عباس ابن علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(←منابع) |
(←منابع) |
||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
حضرت عباس (ع) پیوسته حضوری مقدس و شکوهمند و نقشی سودمند و کارآمد در فرهنگ و ادبیات نوشتاری و گفتاری مذهبی ایران داشته است. این حضور را افزون بر اشعار کتیبه‌های کاشی کاری اماکن عمومی مذهبی، به ویژه سقاخانه‌ها در وصف حضرت عباس (ع)<ref>درباره برخی از این شعرها نک: دادمهر، 7- 79؛ شکورزاده، 459-460؛ برای شرح مصیبت او در بحر طویل و شعر، نک: همو، 50-54.</ref>، در مرثیه‌ها و اشعار سینه زنی نیز می‌توان دید. مثلا مردم در سوگندها به «حضرت عباس(ع)»، «قمربنی هاشم»، «دست بریده حضرت عباس (ع)» و نیز «عباس و کیلی»، سوگند می‌خورند؛ در روابط روزمره اجتماعی خود و به هنگام گرفتاری‌ها و سختی‌ها او را با این بیان: «یا حضرت عباس به دادم برس!» به یاری خود فرا می‌خوانند؛ به هنگام نفرین کردن کسی یا در مواقع ستم و بدی دیدن با گفتن :«حضرت عباس کورت کند!»، «حواله‌ات به حضرت عباس!»، یا «حواله ات به دو دست بریده ابوالفضل»، و «اجرت یا جزایت با سنان ابوالفضل» خود را آرام و امیدوار به انتقام الهی می‌کنند؛ و به هنگام دعای خیر برای کسی، به خصوص دعای پس از نوشیدن آب یا شربت فی سبیل الله و نذری می‌گویند: «دست ابوالفضل یا قمر بنی هاشم به همراهت»، یا «اجرت با ابوالفضل».<ref>نک: همایونی، فرهنگ مردم...، 297؛ شاملو، 131/1، 417، 473/2؛ نیز نک: ماسه، 200/1.</ref> | حضرت عباس (ع) پیوسته حضوری مقدس و شکوهمند و نقشی سودمند و کارآمد در فرهنگ و ادبیات نوشتاری و گفتاری مذهبی ایران داشته است. این حضور را افزون بر اشعار کتیبه‌های کاشی کاری اماکن عمومی مذهبی، به ویژه سقاخانه‌ها در وصف حضرت عباس (ع)<ref>درباره برخی از این شعرها نک: دادمهر، 7- 79؛ شکورزاده، 459-460؛ برای شرح مصیبت او در بحر طویل و شعر، نک: همو، 50-54.</ref>، در مرثیه‌ها و اشعار سینه زنی نیز می‌توان دید. مثلا مردم در سوگندها به «حضرت عباس(ع)»، «قمربنی هاشم»، «دست بریده حضرت عباس (ع)» و نیز «عباس و کیلی»، سوگند می‌خورند؛ در روابط روزمره اجتماعی خود و به هنگام گرفتاری‌ها و سختی‌ها او را با این بیان: «یا حضرت عباس به دادم برس!» به یاری خود فرا می‌خوانند؛ به هنگام نفرین کردن کسی یا در مواقع ستم و بدی دیدن با گفتن :«حضرت عباس کورت کند!»، «حواله‌ات به حضرت عباس!»، یا «حواله ات به دو دست بریده ابوالفضل»، و «اجرت یا جزایت با سنان ابوالفضل» خود را آرام و امیدوار به انتقام الهی می‌کنند؛ و به هنگام دعای خیر برای کسی، به خصوص دعای پس از نوشیدن آب یا شربت فی سبیل الله و نذری می‌گویند: «دست ابوالفضل یا قمر بنی هاشم به همراهت»، یا «اجرت با ابوالفضل».<ref>نک: همایونی، فرهنگ مردم...، 297؛ شاملو، 131/1، 417، 473/2؛ نیز نک: ماسه، 200/1.</ref> | ||
