دسته‌هاى عزادارى: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «دسته:گروهى از مردم که در جایى گرد آیند و یا با هم حرکت کنند و کارى را انجام دهن...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
دسته:گروهى از مردم که در جایى گرد آیند و یا با هم حرکت کنند و کارى را انجام دهند.گروهى که با تشریفات خاصّى در خیابانها و کوچه‌ها حرکت مى‌کنند و با هم اشعارى خوانند؛براى اقامۀ عزادارى سید الشهدا و ائمّۀ دیگر. <ref>فرهنگ فارسى،معین.</ref> حرکتشان بصورت سینه زنى یا زنجیر زنى است.رواج آن بیشتر در عصر صفویه شکل گرفت.
دسته یا گروهى از مردم که در جایى گرد آیند و یا با هم حرکت کنند و کارى را انجام دهند. گروهى که با تشریفات خاصّى در خیابانها و کوچه‌ها حرکت مى‌کنند و با هم اشعارى خوانند؛ '''دسته‌های عزاداری''' براى اقامۀ عزادارى [[حسین بن على (ع)|سیدالشهدا(ع)]] و ائمّۀ دیگر به راه میفتند.<ref>فرهنگ فارسى،معین.</ref> حرکتشان بصورت [[سینه زنى]] یا [[زنجیر زنى]] است.


اینگونه دستجات،براى خود نشانه و علامت و توغ و پرچم مخصوص و گاهى نام ویژه‌اى داشته‌اند و با نوعى سازماندهى مردمى در ایام عاشورا و روزهاى دیگر به سوگوارى مى‌پرداختند.این مراسم،بویژه در عراق و شهرهایى چون نجف و کربلا، ریشه‌دارتر بوده است.مرحوم کاشف الغطاء مى‌نویسد:«آغاز بیرون آمدن دسته‌هاى عزادارى براى سید الشهدا،پیش از هزار سال،در زمان«معزّ الدّوله»و«رکن الدّوله»بود،که دسته‌هاى عزاداران در حالى که براى حسین«ع»ندبه مى‌کردند و شب،مشعلهایى به دست داشتند،بغداد و راههایش یکباره پر از شیون شد...این در قرن چهارم بود.و اگر بیرون آمدن این موکبها در راهها نبود،هدف و غرض از یادآورى حسین بن على«ع»از بین مى‌رفت و ثمره فاسد مى‌شد و راز شهادت حسین بن على«ع»منتفى مى‌گشت.» <ref>المواکب الحسینیّه،محمد حسین کاشف الغطاء،ص 15،(چاپ 1345 ق،نجف).</ref>
== تاریخچه ==
رواج دسته‌های عزاداری برای اقام عزادی سیدالشهدا(ع) و دیگر ائمه(ع) بیشتر در عصر صفویه شکل گرفت. اینگونه دستجات، براى خود نشانه و [[علامت]] و [[توغ]] و پرچم مخصوص و گاهى نام ویژه‌اى داشته‌اند و با نوعى سازماندهى مردمى در ایام [[عاشورا]] و روزهاى دیگر به سوگوارى مى‌پرداختند.این مراسم، بویژه در عراق و شهرهایى چون نجف و کربلا، ریشه‌دارتر بوده است.


«موکب»یا«مواکب حسینى»نیز به همین حرکتهاى جمعى بصورت عزادارى و پیمودن راهى با حالت عزا گفته مى‌شود که در عراق،بویژه در ایّام اربعین رواج و شور بیشترى دارد.در روزهاى تاسوعا و عاشورا نیز در همۀ شهرها و روستاهاى شیعه‌نشین رواج دارد.برخى از این دسته‌ها،تاریخچه‌اى طولانى و گاهى مثلا چند صدساله دارد (مثل دستۀ«طویرج»در کربلا)که در نسلهاى پیاپى،سنّتهاى خویش را حفظ مى‌کنند. <ref>در زمینۀ تشکّلها و اهداف دسته‌هاى عزادارى حسینى از جمله ر.ک:«المواکب الحسینیّه،مدارس و معسکرات»از: سامى البدرى،ص 34.</ref>
مرحوم کاشف الغطاء مى‌نویسد: «آغاز بیرون آمدن دسته‌هاى عزادارى براى سیدالشهدا، پیش از هزار سال، در زمان «معزّ الدّوله» و «رکن الدّوله»بود، که دسته‌هاى عزاداران در حالى که براى حسین(ع) ندبه مى‌کردند و شب، مشعلهایى به دست داشتند،ب غداد و راههایش یکباره پر از شیون شد...این در قرن چهارم بود.و اگر بیرون آمدن این موکبها در راهها نبود، هدف و غرض از یادآورى [[حسین بن على (ع)|حسین بن على(ع)]] از بین مى‌رفت و ثمره فاسد مى‌شد و راز شهادت حسین بن على(ع) منتفى مى‌گشت.» <ref>المواکب الحسینیّه،محمد حسین کاشف الغطاء،ص ۱۵،(چاپ ۱۳۴۵ ق،نجف).</ref>


