وفائى شوشترى: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
وفائی شوشتری از علما و عرفاى باتقواى سده سیزدهم هجرى است.
'''وفائی شوشتری''' (درگذشته 1303 ه.ق در نجف) از علما و عرفاى باتقوا و از چهره‌هاى ممتاز و شاخص شعر آیینى در سده سیزدهم هجرى است.
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام                    =وفائى شوشترى
| نام                    =وفائى شوشترى
خط ۵۰: خط ۵۰:
==زندگینامه==
==زندگینامه==


نامش ملا فتح اللّه تخلص شعرى‌اش «وفایى» فرزند ملاحسن، از علما و عرفاى باتقواى سدۀ سیزدهم هجرى است. پدرش از علماى بنام زمانۀ خود بوده و با مرحوم حاج شیخ جعفر شوشترى معاصر و معاشر بوده است. نیاى بزرگوارش ملا رحیم شوشترى نیز از علماى مورد احترام عصر خود به شمار مى‌رفته.
ملا فتح اللّه متخلص به «وفایى» فرزند ملاحسن، از علما و عرفاى باتقواى سدۀ سیزدهم هجرى است. پدرش از علماى بنام زمانۀ خود بوده و با مرحوم حاج شیخ جعفر شوشترى معاصر و معاشر بوده است. نیاى بزرگوارش ملا رحیم شوشترى نیز از علماى مورد احترام عصر خود به شمار مى‌رفته. او به زیارت بیت اللّه الحرام و مدینۀ منوره و ائمۀ بقیع (ع) نایل آمده و خدمت بسیارى از بزرگان عرفا و فقرا رسیده و از محضر مبارکشان کسب فیض نموده و سرانجام خود شاگردانى شایسته و دانشمند تربیت کرده است. وفائى شوشترى با این که از اجلۀ عرفا و علماى زمان خود بوده و به دقایق و ظرایف فقر و عرفان آگاهى کامل داشته است، اما به مصداق «العلم حجاب الاکبر» هرگز به معلومات ظاهرى توجه نداشته و تنها به دوستى و محبت مولى الموحدین امیر المؤمنین و اولاد معصومین آن حضرت سلام اللّه علیهم اجمعین مباهات مى‌نموده است.


در مقدمۀ دیوان چاپى او آمده است:
== آثار ==
وفائى شوشترى طبع بسیار توانا و وقادى داشته و در انواع اوزان عروضى خصوصا اوزان مطنطن و دامنه‌دار آثار بسیار پرشور و بدیعى را به گنجینۀ شعر آیینى در زبان فارسى افزوده که جلوه‌هاى معرفتى در آن‌ها موج مى‌زند. وى در سبک عراقى و به سبک بزرگان سخن پارسى طبع‌آزمایى کرده و این شیوۀ بیانى را براى به تصویر کشیدن مفاهیمى که در ذهن خود داشته برگزیده است.


«...وفائى شوشترى به زیارت بیت اللّه الحرام و مدینۀ منوره و ائمۀ بقیع (ع) نایل و خدمت بسیارى از بزرگان عرفا و فقرا رسیده و از محضر مبارک‌شان کسب فیض نموده و سرانجام خود شاگردانى شایسته و دانشمند تربیت کرده است. وفائى شوشترى با این که از اجلۀ عرفا و علماى زمان خود بوده و به دقایق و ظرایف فقر و عرفان آگاهى کامل داشته است، اما به مصداق «العلم حجاب الاکبر» هرگز به معلومات ظاهرى توجه نداشته و تنها به دوستى و محبت مولى الموحدین امیر المؤمنین و اولاد معصومین آن حضرت سلام اللّه علیهم اجمعین مباهات مى‌نموده است. تألیفات او:
مرحوم وفائى شوشترى داراى آثار ماتمى پرشورى در انواع قالب‌هاى شعرى است و ترکیب 23 بندى او نیز در میان مراثى منظوم وى داراى منزلت خاصى مى‌باشد. وى در اشعار خود از صنعت مبالغه فراوان بهره برده است. مثنوى عاشورایى وى، نمونۀ بارز مبالغه و حتى غلوّ است که نشان از علاقۀ فراوان وى به شهید کربلا دارد.{{ستون شروع}}
{{ستون شروع}}
1.دیوان اشعار وفایى شوشترى.
1.دیوان اشعار وفایى شوشترى.


خط ۶۷: خط ۶۷:
{{پایان}}
{{پایان}}


سرانجام این شاعر و مداح بااخلاص در ماه رجب المرجب 1303 ه.ق دعوت حق را لبیک گفت و در جوار بارگاه ملکوتى اربابش امیر المؤمنین (ع) به خاک سپرده شد....لازم به تذکر است چون در حاشیۀ بعضى از نسخه‌هاى دیوان وفائى شوشترى اشعارى با تخلص (مداح) شوشترى به چاپ رسیده است، این امر بعضى از بزرگان و صاحبان تذکره را به اشتباه انداخته و آن دو را یکى پنداشته‌اند و حال این که مداح شوشترى نامش میرزا عبد الرسول فرزند ملا عبد اللّه است....» <ref>''دیوان حاج ملا فتح اللّه شوشترى متخلص به (وفائى) به انضمام اشعار میرزا عبد الرسول مداح شوشترى''، به اهتمام مهدى آصفى (انتشارات جمهورى،تهران 1378)،مقدمه.</ref>
=== اشعار ===


==سبک شعرى==
====در حماسۀ شهادت حضرت عباس (ع)====
 
وفائى شوشترى طبع بسیار توانا و وقادى داشته و در انواع اوزان عروضى خصوصا اوزان مطنطن و دامنه‌دار آثار بسیار پرشور و بدیعى را به گنجینۀ شعر آیینى در زبان فارسى افزوده که جلوه‌هاى معرفتى در آنها موج مى‌زند. وى در سبک عراقى و به سبک بزرگان سخن پارسى طبع‌آزمایى کرده و این شیوۀ بیانى را براى به تصویر کشیدن مفاهیمى که در ذهن خود داشته برگزیده است.
 
