محمد کاظم طوسی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۷: خط ۷۷:


==اشعار==
==اشعار==
{{شعر}}
{{ب| ای سرور و رهبر شهیدان‌|سوم ولی خدای سبحان }}
{{ب| ای گوهر پاک آفرینش‌|وی زینت و زیب عرش رحمان }}
{{ب| ای تربت تو شفای آلام‌|وی باب تو کهف مستمندان }}
{{ب| دارد به تو افتخار آدم‌|باشد ز تو سرفراز انسان }}
{{ب| بر پا ز تو کاخ عدل و شفقت‌|وز توست بنای ظلم ویران }}
{{ب| اسلام ز نهضت تو باقی‌|قائم به قیام توست ایمان }}
{{ب| ارکان هُدا ز توست محکم‌|بنیاد وفا به توست بنیان }}


{| از خون تو باغ دین مصفّا|باقی ز شهادت تو قرآن }}
{| style="margin: 0 auto; "
 
{{ب| ای مظهر حق و روح و پاکی‌|وی معدن عدل و عزّ و عرفان <ref>همان؛ ص 349.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{| class="" style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> ای سرور و رهبر شهیدان‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> ای سرور و رهبر شهیدان‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">سوم ولی خدای سبحان </span>  
| class="b" |<span class="beyt">سوم ولی خدای سبحان </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> ای گوهر پاک آفرینش‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> ای گوهر پاک آفرینش‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">وی زینت و زیب عرش رحمان </span>  
| class="b" |<span class="beyt">وی زینت و زیب عرش رحمان </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> ای تربت تو شفای آلام‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> ای [[تربت]] تو شفای آلام‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">وی باب تو کهف مستمندان </span>  
| class="b" |<span class="beyt">وی باب تو کهف مستمندان </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> دارد به تو افتخار آدم‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> دارد به تو افتخار آدم‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">باشد ز تو سرفراز انسان </span>  
| class="b" |<span class="beyt">باشد ز تو سرفراز انسان </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> بر پا ز تو کاخ عدل و شفقت‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> بر پا ز تو کاخ عدل و شفقت‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">وز توست بنای ظلم ویران </span>  
| class="b" |<span class="beyt">وز توست بنای ظلم ویران </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> اسلام ز نهضت تو باقی‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> اسلام ز نهضت تو باقی‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">قائم به قیام توست ایمان </span>  
| class="b" |<span class="beyt">قائم به قیام توست ایمان </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> ارکان هُدا ز توست محکم‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> ارکان هُدا ز توست محکم‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">بنیاد وفا به توست بنیان </span>  
| class="b" |<span class="beyt">بنیاد وفا به توست بنیان </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> از خون تو باغ دین مصفّا</span>
| class="b" |<span class="beyt"> از خون تو باغ دین مصفّا</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">باقی ز شهادت تو قرآن </span>  
| class="b" |<span class="beyt">باقی ز [[شهادت]] تو قرآن </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> ای مظهر حق و روح و پاکی‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> ای مظهر حق و روح و پاکی‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">وی معدن عدل و عزّ و عرفان <ref>همان؛ ص 349.</ref> </span>  
| class="b" |<span class="beyt">وی معدن عدل و عزّ و عرفان <ref>همان؛ ص 349.</ref> </span>
|}
|}
<br />
<br />


=== '''قصیده''' ===
==='''قصیده'''===
{{شعر}}
{{ب| قهرمان عشق و آزادیست یک تن در جهان‌|جز حسین فرزند زهرا قهرمان عشق نیست }}
 
{{ب| اختر برج وفا خورشید عالم تاب عشق‌|همچو او رخشنده اندر کهکشان عشق نیست }}


{| کز زن و فرزند و مال و خانمان یکسر گذشت‌|در ره معشوق به زین امتحان عشق نیست }}
{| style="margin: 0 auto; "
 