دسته‌هاى عزادارى،نوعى تشکّل و سازماندهى را تمرین مى‌دهد که بر محور امام حسین«ع»است.این دسته‌ها و هیئتها،در افراد احساس مسئولیت و شخصیّت و اعتماد به نفس را تقویت مى‌کند و به آنان نظم و نظام مى‌بخشد،آن هم با محتوایى مقدس و آدابى خالصانه و عاشقانه و بدون حاکمیّت زور و اعمال قدرت.
«[[موکب]]»یا«مواکب حسینى»نیز به همین حرکتهاى جمعى بصورت عزادارى و پیمودن راهى با حالت عزا گفته مى‌شود که در عراق، بویژه در ایّام [[اربعین]] رواج و شور بیشترى دارد. در روزهاى [[تاسوعا]] و عاشورا نیز در همۀ شهرها و روستاهاى شیعه‌نشین رواج دارد. برخى از این دسته‌ها، تاریخچه‌اى طولانى و گاهى مثلا چند صدساله دارد (مثل دستۀ«طویرج»در کربلا) که در نسلهاى پیاپى، سنّتهاى خویش را حفظ مى‌کنند. <ref>در زمینۀ تشکّلها و اهداف دسته‌هاى عزادارى حسینى از جمله ر.ک:«المواکب الحسینیّه،مدارس و معسکرات»از: سامى البدرى،ص ۳۴.</ref>


== کارکرد دسته‌ها ==
دسته‌هاى عزادارى، نوعى تشکّل و سازماندهى را تمرین مى‌دهد که بر محور امام حسین(ع) است. این دسته‌ها و هیئتها، در افراد احساس مسئولیت و شخصیّت و اعتماد به نفس را تقویت مى‌کند و به آنان نظم و نظام مى‌بخشد، آن هم با محتوایى مقدس و آدابى خالصانه و عاشقانه و بدون حاکمیّت زور و اعمال قدرت.


== منبع ==


* جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۱۷۴-۱۷۵.


 
== پی‌نوشت ==
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 174-175.
<references />

نسخهٔ ‏۸ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۴۶

دسته یا گروهى از مردم که در جایى گرد آیند و یا با هم حرکت کنند و کارى را انجام دهند. گروهى که با تشریفات خاصّى در خیابانها و کوچه‌ها حرکت مى‌کنند و با هم اشعارى خوانند؛ دسته‌های عزاداری براى اقامۀ عزادارى سیدالشهدا(ع) و ائمّۀ دیگر به راه میفتند.[۱] حرکتشان بصورت سینه زنى یا زنجیر زنى است.

تاریخچه

رواج دسته‌های عزاداری برای اقام عزادی سیدالشهدا(ع) و دیگر ائمه(ع) بیشتر در عصر صفویه شکل گرفت. اینگونه دستجات، براى خود نشانه و علامت و توغ و پرچم مخصوص و گاهى نام ویژه‌اى داشته‌اند و با نوعى سازماندهى مردمى در ایام عاشورا و روزهاى دیگر به سوگوارى مى‌پرداختند.این مراسم، بویژه در عراق و شهرهایى چون نجف و کربلا، ریشه‌دارتر بوده است.

مرحوم کاشف الغطاء مى‌نویسد: «آغاز بیرون آمدن دسته‌هاى عزادارى براى سیدالشهدا، پیش از هزار سال، در زمان «معزّ الدّوله» و «رکن الدّوله»بود، که دسته‌هاى عزاداران در حالى که براى حسین(ع) ندبه مى‌کردند و شب، مشعلهایى به دست داشتند،ب غداد و راههایش یکباره پر از شیون شد...این در قرن چهارم بود.و اگر بیرون آمدن این موکبها در راهها نبود، هدف و غرض از یادآورى حسین بن على(ع) از بین مى‌رفت و ثمره فاسد مى‌شد و راز شهادت حسین بن على(ع) منتفى مى‌گشت.» [۲]

«موکب»یا«مواکب حسینى»نیز به همین حرکتهاى جمعى بصورت عزادارى و پیمودن راهى با حالت عزا گفته مى‌شود که در عراق، بویژه در ایّام اربعین رواج و شور بیشترى دارد. در روزهاى تاسوعا و عاشورا نیز در همۀ شهرها و روستاهاى شیعه‌نشین رواج دارد. برخى از این دسته‌ها، تاریخچه‌اى طولانى و گاهى مثلا چند صدساله دارد (مثل دستۀ«طویرج»در کربلا) که در نسلهاى پیاپى، سنّتهاى خویش را حفظ مى‌کنند. [۳]

کارکرد دسته‌ها

دسته‌هاى عزادارى، نوعى تشکّل و سازماندهى را تمرین مى‌دهد که بر محور امام حسین(ع) است. این دسته‌ها و هیئتها، در افراد احساس مسئولیت و شخصیّت و اعتماد به نفس را تقویت مى‌کند و به آنان نظم و نظام مى‌بخشد، آن هم با محتوایى مقدس و آدابى خالصانه و عاشقانه و بدون حاکمیّت زور و اعمال قدرت.

منبع

  • جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۱۷۴-۱۷۵.

پی‌نوشت

  1. فرهنگ فارسى،معین.
  2. المواکب الحسینیّه،محمد حسین کاشف الغطاء،ص ۱۵،(چاپ ۱۳۴۵ ق،نجف).
  3. در زمینۀ تشکّلها و اهداف دسته‌هاى عزادارى حسینى از جمله ر.ک:«المواکب الحسینیّه،مدارس و معسکرات»از: سامى البدرى،ص ۳۴.