حاج شیخ على تهرانى: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «زندگینامه مرحوم آیت اللّه حاج شیخ على تهرانى از علماى نام‌آشناى دوره ناصرى...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
زندگینامه | ==زندگینامه== | ||
مرحوم آیت اللّه حاج شیخ على تهرانى از علماى نام‌آشناى دوره ناصرى است.پدر بزرگوارش مرحوم شیخ عبد الحسین تهرانى معروف به شیخ العراقین،از علماى بزرگ و فقهاى نامدار سده سیزدهم هجرى و از شاگردان بنام صاحب جواهر است. | مرحوم آیت اللّه حاج شیخ على تهرانى از علماى نام‌آشناى دوره ناصرى است.پدر بزرگوارش مرحوم شیخ عبد الحسین تهرانى معروف به شیخ العراقین،از علماى بزرگ و فقهاى نامدار سده سیزدهم هجرى و از شاگردان بنام صاحب جواهر است. | ||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
این اثر منظوم عاشورایى که در قالب مثنوى سروده شده با این سه بیت به پایان رسیده است: | این اثر منظوم عاشورایى که در قالب مثنوى سروده شده با این سه بیت به پایان رسیده است: | ||
{{شعر}} | |||
{{ب| هزاران شکر خلاّق جهان را | که گویا کرد این الکن زبان را }} | {{ب| هزاران شکر خلاّق جهان را | که گویا کرد این الکن زبان را }} | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
{{ب| به محشر آرزو باشد همینم | که باشد این کتاب اندر یمینم }} | {{ب| به محشر آرزو باشد همینم | که باشد این کتاب اندر یمینم }} | ||
{{پایان شعر}} | |||
این مقتل منظوم در سال 1317 ه.ق به همت مرحوم حاج شیخ على محلاتى ساکن بمبئى در هند به چاپ رسیده و در سال 1399 ه.ق مطابق سال 1357 ه.ش توسط شاعر آل اللّه، مرحوم محمد على انصارى عینا افست و به ضمیمه لهوف منتشر شده است.وى در مقدّمۀ کوتاه خود بر این مقتل منظوم مى‌نویسد: | این مقتل منظوم در سال 1317 ه.ق به همت مرحوم حاج شیخ على محلاتى ساکن بمبئى در هند به چاپ رسیده و در سال 1399 ه.ق مطابق سال 1357 ه.ش توسط شاعر آل اللّه، مرحوم محمد على انصارى عینا افست و به ضمیمه لهوف منتشر شده است.وى در مقدّمۀ کوتاه خود بر این مقتل منظوم مى‌نویسد: | ||
آقا شیخ على شیخ العراقین فرزند آقا شیخ عبد الحسین شیخ العراقین-رضوان اللّه علیهما- که یکى از علماى رشید اوایل زمان ناصر الدین شاه قاجار است و حدود 130 سال قبل کتاب لهوف را با اشعارى بسیار عارفانه و ادیبانه و شورانگیز به رشته نظم درکشیده است و علت این اقدام این است که آقا شیخ على شبى پدر بزرگوارش را در خواب دید از اوضاع عالم آخرت پرسید.پدر به فرزند گفت:این طبقه شعرا و مدّاحین مخصوصا مرثیه‌سرایان،اینجا وضعشان خوب است و مقامشان عالى و من اینجا خازن اشعار این طبقه هستم،بکوش تا خود را در شمار این دسته درآورى.آقا شیخ على که تا آن زمان شعرى نسروده بود و چون لهوف را از لحاظ اعتبار و شخصیت مولّف معتبر مى‌دانست آن را حدود سه هزار شعر به رشته نظم درآورد و الحق بسیار شیرین و ملیح سرود و آن را معراج المحّبة نامید.... | آقا شیخ على شیخ العراقین فرزند آقا شیخ عبد الحسین شیخ العراقین-رضوان اللّه علیهما- که یکى از علماى رشید اوایل زمان ناصر الدین شاه قاجار است و حدود 130 سال قبل کتاب لهوف را با اشعارى بسیار عارفانه و ادیبانه و شورانگیز به رشته نظم درکشیده است و علت این اقدام این است که آقا شیخ على شبى پدر بزرگوارش را در خواب دید از اوضاع عالم آخرت پرسید.پدر به فرزند گفت:این طبقه شعرا و مدّاحین مخصوصا مرثیه‌سرایان،اینجا وضعشان خوب است و مقامشان عالى و من اینجا خازن اشعار این طبقه هستم،بکوش تا خود را در شمار این دسته درآورى.آقا شیخ على که تا آن زمان شعرى نسروده بود و چون لهوف را از لحاظ اعتبار و شخصیت مولّف معتبر مى‌دانست آن را حدود سه هزار شعر به رشته نظم درآورد و الحق بسیار شیرین و ملیح سرود و آن را معراج المحّبة نامید.... | ||
