عاشورا: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز (عاشورا) |
جز (عاشورا) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{سوگواری محرم}} | {{سوگواری محرم}} | ||
'''عاشورا'''، | '''عاشورا'''، 10 محرم روز مقدس مسلمانان است. شهرت این روز نزد شیعیان به دلیل وقایع عاشورای [[61 (قمری)|سال 61 هجری قمری]] است که در این روز [[حسین بن علی]]- امام سوم شیعیان و یاران وی در [[رویداد کربلا]] در جنگ با لشکر [[عمر سعد]] کشته شدند. شیعیان در این روز سوگواری می‌کنند. اهل سنت روز عاشورا را سالگرد روزی می‌دانند که موسی دریای سرخ را شکافت و خودش و پیروانش از آن عبور کردند و این روز را گرامی و روزه گرفتن در این روز را سنت می‌دانند.<ref>http://www.al-islam.org/al-serat/vol-8-no-3-4/fast-ashura-sayyid-saeed-akhtar-rizvi</ref><ref>http://sunnicity.com/2010/12/14/day-of-ashura-–-an-islamic-perspective/</ref> روایت دیگر آنستکه کشتی نوح در این روز در جودی قرار گرفته است.<ref>* فرهادمیرزاقاجار، ''هدایه السبیل و کفایه الدلیل''، علمی، تهران 1366، صفحهٔ 197</ref> | ||
کلمه عاشورا به معنای «دهم» است. در [[تقویم رسمی ایران]]، [[عراق]]، [[افغانستان]]، [[پاکستان]] و [[هندوستان]] این روز تعطیل | کلمه عاشورا به معنای «دهم» است. در [[تقویم رسمی ایران]]، [[عراق]]، [[افغانستان]]، [[پاکستان]] و [[هندوستان]] این روز تعطیل است.<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Public_holidays_in_India#Islamic_holidays</ref><ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Public_holidays_in_Pakistan</ref> | ||
== پیش‌زمینهٔ تاریخی == | == پیش‌زمینهٔ تاریخی == | ||
[[پرونده:Battle of Karbala.jpg|250px|بندانگشتی|نگاره ''واقعة الطف'' نحوهٔ آرایش سپاهیان یزید و حسین بن علی را نشان می‌دهد]] | [[پرونده:Battle of Karbala.jpg|250px|بندانگشتی|نگاره ''واقعة الطف'' نحوهٔ آرایش سپاهیان یزید و حسین بن علی را نشان می‌دهد]] | ||
در [[10 محرم|دهم محرم]] [[61 (قمری)|61]] هجری قمری نبردی میان سپاه [[حسین بن علی]] و سپاه اعزامی از سوی [[یزید بن معاویه]] در نزدیکی محلی به نام [[کربلا (شهر)|کربلا]] (در [[عراق]] کنونی) درگرفت. گفته می‌شود دلیل یزید بن معاویه برای جنگ، بیعت نکردن حسین بن علی با او بود؛ از طرفی حسین بن علی نیز حکومت و زمامداری یزید بن معاویه را غیرشرعی و غیرقانونی می‌دانست. | در [[10 محرم|دهم محرم]] [[61 (قمری)|61]] هجری قمری نبردی میان سپاه [[حسین بن علی]] و سپاه اعزامی از سوی [[یزید بن معاویه]] در نزدیکی محلی به نام [[کربلا (شهر)|کربلا]] (در [[عراق]] کنونی) درگرفت. گفته می‌شود دلیل یزید بن معاویه برای جنگ، بیعت نکردن حسین بن علی با او بود؛ از طرفی حسین بن علی نیز حکومت و زمامداری یزید بن معاویه را غیرشرعی و غیرقانونی می‌دانست. | ||
در پایان این نبرد [[حسین بن علی]] به همراه 72 تن از همراهانش کشته شدند، پس‌از آن شیعیان هرساله در روز دهم محرم به عزادارای برای این کشته‌شدگان می‌پردازند. | در پایان این نبرد [[حسین بن علی]] به همراه 72 تن از همراهانش کشته شدند، پس‌از آن شیعیان هرساله در روز دهم محرم به عزادارای برای این کشته‌شدگان می‌پردازند. | ||