{{ب| وه چه خوش داد آزمایش در همه اطوار عشق‌|هیچکس جز او شهید جاودان عشق نیست }}
 
{{ب| در بهای عشق جانان از سر هستی گذشت‌|در همه عالم جز او بازارگان عشق نیست }}
 
{{ب| بود شه را در حرم دُرّ گرانی شیرخوار|گفت ما را غیر ازین گوهر به کان عشق نیست }}
 
{{ب| باید این یکدانه گوهر را کنم تقدیم دوست‌|نزد جانان بهتر از این ارمغان عشق نیست }}
 
{{ب| طفل را بگرفت و قربان رضای دوست کرد|در جهان گویاتر از این ترجمان عشق نیست  }}
 
{{ب| طفل خندیدی، مگر بر لب چنین بودش سخن‌|جز من این‌سان شیرخواری پهلوان عشق نیست }}
 
{{ب| گشت خاموش و در آغوش پدر آرام یافت‌|غیر اصغر با پدر کس هم عنان عشق نیست <ref>همان؛ ص 91.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{| class="" style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> قهرمان عشق و آزادیست یک تن در جهان‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> قهرمان عشق و آزادیست یک تن در جهان‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">جز حسین فرزند زهرا قهرمان عشق نیست </span>  
| class="b" |<span class="beyt">جز [[حسین]] فرزند زهرا قهرمان عشق نیست </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> اختر برج وفا خورشید عالم تاب عشق‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> اختر برج وفا خورشید عالم تاب عشق‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">همچو او رخشنده اندر کهکشان عشق نیست </span>  
| class="b" |<span class="beyt">همچو او رخشنده اندر کهکشان عشق نیست </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> کز زن و فرزند و مال و خانمان یکسر گذشت‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> کز زن و فرزند و مال و خانمان یکسر گذشت‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">در ره معشوق به زین امتحان عشق نیست </span>  
| class="b" |<span class="beyt">در ره معشوق به زین امتحان عشق نیست </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> وه چه خوش داد آزمایش در همه اطوار عشق‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> وه چه خوش داد آزمایش در همه اطوار عشق‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">هیچکس جز او شهید جاودان عشق نیست </span>  
| class="b" |<span class="beyt">هیچکس جز او شهید جاودان عشق نیست </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> در بهای عشق جانان از سر هستی گذشت‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> در بهای عشق جانان از سر هستی گذشت‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">در همه عالم جز او بازارگان عشق نیست </span>  
| class="b" |<span class="beyt">در همه عالم جز او بازارگان عشق نیست </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> بود شه را در حرم دُرّ گرانی شیرخوار</span>
| class="b" |<span class="beyt"> بود شه را در حرم دُرّ گرانی شیرخوار</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">گفت ما را غیر ازین گوهر به کان عشق نیست </span>  
| class="b" |<span class="beyt">گفت ما را غیر ازین گوهر به کان عشق نیست </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> باید این یکدانه گوهر را کنم تقدیم دوست‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> باید این یکدانه گوهر را کنم تقدیم دوست‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">نزد جانان بهتر از این ارمغان عشق نیست </span>  
| class="b" |<span class="beyt">نزد جانان بهتر از این ارمغان عشق نیست </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> طفل را بگرفت و قربان رضای دوست کرد</span>
| class="b" |<span class="beyt"> طفل را بگرفت و قربان رضای دوست کرد</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">در جهان گویاتر از این ترجمان عشق نیست  </span>  
| class="b" |<span class="beyt">در جهان گویاتر از این ترجمان عشق نیست  </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> طفل خندیدی، مگر بر لب چنین بودش سخن‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> طفل خندیدی، مگر بر لب چنین بودش سخن‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">جز من این‌سان شیرخواری پهلوان عشق نیست </span>  
| class="b" |<span class="beyt">جز من این‌سان شیرخواری پهلوان عشق نیست </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> گشت خاموش و در آغوش پدر آرام یافت‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> گشت خاموش و در آغوش پدر آرام یافت‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">غیر اصغر با پدر کس هم عنان عشق نیست <ref>همان؛ ص 91.</ref> </span>  
| class="b" |<span class="beyt">غیر اصغر با پدر کس هم عنان عشق نیست <ref>همان؛ ص 91.</ref> </span>
|}
|}
<br />
<br />


