ام سلمه: تفاوت میان نسخه‌ها

هند دختر ابوامیه مخزومی
ام‌سلمه; هند دختر ابوامیه مخزومی
زادروز	;
درگذشت	۶۲ ه.ق; مدینه
محل زندگی	حبشه، مدینه
شناخته‌شده برای	همسران پیامبر (ص)
لقب	ام‌المؤمنین
دین	اسلام
خویشاوندان	پیامبر اسلام (ص)

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۱۰

برای دیگر کاربردها، ام سلمه (ابهام‌زدایی) را ببینید.

ام سلمه، همسر گرامى رسول خدا (ص) و از سابقین در اسلام و از مهاجران به حبشه بود.

زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

ام سلمه از زنان خردمند عصر خویش به شمار مى‌رفت. نامش هند بود. پس از بازگشت از حبشه، به مدینه هجرت کرد. شوهرش ابو سلمه در جنگ احد مجروح و سپس شهید شد. پیش از جنگ احزاب به همسرى پیامبر در آمد و سرپرستى فاطمۀ زهرا (س) را بر عهده گرفت.

چون حسین (ع) به دنیا آمد، ام سلمه عهده‌دار نگهدارى او شد.^[۱] امّ سلمه پس از رحلت رسول خدا (ص) همواره هوادار اهل بیت(ع) ماند و سال‌ها بعد، از مخالفان سرسخت معاویه بود و طىّ نامه‌اى از برنامه‌هاى معاویه در سبّ و لعن امیر المؤمنین (ع) انتقاد کرد.^[۲]

او از راویان حدیث از پیامبر بود. حسین بن على (ع) پیش از سفر به کربلا، علم و سلاح پیامبر و ودایع امامت را به او سپرد تا از بین نرود. درخواست آن‌ها نشانۀ امامت بود. او هم آنها را به امام سجاد (ع) تحویل داد.^[۳] این، مکانت عظیم او را نزد اهل بیت مى‌رساند.

پس از واقعۀ کربلا، وى به عزادارى بر شهیدان کربلا پرداخت و بنى هاشم به تعزیت و تسلیت گویى او که تنها همسر بازماندۀ پیامبر بود، مى‌رفتند. ام سلمه در ۸۴ سالگى، چند سال پس از واقعۀ کربلا (به نقلى در سال ۶۲ قمری) درگذشت و در بقیع، مدفون شد. ^[۴]

نخستین مرثیه سرا در مدینه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در مدینه نخستین مرثیه‌سرا هم زمان با شهادت امام حسین(ع)، ام‌سلمه بود. یعقوبی در این باره می نویسد: «نخستین ضجه‌ زننده‌ای که در مدینه ضجه‌اش بلند شد ام‌سلمه همسر رسول خدا بود. پیامبر خدا(ص) شیشه‌اي که در آن خاکی قرار داشت به ام سلمه داده‌بود و فرموده بود که : «هرگاه این خاك تبدیل به خون تازه شودحسین(ع) کشته شده‌است» . روز عاشوراي سال ۶۱ هجري آن خاك تبدیل به خون تازه شد، و ام‌سلمه با دیدن آن فریاد زد: «واحسـینا، و ابن رسول الله! واحسینا!» شیون و زاری ام‌سلمه برای امام حسین(ع) به گونه‌ای بود که به دنبال آن مدینه یکپارچه عزادار شد. ^[۵] زنان شیون کردند و در مدینه ولوله‌ای شد که تا آن زمان شنیده نشده‌بود. سال ۶۱ هجری سال حزن نامیده شد.^[۶]

بر پایه گزارش دعائم الاسلام از امام صادق(ع) پس از واقعه عاشورا سه سال تمام بر آن حضرت مرثیه سرایی شد^[۷] همچنین طبق گزارشی دیگر از شهادت آن حضرت تا مرگ ابن زیاد اهل بیت(ع) از عزا بیرون نیامدند^[۸]

پوشیدن لباس سیاه در عزای سیدالشهدا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نخستین کسانی که در عزای اباعبدالله(ع) لباس سیاه بر تن کردند ام‌سلمه همسر پیامبر و زنان بنی هاشم بودند.^[۹]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

