جلال الدین همایی شیرازی اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
استاد جلال الدّین همایی متخلّص به «سنا» یکی از نوابغ و مفاخر زبان و ادب فارسی فرزند طرب شیرازی به سال 1317 ه. ق. | '''جلال الدین همایی | ||
''" | |||
استاد جلال الدّین همایی متخلّص به «سنا» یکی از نوابغ و مفاخر زبان و ادب فارسی فرزند طرب شیرازی به سال 1317 ه.ق (19 دی 1278 ه.ش) در اصفهان به دنیا آمد. | |||
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | |||
| نام = جلال الدین همایی | |||
| تصویر = جلال الدین همایی.jpg | |||
| توضیح تصویر = | |||
| نام اصلی = | |||
| زمینه فعالیت = | |||
| ملیت = ایرانی | |||
| تاریخ تولد = 19 دی 1278 ه.ش | |||
| محل تولد = اصفهان | |||
| والدین = | |||
| تاریخ مرگ = 28 تیر ماه 1359 ه.ق | |||
| محل مرگ = اصفهان | |||
| علت مرگ = | |||
| محل زندگی = | |||
| مختصات محل زندگی = | |||
| مدفن = تکیه لسان الغیب | |||
|مذهب = | |||
|در زمان حکومت = | |||
|اتفاقات مهم = | |||
| نام دیگر = | |||
|لقب = | |||
|بنیانگذار = | |||
| پیشه = | |||
| سال‌های نویسندگی = | |||
|سبک نوشتاری = | |||
|کتاب‌ها = تاریخ ادبیات ایران ، نصیحة الملوک ، مصباح الهدایة ، التفهیم ابو ریحان بیرونی ، دستور زبان فارسی ، صناعات ادبی غزالی نامه ، خیامی نامه ، مولوی نامه | |||
|مقاله‌ها = | |||
|نمایشنامه‌ها = | |||
|فیلم‌نامه‌ها = | |||
|دیوان اشعار = دیوان سنا | |||
|تخلص = سنا | |||
|فیلم ساخته بر اساس اثر = | |||
| همسر = | |||
| شریک زندگی = | |||
| فرزندان = | |||
|تحصیلات = | |||
|دانشگاه = | |||
|حوزه = | |||
|شاگرد = | |||
|استاد = | |||
|علت شهرت = | |||
| تأثیرگذاشته بر = | |||
| تأثیرپذیرفته از = | |||
| وب‌گاه = | |||
| imdb_id = | |||
| soure_id = | |||
| جوایز اسکار = | |||
| جوایز آفی = | |||
| جایزه اریل = | |||
| جوایز بافتا = | |||
| جوایز سزار = | |||
| جوایز امی = | |||
| filmfareawards = | |||
| جوایز جمینای = | |||
| جوایز گوی طلایی = | |||
| جوایز تمشک طلایی = | |||
| جوایز گویا = | |||
| جوایز گرمی = | |||
| جوایز ایفتا = | |||
| جوایز لورنس الیور = | |||
| naacpimageawards = | |||
| جوایز فیلم ملی = | |||
| جوایز ساگه = | |||
| جوایز تونی = | |||
| جوایز سیمرغ بلورین = | |||
| جوایز جشن سینمای ایران = | |||
| جوایز حافظ = | |||
| جوایز = | |||
|گفتاورد = | |||
|امضا = | |||
}} | |||
==زندگینامه== | |||
جلال الدین همایی تحصیل را از کودکی نزد پدر و مادر خود آغاز کرد و بعد در مدارس «حقایق» و «قدسیه» ادامه داد. صرف و نحو و ریاضیّات را در آن مدارس خواند و از سال 1328 تا 1348 ه.ق. در مدرسه‌ی علمیه‌ی «نیم آورد»، در حجره‌ای که به او داده بودند با جدیّت به کسب علم پرداخت. وی در آن مدت از محضر استادان بزرگی چون آیة اللّه سیّد محمد باقر درچه‌ای، آقا شیخ علی یزدی، حاج سیّد محمد کاظم کروندی اصفهانی و آقا شیخ محمد خراسانی معروف به حکیم و نیز آیة اللّه العظمی حاج آقا رحیم ارباب اصفهانی بهره برد و در ادبیات، حکمت، فلسفه، فقه و هیأت تبحّر و استادی یافت و به تدریس ادبیات عرب در آن حوزه پرداخت. | |||
استاد همایی در سال 1348 ه.ق. (1307 ه.ش) به تهران منتقل شد و رسما در خدمت وزارت معارف به تدریس در مدارس متوسطه پرداخت. بعد از آن در دانشگاههای حقوق و ادبیات دانشگاه تهران تدریس را آغاز کرد و تا 1345 که به درخواست خود از خدمت رسمی بازنشسته شد، در آن سمت دانشجویان بسیاری را از دانش خود بهره‌مند ساخت. پس از آن مرتبه استادی ممتاز به او داده شد و نیز چند دوره به تدریس تاریخ علوم و معارف اسلامی در دوره‌ی فوق لیسانس اشتغال داشت. او در سراسر زندگیش به کاری جز تدریس و تألیف و طبع کتب نپرداخت. | |||
