چراغانى
آراستن و آذین بستن خانه و شهر،هنگام جشنها و اعیاد و پیروزیها.در بدو ورود اهل بیت امام حسین«ع»به کوفه و نیز دمشق،مواجه با آذینبندى و چراغانى و مراسم جشن و شادمانى شدند.به نقل بعضى تواریخ:اهل بیت را سه روز در دروازۀ شام نگهداشتند تا کار چراغانىشان کامل شود و شهر را با زیورها،حلّهها،دیبا و زر و سیم و انواع جواهرات بیارایند.آنگاه مردان،زنان،کودکان،و بزرگسالان،وزیران،و امیران،یهود و مجوس و نصارا و همۀ اقوام به تفرّج و تفریح بیرون آمدند،با طبلها،دفها،و شیپورها و سرناها و ابزار لهو و لعب دیگر.چشمها را سرمه زده،دستها را حنا بسته و بهترین لباسها را پوشیده و خود را آراسته بودند.شهر چنان وضعى داشت که گویا از همۀ مردم در سطح شهر دمشق،رستاخیزى بپا شده است.و در چنین وضعى بود که سر مطهّر امام حسین«ع»را وارد کردند که بر فراز نیزه بود و پشت سر آن،اسیران اهل بیت را از دروازۀ ساعات به داخل آوردند... [۱]
تبلیغات امویان وانمود کرده بود که بر دشمنان خلیفه و بر یاغیان پیروز شدهاند و خاندان آنها را به اسارت گرفته و آوردهاند.تا آنجا که سهل بن سعد در سفر خود به دمشق عبور مىکند و با دیدن چراغانى و دف و طبل،مىپرسد:آیا شما در شام،عیدى دارید که ما از آن بىخبریم؟مىگویند:سر حسین«ع»را از عراق به شام مىآورند!همین سعد متأثر مىشود و در مقابل خواستۀ سکینه،دختر امام،به نیزهدارى که سر سید الشهدا را مىبرد، 400 درهم مىدهد تا سر مطهّر را پیشاپیش اسرا ببرد و مردم به چهرۀ اهل بیت نگاه نکنند. [۲]
امّا زینب و سجاد«ع»جشن را با سخنرانیها و خطابههایشان تبدیل به عزا کردند و آن پیروزى را در کام یزید،تلخ ساختند.
شام،غرق عیش و عشرت بود هنگام ورود وقت رفتن شام را شام غریبان کرد و رفت
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 136-137.