هودج خون گذری بر عزاداری و نامگذاری شب های محرم: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
T.ramezani (بحث | مشارکتها) جز (←درباره کتاب) |
||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
==درباره کتاب== | ==درباره کتاب== | ||
این کتاب در شش فصل نوشته شده است. در بخش‌های نخستین این کتاب، با تعریف پیشینه عزاداری سالار شهیدان، به آداب و رسوم و آموزه‌های آن پرداخته شده است و سپس به نمونه‌سازی و ارائه راه کارهایی جهت اشاعه فرهنگ عزاداری، آسیب‌شناسی این موضوع و ارائه دیدگاه‌های گوناگون درباره آن ارائه شده است و در پایان نیز افزون بر انتقادها و پیشنهادهایی درباره این بحث، به نقش رسانه در این راستا توجه شده است. | این کتاب در شش فصل نوشته شده است. در بخش‌های نخستین این کتاب، با تعریف پیشینه عزاداری سالار شهیدان، به آداب و رسوم و آموزه‌های آن پرداخته شده است و سپس به نمونه‌سازی و ارائه راه کارهایی جهت اشاعه فرهنگ عزاداری، آسیب‌شناسی این موضوع و ارائه دیدگاه‌های گوناگون درباره آن ارائه شده است و در پایان نیز افزون بر انتقادها و پیشنهادهایی درباره این بحث، به نقش رسانه در این راستا توجه شده است. | ||
===عزاداری=== | |||
انسان موجودی اجتماعی و دارای حالت‌ها و رفتارهای گوناگون است که در رویارویی با برخوردهای اجتماعی، واکنش‌های متفاوتی دارد. عزاداری بازتاب یکی از این برخوردهاست که از عواطف انسانی برمی‌خیزد. بدین ترتیب، گونه‌ای تخلیه روحی و روانی صورت می‌پذیرد. | |||
برخی از این عزاداری‌ها با گذشت زمان، به یک جنبش اجتماعی تبدیل شده و بخشی از فرهنگ مردم گردیده است که نوع و شکل آن از ایدئولوژی هر فرهنگی سرچشمه می‌گیرد و با واژه‌هایی همچون: ماتم، رثا، سوگ و... تعبیر می‌شود. هرچند انگیزه ملت‌ها در برپا داشتن این آیین متفاوت است، ولی همه آن‌ها در ابراز حزن و اندوه مشترک‌اند. البته هر چه فرهنگ پر بارتر و ژرف‌تر باشد، این آیین‌ها با پیام‌رسانی بیشتری برپا داشته می‌شود. | |||
===ضرورت عزاداری از دیدگاه قرآن=== | |||
در کتاب آسمانی قرآن که همه برنامه‌های رستگاری و سرافرازی انسان را در دنیا و آخرت در برمی‌گیرد، نشانه‌هایی در باره جواز شرعی سنت نیکوی عزاداری وجود دارد. خداوند متعال در بعضی آیات، ساختار کلی آن را تأیید فرموده و در بعضی دیگر، با بیان پیشینه تاریخی آن، به گونه‌ای دیگر آن را در شریعت آسمانی اسلام امضاء کرده است. | |||
===عزاداری در سیره پیامبر اکرم (ص)=== | |||
در سیره عملی رسول اکرم (ص) نمونه‌هایی از عزاداری وجود دارد که شیعه و سنی درباره آن اتفاق نظر دارند و هر دو، آن را نقل کرده‌اند. چه بسا در بسیاری موارد، خود ایشان، برپایی عزاداری را دستور داده یا در آن شرکت داشته است. | |||
===عزاداری در سیره ائمه معصومین (ع)=== | |||
ائمه معصومین (ع) نیز در گسترش فرهنگ عزاداری به ویژه درباره امام حسین (ع) نقش بسزایی داشته‌اند. آن بزرگواران با برپایی مجلس‌های گوناگون عزاداری، یاد و خاطره شهیدان کربلا را زنده نگاه داشتند. آنان بر این نکته پافشاری می‌کردند که حتی اگر بر خود انسان، مصیبتی وارد شود، شایسته است به نیّت زنده نگاه داشتن مصیبت امام حسین (ع) بر آن عزا بگرید. | |||
===نامگذاری سنتی شب‌های محرم=== | |||
شب اوّل: حضرت مسلم بن عقیل | |||
شب دوم: ورود به کربلا | |||
شب سوم: حضرت رقیه | |||
شب چهارم: حضرت حر | |||
شب پنجم: حضرت زهیر | |||
شب ششم: حضرت قاسم (ع) | |||
شب هفتم: حضرت علی اصغر (ع) | |||
شب هشتم: حضرت علی اکبر (ع) | |||
شب نهم: حضرت اباالفضل العباس (ع) (شب تاسوعا) | |||
شب دهم: حضرت امام حسین (ع) (شب عاشورا) | |||
شب یازدهم: حضرت زینب (س) (شام غریبان) | |||
شب دوازدهم: حضرت امام سجاد (ع) | |||
شب آخر: حضرت زهرا (س) | |||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
کربلا عرصه‌ای دارد به نام هودج خون که «هودج» نماد اسارت است و «خون» نشان دهنده شهادت و این هر دو فصل‌های مهم عاشورا هستند. حماسه همیشه جاوید حسینی در خون، ظهور و در اسارت، بروز و تجلّی یافت. | کربلا عرصه‌ای دارد به نام هودج خون که «هودج» نماد اسارت است و «خون» نشان دهنده شهادت و این هر دو فصل‌های مهم عاشورا هستند. حماسه همیشه جاوید حسینی در خون، ظهور و در اسارت، بروز و تجلّی یافت. | ||