حسن الحمود

شیخ حسن بن علی شاعر شیعی عراقی در سال 1305 ه. ق در نجف به دنیا آمد. خانواده‌ی او اهل حلّه بودند. پدرش شیخ علی بن حسین که عالم و فقیه عالیقدری بود به نجف کوچ کرد. و از علمای بزرگ نجف و از امامان جمعه و جماعت این شهر گردید. شیخ حسن در زادگاهش رشدونمو یافت و در خدمت پدر و دیگر استادان نجف درس خواند. سرانجام در ادب و خوشنویسی مهارت یافت و در هر دو زمینه بلندآوازه گردید. از مشهورترین اساتید او شیخ «عبد الحسین ابن ملا قاسم حلّی» و «مهدی غریفی بحرانی» می‌باشند. او از کودکی به سرودن شعر روی آورد و بیشتر شعر او در مناسبات است. در سال 1337 ه. ق به علت ابتلا به بیماری سل وفات یافت.

آثارش: «دیوان شعر» از جمله قصاید دیوان او لامیه‌ی شصت بیتی در رثای امام حسین (ع) است. «مجموعه‌ای در مراثی امام حسین (ع) که در آن به گردآوری بهترین اشعاری که در سوگ امام حسین (ع) سروده شده پرداخته است. کتابی در علم صرف.

1- أقیما بی و لو حلّ العقال‌علی ربع بذی سلم و ضال

2- قفا بی ساعة فی صحن ربع‌محت آثاره نوب اللیالی

3- و شدّا عقل نضوکما و حلّاوکاء العین بالدمع المذال

4- هو الربع الذی لم یبق منه‌سوی رمم و أطلال بوال

5- ذکرت به بیوت الوحی أضحت‌بطیبة من بنی الهادی خوالی

6- غدت للوحش معتکفا و کانت‌قدیما کعبة لبنی السؤال

7- نأی عنها الحسین فهدّ منهابناء البیت ذی العمد الطوال

8- سری ینحو العراق بأسد غاب‌تعدّ الموت عیدا فی النزال

9- تعادی للکفاح علی جیادضوامر أنعلتها بالهلال

10- عجبت لضمّر تعدو سراعاو فوق متونها شمّ الجبال

11- تسابق ظلّها فتثیر نقعابه سلک القطا سبل الضلال

3-1- در مجال شب ساعتها نزد خرابی‌های این دیار می‌ایستم و در حالی‌که چشمم از دیدن آثار خرابی‌های به جای مانده از دیار یار می‌گرید، دست به دعا برمی‌دارم.

4- از ظلم و ستمی که دشمن به اهل و کاشانه‌ی آنان روا نموده و جز خرابه‌ای از کاشانه‌ی آنها باقی نگذارده، گریه و زاری می‌کنم.

5 و 6- شدت مصیبت اهل بیت را ذکر می‌کنم. آنان به کسانی ظلم کردند که اهل بیت رسول اللّه (ص) و کعبه‌ی سائلان و نیازمندان بودند.

7- حسین (ع) از کعبه دور شد و با رفتن او ستون‌های بلند کعبه فروریخت.

8- او به همراه شیران بیشه که مرگ در جنگ را شادمانی خود می‌دیدند، به سمت عراق حرکت کرد.

9- آنها سوار بر اسبهای میان باریکی که نعلشان از هلال ماه بود، برای جهاد با سرعت پیش می‌رفتند.

10- در شگفتم که این اسبهای لاغر چگونه با سرعت می‌دویدند، در حالی‌که بر پشت آنان کوههای بلند قرار گرفته بود.

11- اسبها با سایه‌های خود به مسابقه می‌پرداختند و از شدّت غباری که برمی‌انگیختند پرنده‌ی قطا گمراه می‌شد.

منابع

دانشنامه‌ی شعر عاشورایی، محمدزاده، ج‌1، ص: 544-545.