↑ بحار الأنوار،ج ۴۳،ص ۲۴۵.
↑ دائرة المعارف تشیع،واژۀ «امّ سلمه».
↑ بحار الأنوار،ج ۲۶،ص ۲۰۹،اصول کافى،ج ۱،ص ۲۳۵،اثبات الهداة،ج ۵،ص۲۱۶.
↑ دایرة المعارف تشیّع.
↑ تاریخ یغوبی، ج ۲، ص ۲۴۵
↑ مقتل الحسین خوازمی، ج ۲، ص۴۰؛ التذکره، قرطبی، ج ۲، ص ۴۵۳
↑ دعائم الاسلام، ج ۱، ۲۲۷
↑ کامل الزیارات، ص ۱۶۷، ح ۲۱۹
↑ المحاسن، ج ۲، ص ۱۹۵، ح ۱۵۶۴

[1] بحار الأنوار،ج ۴۳،ص ۲۴۵.

[2] دائرة المعارف تشیع،واژۀ «امّ سلمه».

[3] بحار الأنوار،ج ۲۶،ص ۲۰۹،اصول کافى،ج ۱،ص ۲۳۵،اثبات الهداة،ج ۵،ص۲۱۶.

[4] دایرة المعارف تشیّع.

[5] تاریخ یغوبی، ج ۲، ص ۲۴۵

[6] مقتل الحسین خوازمی، ج ۲، ص۴۰؛ التذکره، قرطبی، ج ۲، ص ۴۵۳

[7] دعائم الاسلام، ج ۱، ۲۲۷

[8] کامل الزیارات، ص ۱۶۷، ح ۲۱۹

[9] المحاسن، ج ۲، ص ۱۹۵، ح ۱۵۶۴

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-همسر گرامى رسول خدا«ص»و از سابقین در اسلام و از مهاجران به حبشه بود.از زنان خردمند عصر خویش به شمار مى‌رفت.نامش هند بود.پس از بازگشت از حبشه،به مدینه هجرت کرد.شوهرش ابو سلمه در جنگ احد مجروح و سپس شهید شد.پیش از جنگ احزاب به همسرى پیامبر در آمد و سرپرستى فاطمۀ زهرا«ع»را بر عهده گرفت.
+{{دیگر کاربردها|ام سلمه}}
+{{جعبه زندگینامه
+| اندازه جعبه = 240px
+| عنوان = '''ام‌سلمه'''
+| نام = هند دختر ابوامیه مخزومی
+| تصویر =
+| اندازه تصویر =
+| عنوان تصویر =
+| زادروز = <!-- {{تولد و سن|سال(4 رقم فارسی)|ماه(1 یا دو رقم فارسی)|روز(2 رقم فارسی)}} -->
+| زادگاه =
+| تاریخ درگذشت = <!-- {{مرگ و سن|سال|ماه|روز|سال|ماه|روز}} (تاریخ مرگ سپس تولد) --> ۶۲ ه.ق
+| مکان مرگ = مدینه
+| محل زندگی = حبشه، مدینه
+| شناخته‌شده برای = همسران پیامبر (ص)
+| لقب = ام‌المؤمنین
+| دین = اسلام
+| خویشاوندان سرشناس = پیامبر اسلام (ص)
+| گفتاورد =
+}}
-«چون حسین«ع»به دنیا آمد،عهده‌دار نگهدارى او شد». <ref>بحار الأنوار،ج 43،ص 245.</ref> امّ سلمه پس از رحلت رسول خدا«ص»همواره هوادار اهل بیت ماند و سالها بعد،از مخالفان سرسخت معاویه بود و طىّ نامه‌اى از برنامه‌هاى معاویه در سبّ و لعن امیر المؤمنین«ع»انتقاد کرد. <ref>دائرة المعارف تشیع،واژۀ«امّ سلمه».</ref> این بانوى بزرگوار،از راویان حدیث از پیامبر بود. حسین بن على پیش از سفر به کربلا،علم و سلاح پیامبر و ودایع امامت را به او سپرد تا از بین نرود.درخواست آنها نشانۀ امامت بود.او هم آنها را به امام سجاد تحویل داد. <ref>بحار الأنوار،ج 26،ص 209،اصول کافى،ج 1،ص 235،اثبات الهداة،ج 5،ص 216.</ref> این،مکانت عظیم او را نزد اهل بیت مى‌رساند.
+'''ام سلمه'''، همسر گرامى رسول خدا (ص) و از سابقین در اسلام و از مهاجران به حبشه بود.