استاد طی خدمات دوره‌ی دانشگاهی دو سفر کوتاه به خارج رفته است: یکی برای تأسیس کرسی ادبیات فارسی در بیروت و دیگری برای تأسیس کرسی ادبیات فارسی دانشگاه لاهور در پاکستان. | استاد طی خدمات دوره‌ی دانشگاهی دو سفر کوتاه به خارج رفته است: یکی برای تأسیس کرسی ادبیات فارسی در بیروت و دیگری برای تأسیس کرسی ادبیات فارسی دانشگاه لاهور در پاکستان. | ||
استاد همایی در 28 تیر ماه سال 1359 ه. ق. در اثر بیماری برونشیت مزمن در تهران درگذشت. پیکرش به اصفهان منتقل شد و در تکیه لسان الغیب به خاک سپرده شد. <ref>دیوان سنا؛ مقدمه با تلخیص.</ref> | استاد همایی در 28 تیر ماه سال 1359 ه.ق. در اثر بیماری برونشیت مزمن در تهران درگذشت. پیکرش به اصفهان منتقل شد و در تکیه لسان الغیب به خاک سپرده شد. <ref>دیوان سنا؛ مقدمه با تلخیص.</ref> | ||
==آثار== | |||
آثار استاد همایی بسیار است. برخی از آثار وی عبارتند از: «تاریخ ادبیات ایران» (دو جلد)، «نصیحة الملوک» (تصحیح)، «مصباح الهدایة» (تصحیح)، «التفهیم ابو ریحان بیرونی» (تصحیح)، «دستور زبان فارسی»، «صناعات ادبی غزالی نامه»، «خیامی نامه»، «مولوی نامه» و ... دیوان اشعارش تحت عنوان «دیوان سنا» به طبع رسیده است. استاد از چهار سالگی به منتخب «حدیقه‌ی سنایی» که 1001 بیت بود علاقه‌ی شدید داشت و آن را حفظ کرد و تحت تأثیر همین مطلب تخلص «سنا» اختیار کرد و نیز گاهی با کلمه‌ی «همایی» تخلّص می‌کرد. استاد علاقه خاصی به دیوان اشعارش داشت. دیوان توسط استاد و به خط خود او جمع‌آوری و تدوین شده از لحاظ ادبی ارزش بسیار دارد، چون اشعار آن را کسی سروده که سالها صناعات ادبی و علم بلاغت تدریس می‌کرد، و بر اکثر کتب نقد شعر حاشیه نوشته و در این زمینه خود نیز تألیفات و عقاید بکر و تازه دارد. گذشته از جنبه‌ی ادبی و اخلاقی اشعار، دیوان استاد حاوی نکات تاریخی فراوان است به طوری که جمع آنها آمارگونه‌ای از حوادث مهم و مختصر شرح حال رجال مشهور علمی و ادبی معاصر مملکت، شامل تاریخ و محل تولد و وفات، مناصب و مشاغل، آثار و احیانا خصوصیات بارز اخلاقی ایشان به دست می‌دهد. | |||
| خط ۱۴: | خط ۱۱۵: | ||
==اشعار== | |||
'''1''' | '''1''' | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۱۹۰: | خط ۲۹۳: | ||
'''لاله‌ی سرخ: <ref>در محرّم سال 1347 ه. ق. سروده شده.</ref>''' | '''لاله‌ی سرخ: <ref>در محرّم سال 1347 ه.ق. سروده شده.</ref>''' | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| خط ۲۲۹: | خط ۳۳۲: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
'''9''' | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| تنوری است از کینه افروخته|سر و دست پاکان در او سوخته }} | {{ب| تنوری است از کینه افروخته|سر و دست پاکان در او سوخته }} | ||
| خط ۲۵۴: | خط ۳۵۷: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
'''10''' | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| تو روشن کن بَزم آب و گلی|ز دوده روانی و روشن دلی }} | {{ب| تو روشن کن بَزم آب و گلی|ز دوده روانی و روشن دلی }} | ||
| خط ۲۶۹: | خط ۳۷۲: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
'''11''' | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| نترسی که آه دل دردمند|بسوزد ترا چون بر آتش سپند }} | {{ب| نترسی که آه دل دردمند|بسوزد ترا چون بر آتش سپند }} | ||
| خط ۲۸۲: | خط ۳۸۵: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
'''12''' | |||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب| بترس از فغانی که مضطر زند|که آهی جهانی بهم برزند }} | {{ب| بترس از فغانی که مضطر زند|که آهی جهانی بهم برزند }} | ||