=== '''غزل''' ===
==='''غزل'''===
{{شعر}}
 
 
{{ب| تا شاه عشق کرد هوای لقای دوست‌|بگسست بند مهر دل از ماسوای دوست }}
 
{{ب| از خانمان و مسکن خود دیده برگرفت‌|زانرو که داشت یکسره در سر هوای دوست }}
 
{{ب| از طوف کعبه گشت روان سوی کربلا|بگرفت او به جان همه کرب و بلای دوست }}
 
{{ب| با اهل بیت خویش روان شد به کوی عشق‌|تا هر چه داشت جمله برد در منای دوست }}
 
{{ب| در راه دوست کرد نثار از ره وفا|عبّاس و عون و اکبر و اصغر فدای دوست }}
 
{{ب| لب تشنه داد جان به لب آب ای دریغ‌|در خاک و خون فتاد که یابد رضای دوست }}
 
{{ب| اندر جهان که داده نشان سر جدا ز تن‌|جز او که کند تلاوت قرآن برای دوست }}
 
{{ب| می‌خواست بانوان حریمش اسیر کین‌|هم کودکان دُژم <ref>دژم: افسرده و غمگین.</ref> به ره ابتلای دوست }}
 
{{ب| از کربلا به کوفه و از کوفه به شام‌|زنجیر کین به گردن عابد، برای دوست <ref>همان؛ ص 177.</ref> }}
{{پایان شعر}}
 
 
{{شعر}}
{{ب| تا که شاه پاک‌بازان عزم کوی یار کرد|در حریم کعبه حق رخصت دیدار کرد }}


{{ب| از طواف کعبه رو سوی منای حق نمود|عاشقان پاکدل را واقف از اسرار کرد }}


{| تا به میدان بلا وارد شد اندر کربلا|پس چنین با همرهان آغاز در گفتار کرد }}
{| style="margin: 0 auto; "
 
{{ب| هین که شرع مصطفی جدّم پیمبر شد تباه‌|دینِ حق و حقّ ما را خصم دون انکار کرد }}
 
{{ب| وقت جان بازیست باید دست از جان شست و رفت‌|می‌نشاید غفلت و سستی در این رفتار کرد }}
 
{{ب| هر که را در سر هوای وصلت جانان بود|سر به کف بایست و جان را در رهش ایثار کرد }}
 
