محمد تقی کاشانی
 | |
| شناسنامه | |
|---|---|
| نام کامل | محمدتقی کاشانی |
| لقب | لسان الملک و سپهر |
| تاریخ تولد | 1216 هجری قمری |
| زادگاه | کاشان، ایران |
| محل زندگی | کاشان و تهران |
| محل مرگ | 1297 هجری قمری تهران، ایران |
| مدفن | نجف، عراق |
| اطلاعات علمی | |
| تالیفات | ناشخ التواریخ، آیینه جهان نما، اسرار الانوار فی مناقب الائمه الاطهار، دیوان اشعار، براهین العجم و جنگ التواریخ |
محمد تقی کاشانی (1216-1297 ق.)، ادیب، مورخ و شاعر ایرانی شیعه دوره قاجار است.
زندگینامه
محمد تقی کاشانی فرزند محمدعلی، معروف به «سپهر» و ملقب به «لسان الملک» در سال 1216 هجری قمری در کاشان به دنیا آمد. وی تحصیلات مقدماتی را در زادگاهش به پایان رسانید و سپس به فراگیری برخی از علوم غریبه و فنون شعری پرداخت. در جوانی از کاشان به تهران آمد و نزد فتحعلی خان صبا، ملک‌الشعرای فتحعلی شاه، رفت و به تشویق او به تالیف کتابی در علم قافیه مشغول شد. او پس از درگذشت صبا به کاشان برگشت. چندی بعد محمود میرزا، پسر فتحعلی شاه و حکمران نهاوند، سپهر را احضار کرده و ندیم خود کرد و تخلص «سپهر» را به او داد. سپهر تا سال 1245 ق. از نزدیکان محمود میرزا بود و پس از آن به دعوت فتحعلی شاه به تهران رفت و یکی از اعضای دیوان او شد. در دوره محمدشاه هم سپهر مداح مخصوص شاه، منشی و مستوفی دیوان شد. او در سال 1258 ق. به دستور محمدشاه و تشویق حاج میرزا آقاسی ماموریت یافت کتابی با موضوع تاریخ جامع از ابتدای خلقت تا زمان قاجار تالیف کند که نتیجه آن کتابی به نام ناسخ التواریخ نام شد. نگارش این کتاب سالها به طول انجامید.
در آغاز حکومت ناصرالدین شاه سپهر مامور به خدمت در کاشان شد و این ماموریت تا سال 1267 ق. ادامه یافت. پس از آن وی مجددا به تهران آمد و در دربار مسئول خواندن دستخط‌های شاه و فرامین او شد. رضایت ناصرالدین شاه از وی سبب شد در سال 1272 ق. لقب «لسان الملک» را به وی عطا کند. سپهر بعدها در جریان فرماسونری پیوست و جز اعضای مصلحت خانه شد.
سپهر سرانجام در سال 1297 ق. در تهران درگذشت و پیکر او را به نجف منتقل کرده و در آن شهر دفن شد.
آثار
- ناسخ التواریخ
- آیینه جهان نما
- اسرار الانوار فی مناقب الائمه الاطهار
- براهین العجم
- جنگ التواریجخ
- دیوان اشعار