کامل الزیارات
کامل الزیارات یا کتاب الزیارات و یا جامع الزیارات، کتاب معتبر در شیوه زیارت پیامبر اکرم، ائمه معصومین، امامزادگان و مومنین و بزرگان دین اسلام و فضیلیت و ثواب زیارت آنان است که در قرن چهارم هجری به وسیله ابوالقاسم جعفربن محمدبن قولویه قمی (متوفی 368 یا 369 قمری/ 979 یا 980 میلادی)، تدوین یافته و طی حدود یازده قرن گذشته، مرجع اصلی برای انجام نحوه مراسم های زیارت و سوگواری ها و به ویژه سوگواری واقعه کربلا و نهضت حسینی بوده است. .
| کامل‌الزیارات
| |
|---|---|
 | |
| نویسنده | ابوالقاسم جعفربن محمد بن قولویه قمی |
| ناشر | نشر صدوق-انتشارات ابرون |
| تعداد صفحات | ۲۶۰ |
| زبان | فارسی |
معرفی نویسنده
اِبْن‌ِ قولویه، ابوالقاسم جعفر بن محمد بن جعفر قمی (متوفی۳۶۸ یا ۳۶۹ق/ ۹۷۹ یا ۹۸۰م) در شهر قم متولد شده و از محدثین معتبر و فقهاء شیعی در قرن چهارم به شمار میآید. او به عنوان یکی از معتبرترین چهره‌های علمی زمانه خود شناخته شده و از نظر اعتبار روایتشناسی و روایات موجود در آثارش، پیوسته توسط بسیاری از علمای بزرگ شیعه در قرون بعد مورد استناد و احترام قرار میگرفته است. به نحوی که به طور نمونه در رابطه با وثاقت ابن قولویه، شیخ مفید از وی تعبیر به صدوق کرده است. ابن قولویه در بغداد فوت کرده و در کاظمین دفن شد . از جمله دیگر آثار وی: کتاب مداواة الجسد؛ تاریخ الشهور و الحوادث فیها؛ کتاب الصلاة و کتاب الردّ علی ابن داوود فی عدد شهر رمضان می باشد .
نویسنده
نویسنده کتاب، معروف به ابن قولویه (م ۳۶۷ یا ۳۶۸ یا ۳۶۹ ه. ق)، از فقیهان و محدثان مورد اعتماد شیعه است. از این کتاب او با این عنوان‌ها یاد می‌شود: الزیارات، جامع‌الزیارات، کامل‌الزیارة و کامل‌الزیارات، اما دو عنوان اخیر مشهورتر است.
درباره کتاب
کامل‌الزیارات مشتمل بر ۱۰۸ باب است. باب اول تا پانزدهم و ۹۹ تا ۱۰۸ درباره ثواب زیارات رسول خدا(ص) و امیرالمؤمنین(ع) و دیگر امامان و مؤمنان است و اختصاص به امام حسین(ع) ندارد. بنابراین از ۱۰۸ باب کتاب، ۲۵ باب آن، که در حدود نود صفحه از کتاب و یک چهارم آن است، درباره امام حسین(ع) نیست. به دیگر سخن، ۸۳ باب از ۱۰۸ باب، که در حدود ۲۶۰ صفحه از کتاب و سه چهارم آن است، اختصاص به امام حسین(ع) دارد. بدین سبب و نیز به سبب اهمیت کتاب که از منابع دست اول روایی و مورد اعتماد است و راویان آن توثیق شده‌اند، در کتابشناسی حاضر به معرفی آن پرداخته‌ایم.
عنوان بعضی باب‌های کتاب (از باب شانزدهم تا 98 که به امام حسین(ع) اختصاص دارد) عبارت است از:
- آیات قرآن درباره کشته شدن امام حسین(ع)
- علم پیامبران به کشته شدن امام حسین(ع)
- گریستن آسمان و زمین بر امام حسین(ع) و حضرت یحیی(ص)
- پاداش گریه بر امام حسین(ع)
- دعای پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین(ع) و حضرت فاطمه(س) و امامان(ع) به زائران قبر امام حسین(ع)
- برابر بودن زیارت امام حسین(ع) با حج و عمره
- برابر بودن زیارت امام حسین(ع) با چند حج
- گِل قبر امام حسین(ع) موجب شفا و امان است
- حرمت خوردن همه گِلها به غیر از گِل قبر امام حسین(ع)
ناشر
این کتاب پیشتر با تصحیح علامه امینی و بعد از آن با تصحیح جواد قیومی و دیگران منتشر شده‌بود. ترجمه منتخبی از آن با عنوان ترجمه منتخب کامل‌الزیارات (چاپ اول: تهران، انتشارات میقات، ۱۳۶۵)، و ترجمه کامل آن با عنوان ترجمه کامل‌الزیارات، به قلم سید محمدجواد ذهنی تهرانی (چاپ اول: تهران، انتشارات پیام حق، ۱۳۷۷)، منتشر شده‌است. ترجمه‌ای دیگر از آن که گزیده‌است، ذیل عنوان فضیلت زیارت سیدالشهداء(ع)، به قلم محمدحسین صفاخواه و عبدالحسین طالعی (چاپ اول: تهران، انتشارات ابرون، ۱۳۸۱)، نشر یافته است. در مقدمه این اثر به برخی دیگر از ترجمه‌ها اشاره شده‌است.
منابع
- کتابشناسی تاریخی امام حسین(ع)، محمد اسفندیاری، ص ۳۷-۳۸.