{{ب| عاشقان پاکدل را چون سر دیدار بود|جرعه‌ای از نوش وصلش مست دیگر بار کرد }}
 
{{ب| دل ز جان شستند و با شاه جهان همدل شدند|جمله را لبیک گویان عازم دیدار کرد }}
 
{{ب| هرچه در کان ولایت لؤلؤ شهوار داشت‌|شاه در میدان عشقش عرضه در بازار کرد }}
 
{{ب| در قمار نرد عشقش هرچه بود او پاک باخت‌|پاکبازان را خجل آن زبده ابرار کرد }}
 
{{ب| قاسم و عبّاس و عون و جعفر و عبد اللّهش‌|اکبر و اصغر فدای طلعت دلدار کرد }}
 
{{ب| شد به خیمه بهر دیدار زنان و کودکان‌|پس وداع آخرین با عترت اطهار کرد }}
 
{{ب| زان وداعِ آن جدایی چشم گردون خون گریست‌|هم سکینه بهر بابش گریه‌ها بسیار کرد <ref>همان؛ ص 179.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{| class="" style="margin: 0 auto; "
| class="b" |<span class="beyt"> تا که شاه پاک‌بازان عزم کوی یار کرد</span>
| class="b" |<span class="beyt"> تا که شاه پاک‌بازان عزم کوی یار کرد</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">در حریم کعبه حق رخصت دیدار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">در حریم کعبه حق رخصت دیدار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> از طواف کعبه رو سوی منای حق نمود</span>
| class="b" |<span class="beyt"> از طواف کعبه رو سوی منای حق نمود</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">عاشقان پاکدل را واقف از اسرار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">عاشقان پاکدل را واقف از اسرار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> تا به میدان بلا وارد شد اندر کربلا</span>
| class="b" |<span class="beyt"> تا به میدان بلا وارد شد اندر [[کربلا]]</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">پس چنین با همرهان آغاز در گفتار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">پس چنین با همرهان آغاز در گفتار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> هین که شرع مصطفی جدّم پیمبر شد تباه‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> هین که شرع مصطفی جدّم پیمبر شد تباه‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">دینِ حق و حقّ ما را خصم دون انکار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">دینِ حق و حقّ ما را خصم دون انکار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> وقت جان بازیست باید دست از جان شست و رفت‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> وقت جان بازیست باید دست از جان شست و رفت‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">می‌نشاید غفلت و سستی در این رفتار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">می‌نشاید غفلت و سستی در این رفتار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> هر که را در سر هوای وصلت جانان بود</span>
| class="b" |<span class="beyt"> هر که را در سر هوای وصلت جانان بود</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">سر به کف بایست و جان را در رهش ایثار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">سر به کف بایست و جان را در رهش ایثار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> عاشقان پاکدل را چون سر دیدار بود</span>
| class="b" |<span class="beyt"> عاشقان پاکدل را چون سر دیدار بود</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">جرعه‌ای از نوش وصلش مست دیگر بار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">جرعه‌ای از نوش وصلش مست دیگر بار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> دل ز جان شستند و با شاه جهان همدل شدند</span>
| class="b" |<span class="beyt"> دل ز جان شستند و با شاه جهان همدل شدند</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">جمله را لبیک گویان عازم دیدار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">جمله را لبیک گویان عازم دیدار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> هرچه در کان ولایت لؤلؤ شهوار داشت‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> هرچه در کان ولایت لؤلؤ شهوار داشت‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">شاه در میدان عشقش عرضه در بازار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">شاه در میدان عشقش عرضه در بازار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> در قمار نرد عشقش هرچه بود او پاک باخت‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> در قمار نرد عشقش هرچه بود او پاک باخت‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">پاکبازان را خجل آن زبده ابرار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">پاکبازان را خجل آن زبده ابرار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> قاسم و عبّاس و عون و جعفر و عبد اللّهش‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> قاسم و عبّاس و عون و جعفر و عبد اللّهش‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">اکبر و اصغر فدای طلعت دلدار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">اکبر و اصغر فدای طلعت دلدار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> شد به خیمه بهر دیدار زنان و کودکان‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> شد به خیمه بهر دیدار زنان و کودکان‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">پس وداع آخرین با عترت اطهار کرد </span>  
| class="b" |<span class="beyt">پس وداع آخرین با عترت اطهار کرد </span>
|-
|-
| class="b" |<span class="beyt"> زان وداعِ آن جدایی چشم گردون خون گریست‌</span>
| class="b" |<span class="beyt"> زان وداعِ آن جدایی چشم گردون خون گریست‌</span>
| style="width:2em;" |
| style="width:2em;" |
| class="b" |<span class="beyt">هم سکینه بهر بابش گریه‌ها بسیار کرد <ref>همان؛ ص 179.</ref> </span>  
| class="b" |<span class="beyt">هم سکینه بهر بابش گریه‌ها بسیار کرد <ref>همان؛ ص 179.</ref> </span>
|}
|}
<br />
<br />


=== '''ترکیب‌بند''' ===
==='''ترکیب‌بند'''===
'''1'''
'''1'''
{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۳۵۳: خط ۲۶۷:
{{ب| ای اف بر این لئامت و ای اف ازین شقا|از میهمان که آب کند منع ناروا؟ }}  
{{ب| ای اف بر این لئامت و ای اف ازین شقا|از میهمان که آب کند منع ناروا؟ }}  
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}




خط ۵۲۹: خط ۴۴۴:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


== منابع ==
==منابع==


* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ 2، ص: 1102-1106.]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=700738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌ 2، ص: 1102-1106.]


==پی نوشت==
==پی نوشت==