== نگرش شیعه == | == نگرش شیعه == | ||
| خط ۲۲: | خط ۱۹: | ||
=== پیشینه تاریخی سوگواری برای حسین === | === پیشینه تاریخی سوگواری برای حسین === | ||
سابقهٔ سوگواری و برپایی عزاداری برای حسین بن علی به اولین روزهای بعد از عاشورا، در محرم سال 61 هجری می‌رسد. اولین مراسم سوگواری را [[زینب]] خواهر حسین در زندان برگزار کرد. همچنین دختر سه سالهٔ حسین، [[رقیه بنت حسین|رقیه]]، در زندان اغلب برای پدرش گریه می‌کرد تا اینکه دستور دادند سر بریدهٔ پدر را به حضورش ببرند که این عمل باعث مرگ دختر شد. مرگ رقیه باعث بلوایی در شام شد که عاقبت یزید مصلحت دید اسرای کربلا را آزاد کرده | سابقهٔ سوگواری و برپایی عزاداری برای حسین بن علی به اولین روزهای بعد از عاشورا، در محرم سال 61 هجری می‌رسد. اولین مراسم سوگواری را [[زینب]] خواهر حسین در زندان برگزار کرد. همچنین دختر سه سالهٔ حسین، [[رقیه بنت حسین|رقیه]]، در زندان اغلب برای پدرش گریه می‌کرد تا اینکه دستور دادند سر بریدهٔ پدر را به حضورش ببرند که این عمل باعث مرگ دختر شد. مرگ رقیه باعث بلوایی در شام شد که عاقبت یزید مصلحت دید اسرای کربلا را آزاد کرده آنها را به مدینه بفرستد.<ref>{{cite encyclopedia | title=Zaynab Bint Ali | encyclopedia=Encyclopedia of Religion | accessdate=January 19, 2008|url=http://www.bookrags.com/Zaynab_bint_Ali}}</ref> | ||
همچنین از [[سجاد]] روایت شده که تا بیست سال پس از مرگ پدرش هر وقت می‌خواست غذا بخورد به گریه می‌افتاد. روزی خدمتکاری از او پرسید "ای پسر رسول خدا! آیا وقت آن نرسیده است که اندوه تان به پایان برسد؟" نقل شده است که امام سجاد پاسخ داد: "وای بر تو! [[یعقوب]] پیامبر دوازده پسر داشت و خداوند یکی از آنها را از چشمش پنهان کرد. از گریهٔ زیاد چشمانش کم سو و از غصه سرش سفید شد و پشتش خمیده گشت. (قرآن: 12:84) اگر چه پسرش زنده بود، اما من با چشم خود دیدم که پدر و برادر و عمو و هفده تن از اعضای خانواده‌ام در اطرافم قربانی شدند. چگونه اندوهم به پایان رسد؟"<ref name="sharif al-qarashi">{{cite book|last=Sharif al-Qarashi|first= Bāqir|year=2000|title=The Life of Imām Zayn al-Abidin (as)|others=Translated by Jāsim al-Rasheed|location=Iraq|publisher=Ansariyan Publications, n.d. Print}}</ref><ref>{{cite book|last=Imam Ali ubnal Husain|title=Al-Saheefah Al-Sajjadiyyah Al-Kaamelah|year=2009|others= Translated with an Introduction and annotation by Willian C. Chittick With a foreword by S. H. M. Jafri|publisher=Ansariyan Publications|location=Qum, The Islamic Republic of Iran}}</ref> | همچنین از [[سجاد]] روایت شده که تا بیست سال پس از مرگ پدرش هر وقت می‌خواست غذا بخورد به گریه می‌افتاد. روزی خدمتکاری از او پرسید "ای پسر رسول خدا! آیا وقت آن نرسیده است که اندوه تان به پایان برسد؟" نقل شده است که امام سجاد پاسخ داد: "وای بر تو! [[یعقوب]] پیامبر دوازده پسر داشت و خداوند یکی از آنها را از چشمش پنهان کرد. از گریهٔ زیاد چشمانش کم سو و از غصه سرش سفید شد و پشتش خمیده گشت. (قرآن: 12:84) اگر چه پسرش زنده بود، اما من با چشم خود دیدم که پدر و برادر و عمو و هفده تن از اعضای خانواده‌ام در اطرافم قربانی شدند. چگونه اندوهم به پایان رسد؟"