مقتل: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «هم به معناى محلّ قتل است،هم کتابى که دربارۀ شرح قتل حسین بن على«ع»و واقعۀ کرب...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
هم به معناى محلّ قتل است،هم کتابى که دربارۀ شرح قتل حسین بن على«ع»و واقعۀ کربلا نوشته شده باشد.(-گودال قتلگاه)به نقل دهخدا:جایى و زمینى که کسى در آنجا کشته شده باشد.البته به معناى جایى و عضوى از بدن نیز گفته که اگر تیر یا تیغى بر آنجا وارد آید،سبب قتل شخص مى‌شود.
'''مقتل''' هم به معناى محلّ قتل است، هم کتابى که دربارۀ شرح قتل [[حسین بن على (ع)|حسین بن على(ع)]] و واقعۀ [[کربلا]] نوشته شده باشد.


( لغت‌نامه دهخدا)به انگیزۀ زنده نگهداشتن یاد حادثۀ عاشورا و شهداى کربلا،از صدر اسلام تا کنون،همواره کتابهایى بعنوان«مقتل»نوشته شده و مى‌شود.شیخ آقا بزرگ تهرانى بیش از هفتاد کتاب را با همین عنوان نام مى‌برد که به حادثۀ کربلا مربوط مى‌شود <ref>الذّریعة،ج 22،ص 21 به بعد.همچنین در کتاب«نگرشى به مرثیه‌سرایى در ایران»عبد الرضا افسرى کرمانى، ص 137،بیش از شصت کتاب شعر و به نثر عنوان«مقتل»را با نام گردآورندگان آنها آورده است.</ref> و«مقتل»اصبغ بن نباته(از یاران على علیه السلام)را اوّلین مقتلى مى‌داند که نگاشته شده است. <ref>همان،ص 23،شمارۀ 5838.</ref> نام برخى از مقتلهاى معروف از این قرار است(البته آنها که عنوان«مقتل»دارد):
== مفهوم ==
به نقل دهخدا، مقتل، جایى و زمینى که کسى در آنجا کشته شده باشد.البته به معناى جایى و عضوى از بدن نیز گفته که اگر تیر یا تیغى بر آنجا وارد آیدو سبب قتل شخص مى‌شود.


«مقاتل الطالبیّین»:نوشتۀ ابو الفرج اصفهانى(م 356)که در شرح حال و ذکر اسامى شهداى فرزندان ابو طالب است.این کتاب به فارسى نیز ترجمه شده است:«سر گذشت کشته‌شدگان از فرزندان ابو طالب»سید هاشم رسولى محلاتى
به انگیزۀ زنده نگهداشتن یاد حادثۀ [[عاشورا]] و شهداى [[کربلا]]،از صدر اسلام تا کنون، همواره کتابهایى بعنوان«مقتل»نوشته شده و مى‌شود.  


«مقتل ابى مخنف»:نوشتۀ لوط بن یحیى بن سعید بن مخنف،معروف به ابو مخنف که دربارۀ حوادث عاشوراست.این کتاب نیز به فارسى ترجمه شده است.اخیرا با نام«مقتل الحسین و مصرع اهل بیته و اصحابه فى کربلا»در 230 صفحه توسّط مؤسّسة الوفاء چاپ شده است.(-ابو مخنف)
== کتابهای مقتل ==
شیخ آقا بزرگ تهرانى بیش از هفتاد کتاب را با همین عنوان نام مى‌برد که به حادثۀ کربلا مربوط مى‌شود <ref>الذّریعة،ج ۲۲،ص ۲۱ به بعد.همچنین در کتاب«نگرشى به مرثیه‌سرایى در ایران»عبد الرضا افسرى کرمانى، ص ۱۳۷،بیش از شصت کتاب شعر و به نثر عنوان«مقتل»را با نام گردآورندگان آنها آورده است.</ref> و«مقتل» اصبغ بن نباته، از یاران على(ع) را اوّلین مقتلى مى‌داند که نگاشته شده است. <ref>همان،ص ۲۳،شمارۀ ۵۸۳۸.</ref> نام برخى از مقتلهاى معروف از این قرار است:


«مقتل خوارزمى»:متن تاریخى مربوط به حوادث کربلاست،در دو جزء که توسّط موفّق بن احمد مکّى خوارزمى(م 568)تألیف شده و اغلب مطالبش را از تاریخ ابن اعثم(م 314)نقل کرده است.
* «مقاتل الطالبیّین»: نوشتۀ ابو الفرج اصفهانى(م ۳۵۶)که در شرح حال و ذکر اسامى شهداى فرزندان ابوطالب است. این کتاب به فارسى نیز ترجمه شده است: «سر گذشت کشته‌شدگان از فرزندان ابوطالب»، سید هاشم رسولى محلاتى
* «مقتل ابى مخنف»: نوشتۀ لوط بن یحیى بن سعید بن مخنف،معروف به [[ابومخنف|ابو مخنف]] که دربارۀ حوادث [[عاشورا]] است. این کتاب نیز به فارسى ترجمه شده است. اخیرا با نام«مقتل الحسین و مصرع اهل بیته و اصحابه فى کربلا»در ۲۳۰ صفحه توسّط مؤسّسةالوفاء چاپ شده‌است.
* «مقتل خوارزمى»: متن تاریخى مربوط به حوادث کربلاست،در دو جزء که توسّط موفّق بن احمد مکّى خوارزمى(م ۵۶۸)تألیف شده و اغلب مطالبش را از تاریخ ابن اعثم(م 314)نقل کرده است.
* «مقتل الحسین»: عبدالرزاق المقرم(م ۱۳۹۱ ق در نجف)که دربارۀ نهضت حسینى است و وقایع [[کربلا]] از خروج امام حسین(ع) از مدینه تا حوادث پس از [[عاشورا]] را در بر دارد.  


«مقتل الحسین»:عبد الرزاق المقرم(م 1391 ق در نجف)که دربارۀ نهضت حسینى است و وقایع کربلا از خروج امام حسین«ع»از مدینه تا حوادث پس از عاشورا را در بر دارد.کتابهاى مقتل دیگرى هم معروف است،همچون:نفس المهموم،لهوف، منهاج الدّموع،العیون العبرى،مثیر الاحزان،روضة الشهدا،اسرار الشهادة، منتهى الآمال،بحار الانوار،ج 45 و...
کتابهاى مقتل دیگرى هم معروف است،همچون: [[نفس المهموم]]، [[الملهوف على قتلى الطفوف|لهوف]]، منهاج الدّموع، العیون العبرى، مثیر الاحزان، روضة الشهدا، اسرار الشهادة، منتهى الآمال، بحار الانوار ج ۴۵ و...


== منبع ==


* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=654837&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۴۳۱-۴۳۲.]


 
== پی‌نوشت ==
 
<references />
 
 
 
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 431-432.