دیوید مورگان
| دیوید مورگان | |
|---|---|
 | |
| زمینهٔ کاری | مورخ |
| زادروز | 1945م |
| ملیت | انگلیسی |
| پیشه | نویسنده، مورخ و استاد تاریخ دانشگاه |
| مدرک تحصیلی | دکترا |
| دانشگاه | دانشگاه آکسفورد و دانشگاه لندن |
دیوید مورگان (David O. Morgan) (زاده 1945م) نویسنده و مورخ انگلیسی و استاد تاریخ دانشگاه است.
زندگینامه
دیوید مورگان دارای مدرک کارشناسی از «دانشگاه آکسفورد» و کارشناسی ارشد و دکترا از «دانشگاه لندن» است. تدریس تاریخ در «دانشگاه ویسکانسین مدیسون» (آمریکا) و تدریس تاریخ خاورمیانه در «مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن» از سوابق علمی اوست. مورگان کتاب‌هایی با موضوع تاریخ قرون وسطی نوشته است که ایران در قرون وسطی (1988م) و مغول‌ها (2007م) از آن جمله‌اند.
در پایان کتاب ایران در قرون وسطی که عباس مخبر آن را به فارسی ترجمه کرده است مورگان در پاراگرافی مختصر اما از نظر تحلیلی مهم، به «گسترش وسیع تعزیه» در قرن 18 میلادی در ایران اشاره کرده است. او در ادامه از «بدگمانی علما» (که البته صحیح آن است که گفته شود: «بعضی از علما») به تعزیه سخن گفته و دلیل آن را منشأ مردمی تعزیه و بیرون از حوزه کنترل علما بودن آن دانسته است. همین ویژگی و پشتوانه مردمی مانع از آن شد که به تعبیر مورگان تعزیه هیچ گاه با موفقیت سرکوب شود. او به کارکرد سیاسی و انتقادی تعزیه در مقاطعی که میان دولت و دین چالش پدید می‌آمد نیز اشاره کرده است.
توصیف تعزیه در قرن 18 میلادی
1988م/ [1366- 1367ش]
قرن 18 میلادی شاهد گسترش وسیع تعزیه بود. تعزیه‌ها نمایش‌های شورانگیزی بودند که مخصوصا به جنگ کربلا (680م/ 61ق) مربوط می‌شدند که در آن سومین امام شیعه، حسین فرزند علی و نوه پیغمبر به دست نیروهای یزید خلیفه بنی امیه شهید شد. علما به تعزیه بد گمان بودند. زیرا منشأیی مردمی داشت و خارج از کنترل آن‌ها بود. اما هیچ گاه با موفقیت سرکوب نشد و در زمان‌هایی که تشیع و دولت با هم درگیر می‌شدند، به مثابه الگویی گویا مورد استفاده قرار می‌گرفت و در آن شاه، در نقش شخصیتی ستمگر یا عامل به اعمالی ضد اسلامی و یا گاهی ایفاگر نقش یزید نشان داده می‌شد.