<ref name="sharif al-qarashi">{{cite book|last=Sharif al-Qarashi|first= Bāqir|year=2000|title=The Life of Imām Zayn al-Abidin (as)|others=Translated by Jāsim al-Rasheed|location=Iraq|publisher=Ansariyan Publications, n.d. Print}}</ref><ref>{{cite book|last=Imam Ali ubnal Husain|title=Al-Saheefah Al-Sajjadiyyah Al-Kaamelah|year=2009|others= Translated with an Introduction and annotation by Willian C. Chittick With a foreword by S. H. M. Jafri|publisher=Ansariyan Publications|location=Qum, The Islamic Republic of Iran}}</ref> | ||
=== سوگواری در میان غیر مسلمانان === | === سوگواری در میان غیر مسلمانان === | ||
| خط ۶۷: | خط ۴۰: | ||
=== یهودیت === | === یهودیت === | ||
صحیح بخاری این روز را معادل [[یوم‌کیپور]] شمرده است.<ref>صحیح بخاری جلد 3 کتاب 31 شماره 222</ref> در این روایت ذکر شده است که زمانی که محمد به مدینه رسید مشاهده کرد که یهودیان برای یوم کیپور روزه می‌گیرند. او از آنان پرسید دلیل روزه گرفتن چیست. | صحیح بخاری این روز را معادل [[یوم‌کیپور]] شمرده است.<ref>صحیح بخاری جلد 3 کتاب 31 شماره 222</ref> در این روایت ذکر شده است که زمانی که محمد به مدینه رسید مشاهده کرد که یهودیان برای یوم کیپور روزه می‌گیرند. او از آنان پرسید دلیل روزه گرفتن چیست. آنها پاسخ دادند که خداوند در این روز قوم موسی را از دست فرعون نجات داد. او گفت ما از شما به موسی نزدیکتریم و دستور داد که پیروانش روزه بگیرند. | ||
بر اساس نظر بعضی محققان نیز عاشورا بر روی [[یوم کیپور]] بنا نهاده شده است. از این رو بعضی اعتقاد دارند که تا زمان کمی قبل از فوت محمد که تغییر در تقویم در آیه [[نسیء]] منع شد دو روز عاشورا و [[یوم کیپور]] در انتهای تابستان بر روی یکروز قرار داشتند. بعد از نازل شدن آیه [[نسیء]] و ممنوع شدن | بر اساس نظر بعضی محققان نیز عاشورا بر روی [[یوم کیپور]] بنا نهاده شده است. از این رو بعضی اعتقاد دارند که تا زمان کمی قبل از فوت محمد که تغییر در تقویم در آیه [[نسیء]] منع شد دو روز عاشورا و [[یوم کیپور]] در انتهای تابستان بر روی یکروز قرار داشتند. بعد از نازل شدن آیه [[نسیء]] و ممنوع شدن سالهای سیزده‌ماهه دو تقویم عبری و عربی از یکدیگر جدا شدند و عاشورا از [[یوم کیپور]] جدا گشت.<ref>Muhammad and the Origins of Islam, Francis E. Peters, SUNY Press, 1994, p. 204.</ref> مراسم یوم کیپور در یهودیت نیازمند انجام قربانی به عنوان کفاره گناهان است که در آن خون قربانی در معبد ریخته می‌شد. همچنین در زبان عبری لغت دهم عاشارا یا عاسارا (عبری: עשרה) و دارای ریشه سامی ع-ش-ر به معنی ده است. | ||
حال آنکه بعضی دیگر اعتقاد دارند چون 10 محرم 61 هجری قمری برابر با 10 [[حشوان]] 4441 عبری بوده است در حالی که [[یوم‌کیپور]] در روز دهم ماه [[تیشری]] می‌باشد این دو واقعه به یکدیگر مرتبط نیستند. | حال آنکه بعضی دیگر اعتقاد دارند چون 10 محرم 61 هجری قمری برابر با 10 [[حشوان]] 4441 عبری بوده است در حالی که [[یوم‌کیپور]] در روز دهم ماه [[تیشری]] می‌باشد این دو واقعه به یکدیگر مرتبط نیستند. | ||
| خط ۷۶: | خط ۴۹: | ||