 
==دامنه تأثیر آثار عاشورایى==
 
وفائى شوشترى از چهره‌هاى ممتاز و شاخص شعر آیینى در سده سیزدهم هجرى است، ولى متأسفانه به جز خواص از اهل ادب، با آثار او آشنایى چندانى ندارند و نام این شاعر بااخلاص و تواناى آیینى و آثار منظوم پرشور او را هاله‌اى از گمنامى فرا گرفته است و آن چه از آثار او مورد استفادۀ ستایشگران آل اللّه بوده و هست فرازهایى از قصاید پرشور او در مناقب امیر مؤمنان(ع) است و مراثى رسا و شیواى او به دست فراموشى سپرده شده است.
 
==برگزیده آثار عاشورایى==
 
مرحوم وفائى شوشترى داراى آثار ماتمى پرشورى در انواع قالب‌هاى شعرى است و ترکیب 23 بندى او نیز در میان مراثى منظوم وى داراى منزلت خاصى مى‌باشد.وى در اشعار خود،از صنعت مبالغه،فراوان بهره برده است.مثنوى عاشورایى وى،نمونۀ بارز مبالغه و حتى غلوّ است که نشان از علاقۀ فراوان وى به شهید کربلا دارد.براى تیمّن و تبرّک،برگزیده‌اى از آثار منظوم عاشورایى او را براى ثبت در این تذکره انتخاب کرده‌ایم:
 
===در حماسۀ شهادت حضرت عباس (ع)===


{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۱۰۵: خط ۹۲:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


===در حماسۀ جانبازى حضرت على اکبر(ع)===
====در حماسۀ جانبازى حضرت على اکبر(ع)====
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| خواهد اگر به جلوه آن روى منور آورد | آینۀ جمال خورشید، مکدّر آورد }}
{{ب| خواهد اگر به جلوه آن روى منور آورد | آینۀ جمال خورشید، مکدّر آورد }}
خط ۱۳۳: خط ۱۲۰:
{{ب| خواهد اگر رقم کند قصۀ تشنه کامى‌اش | کلک(وفائى)از غمش شعلۀ آذر آورد <ref>همان، ص 78 و 79.</ref> }}
{{ب| خواهد اگر رقم کند قصۀ تشنه کامى‌اش | کلک(وفائى)از غمش شعلۀ آذر آورد <ref>همان، ص 78 و 79.</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
====ترکیب‌بند عاشورایى====


 
'''قسمت اول'''
===ترکیب‌بند عاشورایى===
 
قسمت اول
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| در کربلا چو محشر کبرى شد آشکار | گشتند دوزخى و بهشتى به هم دچار }}
{{ب| در کربلا چو محشر کبرى شد آشکار | گشتند دوزخى و بهشتى به هم دچار }}
خط ۱۶۶: خط ۱۵۱:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


قسمت دوم
'''قسمت دوم'''


{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۱۸۸: خط ۱۷۳:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


قسمت سوم
'''قسمت سوم'''
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| بر زخم‌هاى پیکرت ار اشک مرهم است | پس گریه تا به حشر بر آن زخم‌ها، کم است }}
{{ب| بر زخم‌هاى پیکرت ار اشک مرهم است | پس گریه تا به حشر بر آن زخم‌ها، کم است }}
خط ۲۱۷: خط ۲۰۲:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


قسمت چارم
'''قسمت چارم'''
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب| چون شهسوار عشق به دشت بلا رسید | بر وى ز دوست تهنیت و مرحبا رسید }}
{{ب| چون شهسوار عشق به دشت بلا رسید | بر وى ز دوست تهنیت و مرحبا رسید }}
خط ۲۳۸: خط ۲۲۳:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


قسمت پنجم
'''قسمت پنجم'''


{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۲۶۵: خط ۲۵۰:
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


قسمت ششم
'''قسمت ششم'''


{{شعر}}
{{شعر}}
خط ۲۸۶: خط ۲۷۱:


{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
==منابع==


 
* [[کاروان شعر عاشورا|محمد علی مجاهدی، ''کاروان شعر عاشورا''، زمزم هدایت، ج 1، ص 373-379.]]
==منابع==
محمد علی مجاهدی، ''کاروان شعر عاشورا''، زمزم هدایت، ج1، ص 373-379.


==پی نوشت==
==پی نوشت==
[[رده:افراد]]
[[رده:در سده‌های نخستین]]
[[رده:مؤلفین]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:شاعران]]
<references />
[[رده:شاعران قرن سیزدهم]]
[[رده:شاعران فارسی زبان]]
[[رده:شاعران ایرانی]]