-امّ سلمه،از طریق رسول خدا«ص»پیشاپیش از ماجراى کربلا و شهادت امام حسین«ع»خبر داشت.پیامبر،مقدارى از خاک کربلا را به امّ سلمه داده بود و در شیشه‌اى نگهدارى مى‌شد.حضرت فرموده بود هرگاه دیدى که این خاک،به خون تبدیل شد،بدان که فرزندم حسین«ع»کشته شده است.روزى امّ سلمه در خواب،رسول خدا را با چهره‌اى غمگین و لباسى خاک‌آلود دید،که حضرت به او فرمود:از کربلا و از دفن شهدا مى‌آیم.
+==زندگینامه==
+ام سلمه از زنان خردمند عصر خویش به شمار مى‌رفت. نامش هند بود. پس از بازگشت از حبشه، به مدینه هجرت کرد. شوهرش ابو سلمه در جنگ احد مجروح و سپس شهید شد. پیش از جنگ احزاب به همسرى پیامبر در آمد و سرپرستى فاطمۀ زهرا (س) را بر عهده گرفت.
-ناگهان از خواب برخاست،نگاه به آن شیشه کرد،خاک را خونین یافت،دانست که حسین«ع»شهید شده است و صدایش به صیحه و شیون بلند شد و همسایگان آمدند و ماجرا را بازگفت . <ref>همان،ج 45،ص 89،227 و 232،ج 44،ص 225،231،236 و 239،اثبات الهداة،ج 5،ص 192،امالى صدوق،ص 120.</ref> آن روز را به یاد سپردند که دهم عاشورا بود،بعد از بازگشت اهل بیت به مدینه،روز خواب را با روز شهادت امام،مطابق یافتند.این ماجرا در روایات،به «حدیث قاروره»معروف است.
+چون [[حسین بن على (ع)|حسین (ع)]] به دنیا آمد، ام سلمه عهده‌دار نگهدارى او شد.<ref>''بحار الأنوار،ج ۴۳،ص ۲۴۵.''</ref> امّ سلمه پس از رحلت رسول خدا (ص) همواره هوادار [[اهل بیت (ع)|اهل بیت]](ع) ماند و سال‌ها بعد، از مخالفان سرسخت [[معاویه]] بود و طىّ نامه‌اى از برنامه‌هاى معاویه در سبّ و لعن امیر المؤمنین (ع) انتقاد کرد.<ref>''دائرة المعارف تشیع،واژۀ «امّ سلمه».''</ref>
-پس از واقعۀ کربلا،وى به عزادارى بر شهیدان کربلا پرداخت و بنى هاشم به تعزیت و تسلیت گویى او که تنها همسر بازماندۀ پیامبر بود،مى‌رفتند.ام سلمه در 84 سالگى،چند سال پس از واقعۀ کربلا(به نقلى در سال 62)درگذشت و در بقیع،مدفون شد. <ref>دایرة المعارف تشیّع.</ref>
+او از راویان حدیث از پیامبر بود. [[حسین بن على (ع)]] پیش از سفر به [[کربلا]]، علم و سلاح پیامبر و ودایع امامت را به او سپرد تا از بین نرود. درخواست آن‌ها نشانۀ امامت بود. او هم آنها را به [[زین العابدین «ع»|امام سجاد (ع)]] تحویل داد.<ref>''بحار الأنوار،ج ۲۶،ص ۲۰۹،اصول کافى،ج ۱،ص ۲۳۵،اثبات الهداة،ج ۵،ص۲۱۶.''</ref> این، مکانت عظیم او را نزد اهل بیت مى‌رساند.
+پس از واقعۀ کربلا، وى به عزادارى بر شهیدان کربلا پرداخت و [[بنى هاشم]] به تعزیت و تسلیت گویى او که تنها همسر بازماندۀ پیامبر بود، مى‌رفتند. ام سلمه در ۸۴ سالگى، چند سال پس از واقعۀ کربلا (به نقلى در سال ۶۲ قمری) درگذشت و در بقیع، مدفون شد. <ref>''دایرة المعارف تشیّع.''</ref>
+==نخستین مرثیه سرا در مدینه==
