احسان طبری

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
احسان طبری
زادروز 19 بهمن 1295
ساری
درگذشت 9 اردیبهشت 1368
تهران
آرامگاه «قطعهٔ 110 - ردیف 33 - شمارهٔ 26» بهشت زهرا
محل زندگی ساری، تهران، مسکو، لایپزیگ، تهران
ملیت ایرانی
نام‌های دیگر پرویز شاد، ا. سپهر.
تحصیلات «دکترای فلسفه، علوم اجتماعی و تاریخ»
پیشه نویسنده، شاعر، جامعه‌شناس و نظریه‌پرداز مارکسیست
سال‌های فعالیت نخستین سال‌های دههٔ 1330 خورشیدی تا سال 1362
نقش‌های برجسته ایدئولوژیست و عضو کمیتهٔ مرکزی حزب توده ایران
مذهب شیعه در جوانی، سپس خداناباوری و پس از زندانی شدن در سال 1362: ادعای «گرویدن به اسلام».
مکتب مارکسیسم، مارکسیسم-لنینیسم
همسر آذر بی‌نیاز
فرزندان کارن، آذین، روشنک
والدین پدر: فخرالعارفین
خویشاوندان پدربزرگ: شیخ علی‌اکبر مجتهد طبری ساروی


احسان طبری (زاده 19 بهمن 1295 در ساری - درگذشته 9 اردیبهشت 1368 در تهران) نویسنده، شاعر، نظریه‌پرداز برجستهٔ مارکسیسم-لنینیسم، ایدئولوژیست ارشد، و عضو کمیته مرکزی و هیئت سیاسی حزب توده ایران در سال‌های انقلاب ایران بود.[۱]

زندگینامه

او از همسر دوم پدرش، حسین، ملقب به فخرالعارفین (ابتدا روحانی و سپس با کنار گذاشتن لباس روحانی وکیل عدلیه با تحصیلات قدیم) در ساری زاده شد. او از خانواده متوسط‌الحال با تباری روحانی و از نوادگان شیخ علی‌اکبر مجتهد طبری بود. پدرش با دکتر حشمت، یکی از فعالان جنبش جنگل و سلطان عبدالرزاق بی‌نیاز از اعضای فرقه «همت» رفاقت داشت.

احسان طبری از 1295 تا 1305 و پایان تحصیلات ابتدایی در ساری مانده و سپس به تهران می‌آید. با وارد شدن به محیط تهران از طریق انور خامه‌ای با محفل دکتر ارانی و مجله دنیا آشنا می‌شود.

جستجوی دانش حتی او را به تحصیلات قدیم سوق داده و همراه با انور خامه‌ای در مسجد سپهسالار نزد طلبه‌ای به نام «روحانی» صرف و نحو و منطق و کمی رجال و حدیث می‌خواند. او سپس وارد دانشکده حقوق دانشگاه تهران می‌شود.

احسان طبری در تاریخ 26 اردیبهشت 1316 به واسطه‌ی پرونده‌ای معروف به 53 نفر دستگیر و یکسال بعد بر طبق قانون ضد مرام اشتراکی 1310 به 4 سال زندان و تبعید محکوم می‌شود (از بهار 1316 تا اواخر 1317 در زندان فلکه موقت شهربانی و سپس در بند هفتم زندان قصر زندانی است). او در سال 1319 آزاد شده و به اراک تبعید می‌شود او پس از شهریور بیست از تبعید آزاد شده و از اراک به تهران باز می‌گردد.

همه متفق القول احسان طبری را یکی از اعضای مؤسس حزب توده ایران می‌دانند. پس از حادثه ترور شاه و اتهاماتی که متعاقب آن به حزب توده ایران زده می‌شود، احسان طبری به همراه فریدون کشاورز و توسط فردی به نام سیف‌الدین همایون از طریق مرز خراسان به شوروی می‌رود. احسان طبری از اوایل 1950 تا اواخر سال 1957 در مسکو زندگی کرده و علاوه بر وظایف حزبی در پلنوم جنجالی چهارم شرکت می‌کند. او با ادامه تحصیل مدرسه عالی حزب کمونیست شوروی را تمام می‌کند. در این سالها او با نام مستعار پرویز شاد در رادیو مسکو گویندگی می‌کند. احسان طبری همراه با دیگر اعضای کمیته‌ مرکزی و خانواده‌اش در آغاز سال میلادی 1958 به شهر لایپزیک آلمان رفته و تا بهار 1979 (معادل 29 فروردین 1358) در آن شهر زندگی می‌کند. در 29 فروردین 1358 در پروازی همراه با دکتر جودت، رفعت محمدزاده و حمید صفری به تهران بر می‌گردد.[۲]

آثار

مقاله‌ها

منابع

پی‌نوشت