 199 و 200.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | |||
قصیده عاشورایى | ===قصیده عاشورایى=== | ||
{{شعر}} | |||
{{ب| باز این چه شیون است که در دور عالم است؟ | هر محفلى که مىروى اسباب ماتم است }} | {{ب| باز این چه شیون است که در دور عالم است؟ | هر محفلى که مىروى اسباب ماتم است }} | ||
خط ۱۱۲: | خط ۱۱۲: | ||
{{ب| (شیدا)بنال در غم اولاد مصطفى | کاین نالهها نعیم بهشتش مسلم است... <ref>همین،ص 209 تا 211.</ref> }} | {{ب| (شیدا)بنال در غم اولاد مصطفى | کاین نالهها نعیم بهشتش مسلم است... <ref>همین،ص 209 تا 211.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | |||
غزل مرثیه کربلا | ===غزل مرثیه کربلا=== | ||
{{شعر}} | |||
{{ب| خون شو دلا ز داغ جوانان کربلا | غربت گزیدگان بیابان کربلا }} | {{ب| خون شو دلا ز داغ جوانان کربلا | غربت گزیدگان بیابان کربلا }} | ||
خط ۱۳۲: | خط ۱۳۲: | ||
{{ب| (شیدا)به این مراثى جانسوز روز حشر | مىکن شفیع خویش تو سلطان کربلا <ref>همان،ص 230 و 231.</ref> }} | {{ب| (شیدا)به این مراثى جانسوز روز حشر | مىکن شفیع خویش تو سلطان کربلا <ref>همان،ص 230 و 231.</ref> }} | ||
{{پایان شعر}} | |||
==منابع== | |||
محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا،زمزم هدایت، ج1، ص 486-490. | |||
==پی نوشت== | |||
[[رده:افراد]] | |||
[[رده:هنرمندان]] | |||
[[رده:شاعران]] |