سبک شعرى | ==سبک شعرى== | ||
مرحوم حاج شیخ على تهرانى مقتل منظوم معراج المحّبة را در قالب مثنوى و در سبک عراقى به رشته نظم کشیده که گاه به شیوه بیانى حماسى نزدیک مى‌شود و از آرایه‌هاى لفظى و معنوى اصطلاحات ادبى،نجومى و علمى به کار رفته در آن مى‌توان به آشنایى سراینده آن با علوم و فنون مختلف پى برد.در این مقتل منظوم فارسى کمتر به پیچیدگى لفظى و معنوى برمى‌خوریم و از شیوه سادۀ بیانى برخوردار است ولى با این همه خالى از حشو و زواید نیست. | مرحوم حاج شیخ على تهرانى مقتل منظوم معراج المحّبة را در قالب مثنوى و در سبک عراقى به رشته نظم کشیده که گاه به شیوه بیانى حماسى نزدیک مى‌شود و از آرایه‌هاى لفظى و معنوى اصطلاحات ادبى،نجومى و علمى به کار رفته در آن مى‌توان به آشنایى سراینده آن با علوم و فنون مختلف پى برد.در این مقتل منظوم فارسى کمتر به پیچیدگى لفظى و معنوى برمى‌خوریم و از شیوه سادۀ بیانى برخوردار است ولى با این همه خالى از حشو و زواید نیست. | ||
دامنه تاثیر مثنوى معراج المحّبة | ===دامنه تاثیر مثنوى معراج المحّبة=== | ||
چون سراینده این مقتل منظوم فارسى از شخصیّت‌هاى نام‌آشنا و ممتاز عصر ناصرى است، طبعا رویکرد جدّى او به آفرینش چنین اثر منظومى درباره وقایع کربلا،در شاعران آیینى همزمان با او تاثیرگذار بوده است و انگیزه‌هاى معنوى را در سرودن این‌گونه آثار ماتمى در آنان به وجود آورده و اقبال شیفتگان ادب شیعى را از این اثر به همراه داشته است. | چون سراینده این مقتل منظوم فارسى از شخصیّت‌هاى نام‌آشنا و ممتاز عصر ناصرى است، طبعا رویکرد جدّى او به آفرینش چنین اثر منظومى درباره وقایع کربلا،در شاعران آیینى همزمان با او تاثیرگذار بوده است و انگیزه‌هاى معنوى را در سرودن این‌گونه آثار ماتمى در آنان به وجود آورده و اقبال شیفتگان ادب شیعى را از این اثر به همراه داشته است. | ||
برگزیده‌هایى از مقتل منظوم معراج المحّبة | ===برگزیده‌هایى از مقتل منظوم معراج المحّبة=== | ||
این مثنوى عاشورایى پس از ابیاتى در خطاب به حضرت ولى عصر(عج)و توحید و ستایش خداوند و نعت رسول گرامى اسلام(ص)و امیر مؤمنان على(ع)با داستان مرگ معاویه و خلافت یزید آغاز مى‌گردد و با بیان ورود اهل بیت عصمت و طهارت-علیهم السلام-به مدینه پایان مى‌پذیرد و در اینجا به نقل ابیات برگزیده‌اى از آن بسنده مى‌کنیم: | این مثنوى عاشورایى پس از ابیاتى در خطاب به حضرت ولى عصر(عج)و توحید و ستایش خداوند و نعت رسول گرامى اسلام(ص)و امیر مؤمنان على(ع)با داستان مرگ معاویه و خلافت یزید آغاز مى‌گردد و با بیان ورود اهل بیت عصمت و طهارت-علیهم السلام-به مدینه پایان مى‌پذیرد و در اینجا به نقل ابیات برگزیده‌اى از آن بسنده مى‌کنیم: | ||
{{شعر}} | |||
{{ب| چو زد بهرام خون‌آشام خون‌ریز | بر این سرکش سمند دهر مهمیز }} | {{ب| چو زد بهرام خون‌آشام خون‌ریز | بر این سرکش سمند دهر مهمیز }} | ||
| خط ۱۳۰: | خط ۱۳۰: | ||
{{ب| بر ایتام برادر مادرى کرد | بناتُ النّعش را جمع‌آورى کرد }} | {{ب| بر ایتام برادر مادرى کرد | بناتُ النّعش را جمع‌آورى کرد }} | ||
{{پایان شعر}} | |||
| خط ۱۳۵: | خط ۱۳۶: | ||
==منابع== | |||
محمد علی مجاهدی، کاروان شعر عاشورا،زمزم هدایت، ج1، ص 446-450. | |||
==پی نوشت== | |||
[[رده:افراد]] | |||
[[رده:هنرمندان]] | |||
[[رده:شاعران]] | |||