همچنین زمان بسیاری وقایع سرنوشت ساز برای پیامبران پیشین به این روز منتسب شده‌است. پذیرش توبه [[آدم]]، پایان [[طوفان نوح]]، گذشتن [[ابراهیم]] از میان آتش، بینا شدن [[یعقوب]]، بهبود بیماری [[ایوب]] و انتقال [[عیسی]] به بهشت پس از تلاش ناموفق [[یهودی|یهودیان]] برای مصلوب کردن او، همگی مطابق برخی روایات در این روز اتفاق افتاده‌اند.{{مدرک|منبع معتبر}}<ref>[http://avapress.af/vdca6an6.49ny015kk4.html?PHPSESSID=1694f188f2344fb882e5fafd65be905c خبرگزاری صدای افغان]</ref> | همچنین زمان بسیاری وقایع سرنوشت ساز برای پیامبران پیشین به این روز منتسب شده‌است. پذیرش توبه [[آدم]]، پایان [[طوفان نوح]]، گذشتن [[ابراهیم]] از میان آتش، بینا شدن [[یعقوب]]، بهبود بیماری [[ایوب]] و انتقال [[عیسی]] به بهشت پس از تلاش ناموفق [[یهودی|یهودیان]] برای مصلوب کردن او، همگی مطابق برخی روایات در این روز اتفاق افتاده‌اند.{{مدرک|منبع معتبر}}<ref>[http://avapress.af/vdca6an6.49ny015kk4.html?PHPSESSID=1694f188f2344fb882e5fafd65be905c خبرگزاری صدای افغان]</ref> | ||
موارد بالا همان مواردی هستند که توسط بنی امیه جعل شده‌اند برای آن که بهانه‌ای باشد برای جشن گرفتن در روز عاشورا. | موارد بالا همان مواردی هستند که توسط بنی امیه جعل شده‌اند برای آن که بهانه‌ای باشد برای جشن گرفتن در روز عاشورا. | ||
== تصاویر سوگواری روز عاشورا == | == تصاویر سوگواری روز عاشورا == | ||
{{وسط| | {{وسط| | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۶۱: | ||
</gallery> | </gallery> | ||
}} | }} | ||
{{واقعه کربلا}} | |||
{{ | |||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
منبع مقاله: [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7 ویکی پدیا دانشنامه آزاد] | |||
* [http://ashora.ir/default.html سایت رسمی زیارت عاشورا] | * [http://ashora.ir/default.html سایت رسمی زیارت عاشورا] | ||
* [http://radiozamaaneh.com/morenews/2008/01/post_836.html محرم و عاشورا در میان اهل سنت - رادیو زمانه] | * [http://radiozamaaneh.com/morenews/2008/01/post_836.html محرم و عاشورا در میان اهل سنت - رادیو زمانه] | ||
| خط ۱۳۴: | خط ۷۹: | ||
* [http://www.hawzah.net/Hawzah/Magazines/MagArt.aspx?id=46712 عاشورا در شعر فارسی]، پدیدآورنده: میرصادق سیدنژاد، [[پایگاه حوزه]] | * [http://www.hawzah.net/Hawzah/Magazines/MagArt.aspx?id=46712 عاشورا در شعر فارسی]، پدیدآورنده: میرصادق سیدنژاد، [[پایگاه حوزه]] | ||
[[ | == کتاب‌شناسی == | ||
* [[لهوف]] - [[سید بن طاووس]] | |||
* [[نفس المهموم]] | |||
* قیام امام حسین در منابع اهل سنت | |||
* [[حماسه حسینی]] - [[مرتضی مطهری]] | |||
* [[قیام امام حسین (ع)]] - سید [[جعفر شهیدی]] | |||
* [[جامعه‌شناسی تحریفات عاشورا]]؛ دکتر سید عبدالحمید ضیایی، نشر هزاره ققنوس، چاپ دوم. | |||
* [[حسین وارث آدم اثر دکتر علی شریعتی]] | |||
1385 | |||
* مدیریت عاشورایی>تألیف دکتر حسین علیان عطاآبادی | |||
[[رده:تاریخ شیعه]] | [[رده:تاریخ شیعه]] | ||
[[رده:حسین بن علی]] | [[رده:حسین بن علی]] | ||
[[رده:روزهای مهم در شیعه]] | [[رده:روزهای مهم در شیعه]] | ||
[[رده:کربلا]] | [[رده:کربلا]] | ||