لوطی‌ها و داش مشدی‌های تهرانی که حضرت عباس (ع) را واجد همه صفات پهلوانی، جوانمردی، مردانگی و ایثارگری و سرمشق زندگی خود می‌دانسته‌اند، به هنگام پیمان بستن و قول و وعده دادن، والاترین و استوار ترین سوگندهایشان «قسم به حضرت عباس علمدار دشت کربلا» بود.<ref>بلوکباشی، قهوه خانه، 139؛ شهیدی، 651-650.</ref> مردم، به ویژه لوطیان، کسی را که هیچ ضربه و بلایی بر او کار گر نمی‌افتاد و همیشه در زندگی پیروز و سربلند بود، «کمر بسته» ابوالفضل (ع) یا «نظر | لوطی‌ها و داش مشدی‌های تهرانی که حضرت عباس (ع) را واجد همه صفات پهلوانی، جوانمردی، مردانگی و ایثارگری و سرمشق زندگی خود می‌دانسته‌اند، به هنگام پیمان بستن و قول و وعده دادن، والاترین و استوار ترین سوگندهایشان «قسم به حضرت عباس علمدار دشت کربلا» بود.<ref>بلوکباشی، قهوه خانه، 139؛ شهیدی، 651-650.</ref> مردم، به ویژه لوطیان، کسی را که هیچ ضربه و بلایی بر او کار گر نمی‌افتاد و همیشه در زندگی پیروز و سربلند بود، «کمر بسته» ابوالفضل (ع) یا «نظر کرده» او می‌پنداشتند.<ref>شاملو، 4/1219.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
| خط ۱۶۴: | خط ۱۶۴: | ||
نیز: | نیز: | ||
*And, M., «The Muharram Observances in Anatolian Turkey, Taziyeh: Ritual and Drama in Iran, ed. P. J. Chelkowski, New York, 1979. | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/2222404 And, M., «The Muharram Observances in Anatolian Turkey, Taziyeh: Ritual and Drama in Iran, ed. P. J. Chelkowski, New York, 1979.] | ||
*Browne, E. G., A Year Amongst the Persians, London, 1950. | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/943965 Browne, E. G., A Year Amongst the Persians, London, 1950.] | ||
*Carra de Vaux, B., La Scolastique, la théologie et la mystique, la musique, Paris, 1921. | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/938709 Carra de Vaux, B., La Scolastique, la théologie et la mystique, la musique, Paris, 1921.] | ||
*Cole, J. R. I, Roots of North Indian Shi'ism in Iran and Iraq, Delhi, 1989; ERE. | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/953807 Cole, J. R. I, Roots of North Indian Shi'ism in Iran and Iraq, Delhi, 1989; ERE.] | ||
*Godard, A., «L'Imāmzāde Zaid d' Isfahān, Athar-e Iran, Paris, 1937, vol. II (2). | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/940115 Godard, A., «L'Imāmzāde Zaid d' Isfahān, Athar-e Iran, Paris, 1937, vol. II (2).] | ||
*Hollister, J. N., The Shi's of India, New Delhi, 1979; Iranica. | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/954054 Hollister, J. N., The Shi's of India, New Delhi, 1979; Iranica.] | ||
*Massé, H., Croyances et coutumes persanes, Paris, 1938. | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/939817 Massé, H., Croyances et coutumes persanes, Paris, 1938.] | ||
*Sharif, J., Islam in India, London, 1975. | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/945724 Sharif, J., Islam in India, London, 1975.] | ||
*Westermarck, E., Pagan Survivals in Mohammedan Civilisation, Amsterdam, 1973. | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/939561 Westermarck, E., Pagan Survivals in Mohammedan Civilisation, Amsterdam, 1973.] | ||
==پی‌نوشت== | ==پی‌نوشت== | ||