میرزا علی‌نقی خان حکیم

نام: میرزا علی‌نقی‌خان حکیم الممالک تخلص: حکیم تاریخ ولادت: نامشخص تاریخ وفات: نامشخص آثار: قصیدۀ عاشورایی

میرزا علی‌نقی‌خان با تخلص «حکیم» و ملقب به حکیم‌الممالک،‌ فرزند حاج آقا اسماعیل و از پزشکان فرهیختۀ دورۀ ناصری است. از تاریخ تولد و درگذشت وی اطلاعی در دست نیست. او از ملازمان ناصرالدین شاه بود. در سفرهای فرنگ با او همراه بود و در آنجا طب آموخت. مدتی حکومت اراک را داشت و چند سال رئیس ادارۀ معادن بود. او مردی با فضل و ادیب و شاعر و خوش صحبت بود. در سفری که با شاه به خراسان رفت، لقب ادیب الممالک را دریافت کرد. او خاطرات این سفر را نوشته که امروزه موجود است. از حکیم فقط یک قصیدۀ عاشورایی در دست است که در تذکره‌‌های دوران قاجاری به ثبت رسیده است. این قصیده با تشبیهی زیبا آغاز می‌‌شود و با گریز به مناقب و مراثی وفسلفۀ شهادت امام‌حسین (ع) به پایان می‌رسد. این قصیده با آرایه‌های لفظی و معنوی زینت داده شده و دارای بار عرفانی است. کتاب شناسی: روزنامۀ سفر خراسان، علی نقی حکیم الممالک، تهران: فرهنگ ایران، 1356.