+در مدینه نخستین [[مرثیه خوانی|مرثیه‌سرا]] هم زمان با [[شهادت]] [[حسین بن على (ع)|امام حسین(ع)]]، ام‌سلمه بود. یعقوبی در این باره می نویسد: «نخستین ضجه‌ زننده‌ای که در مدینه ضجه‌اش بلند شد ام‌سلمه همسر رسول خدا بود. پیامبر خدا(ص) شیشه‌اي که در آن خاکی قرار داشت به ام سلمه داده‌بود و فرموده بود که : «هرگاه این خاك تبدیل به خون تازه شودحسین(ع) کشته شده‌است» . روز عاشوراي سال ۶۱ هجري آن خاك تبدیل به خون تازه شد، و ام‌سلمه با دیدن آن فریاد زد: «واحسـینا، و ابن رسول الله! واحسینا!» شیون و زاری ام‌سلمه برای امام حسین(ع) به گونه‌ای بود که به دنبال آن مدینه یکپارچه عزادار شد. <ref>تاریخ یغوبی، ج ۲، ص ۲۴۵</ref> زنان شیون کردند و در مدینه ولوله‌ای شد که تا آن زمان شنیده نشده‌بود. سال ۶۱ هجری سال حزن نامیده شد.<ref>مقتل الحسین خوازمی، ج ۲، ص۴۰؛ التذکره، قرطبی، ج ۲، ص ۴۵۳</ref>
-جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج1، ص 58-59.
+بر پایه گزارش دعائم الاسلام از امام صادق(ع) پس از واقعه عاشورا سه سال تمام بر آن حضرت مرثیه سرایی شد<ref>دعائم الاسلام، ج ۱، ۲۲۷</ref> همچنین طبق گزارشی دیگر از شهادت آن حضرت تا مرگ [[ابن زیاد]] [[اهل بیت (ع)|اهل بیت(ع)]] از عزا بیرون نیامدند<ref>کامل الزیارات، ص ۱۶۷، ح ۲۱۹</ref>
+==پوشیدن لباس سیاه در عزای سیدالشهدا==
+نخستین کسانی که در عزای [[ابا عبدالله (ع)|اباعبدالله(ع)]] لباس سیاه بر تن کردند ام‌سلمه همسر پیامبر و زنان [[بنی‌هاشم|بنی هاشم]] بودند.<ref>المحاسن، ج ۲، ص ۱۹۵، ح ۱۵۶۴</ref>
+==منابع==
+*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=654837&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author فرهنگ عاشورا، جواد محدثی، قم، معارف، ج۱، ص ۵۸-۵۹.]
+*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1303125&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author محمد محمدی ری شهری، فرهنگ نامه مرثیه‌سرایی و عزاداري‌ سیدالشهداء علیه السلام، نشر مشعر، ص ۱۴-۱۵]
+==پی نوشت==
+<references />
+[[رده:افراد]]
+[[رده:مرثیه‌سرا]]
+[[en:Umm Salama]]

ام سلمه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۱۰

فهرست

زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نخستین مرثیه سرا در مدینه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پوشیدن لباس سیاه در عزای سیدالشهدا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

منوی ناوبری

ام سلمه: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۱۰

زندگینامه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نخستین مرثیه سرا در مدینه[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پوشیدن لباس سیاه در عزای سیدالشهدا[ویرایش | ویرایش مبدأ]

منابع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

منوی ناوبری

جستجو