مقتل: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''مقتل''' هم به معناى محلّ قتل است، هم کتابى که دربارۀ شرح قتل [[حسین بن على (ع)|حسین بن على(ع)]] و واقعۀ [[کربلا]] نوشته شده باشد. | '''مقتل''' هم به معناى محلّ قتل است، هم کتابى که دربارۀ شرح قتل [[حسین بن على (ع)|حسین بن على(ع)]] و واقعۀ [[کربلا]] نوشته شده باشد. | ||
== مفهوم == | ==مفهوم== | ||
به نقل دهخدا، مقتل، جایى و زمینى که کسى در آنجا کشته شده باشد.البته به معناى جایى و عضوى از بدن نیز گفته که اگر تیر یا تیغى بر آنجا وارد آیدو سبب قتل شخص مى‌شود. | به نقل دهخدا، مقتل، جایى و زمینى که کسى در آنجا کشته شده باشد.البته به معناى جایى و عضوى از بدن نیز گفته که اگر تیر یا تیغى بر آنجا وارد آیدو سبب قتل شخص مى‌شود. | ||
به انگیزۀ زنده نگهداشتن یاد حادثۀ [[عاشورا]] و شهداى [[کربلا]]،از صدر اسلام تا کنون، همواره کتابهایى بعنوان«مقتل»نوشته شده و مى‌شود. | به انگیزۀ زنده نگهداشتن یاد حادثۀ [[عاشورا]] و شهداى [[کربلا]]،از صدر اسلام تا کنون، همواره کتابهایى بعنوان«مقتل»نوشته شده و مى‌شود. | ||
== کتابهای مقتل == | ==کتابهای مقتل== | ||
شیخ آقا بزرگ تهرانى بیش از هفتاد کتاب را با همین عنوان نام مى‌برد که به حادثۀ کربلا مربوط مى‌شود <ref>الذّریعة،ج ۲۲،ص ۲۱ به بعد.همچنین در کتاب«نگرشى به مرثیه‌سرایى در ایران»عبد الرضا افسرى کرمانى، ص ۱۳۷،بیش از شصت کتاب شعر و به نثر عنوان«مقتل»را با نام گردآورندگان آنها آورده است.</ref> و«مقتل» اصبغ بن | شیخ آقا بزرگ تهرانى بیش از هفتاد کتاب را با همین عنوان نام مى‌برد که به حادثۀ کربلا مربوط مى‌شود <ref>الذّریعة،ج ۲۲،ص ۲۱ به بعد.همچنین در کتاب«نگرشى به مرثیه‌سرایى در ایران»عبد الرضا افسرى کرمانى، ص ۱۳۷،بیش از شصت کتاب شعر و به نثر عنوان«مقتل»را با نام گردآورندگان آنها آورده است.</ref> و«مقتل» [[اصبغ بن نباته]]، از یاران على(ع) را اوّلین مقتلى مى‌داند که نگاشته شده است. <ref>همان،ص ۲۳،شمارۀ ۵۸۳۸.</ref> نام برخى از مقتلهاى معروف از این قرار است: | ||
* | *«[[مقاتل الطالبیین|مقاتل الطالبیّین]]»: نوشتۀ ابو الفرج اصفهانى(م ۳۵۶)که در شرح حال و ذکر اسامى شهداى فرزندان ابوطالب است. این کتاب به فارسى نیز ترجمه شده است: «سر گذشت کشته‌شدگان از فرزندان ابوطالب»، سید هاشم رسولى محلاتى | ||
* | *«[[مقتل الحسین (ابومخنف)|مقتل ابى مخنف]]»: نوشتۀ لوط بن یحیى بن سعید بن مخنف،معروف به [[ابومخنف|ابو مخنف]] که دربارۀ حوادث [[عاشورا]] است. این کتاب نیز به فارسى ترجمه شده است. اخیرا با نام«مقتل الحسین و مصرع اهل بیته و اصحابه فى کربلا»در ۲۳۰ صفحه توسّط مؤسّسةالوفاء چاپ شده‌است. | ||
* | *«[[مقتل الحسین علیه السلام|مقتل خوارزمى]]»: متن تاریخى مربوط به حوادث کربلاست،در دو جزء که توسّط موفّق بن احمد مکّى خوارزمى(م ۵۶۸)تألیف شده و اغلب مطالبش را از تاریخ ابن اعثم(م 314)نقل کرده است. | ||
* | *«[[مقتل الحسین عليه السلام|مقتل الحسین]]»: [[سید عبدالرزاق مقرم|عبدالرزاق المقرم]](م ۱۳۹۱ ق در نجف)که دربارۀ نهضت حسینى است و وقایع [[کربلا]] از خروج امام حسین(ع) از مدینه تا حوادث پس از [[عاشورا]] را در بر دارد. | ||
کتابهاى مقتل دیگرى هم معروف است،همچون: [[نفس المهموم]]، [[الملهوف على قتلى الطفوف|لهوف]]، منهاج الدّموع، العیون العبرى، مثیر الاحزان، روضة الشهدا، اسرار الشهادة، منتهى الآمال، بحار الانوار ج ۴۵ و... | کتابهاى مقتل دیگرى هم معروف است،همچون: [[نفس المهموم]]، [[الملهوف على قتلى الطفوف|لهوف]]، منهاج الدّموع، العیون العبرى، مثیر الاحزان، روضة الشهدا، اسرار الشهادة، منتهى الآمال، بحار الانوار ج ۴۵ و... | ||
== منبع == | ==منبع== | ||
* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=654837&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۴۳۱-۴۳۲.] | *[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=654837&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۴۳۱-۴۳۲.] | ||
== پی‌نوشت == | ==پی‌نوشت== | ||
<references /> | <references /> | ||
[[رده:مفاهیم]] | |||
[[رده:کتاب‌ها]] | |||
[[رده:مفاهیم اسلامی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۲۷
مقتل هم به معناى محلّ قتل است، هم کتابى که دربارۀ شرح قتل حسین بن على(ع) و واقعۀ کربلا نوشته شده باشد.
مفهوم[ویرایش | ویرایش مبدأ]
به نقل دهخدا، مقتل، جایى و زمینى که کسى در آنجا کشته شده باشد.البته به معناى جایى و عضوى از بدن نیز گفته که اگر تیر یا تیغى بر آنجا وارد آیدو سبب قتل شخص مى‌شود.
به انگیزۀ زنده نگهداشتن یاد حادثۀ عاشورا و شهداى کربلا،از صدر اسلام تا کنون، همواره کتابهایى بعنوان«مقتل»نوشته شده و مى‌شود.
کتابهای مقتل[ویرایش | ویرایش مبدأ]
شیخ آقا بزرگ تهرانى بیش از هفتاد کتاب را با همین عنوان نام مى‌برد که به حادثۀ کربلا مربوط مى‌شود [۱] و«مقتل» اصبغ بن نباته، از یاران على(ع) را اوّلین مقتلى مى‌داند که نگاشته شده است. [۲] نام برخى از مقتلهاى معروف از این قرار است:
- «مقاتل الطالبیّین»: نوشتۀ ابو الفرج اصفهانى(م ۳۵۶)که در شرح حال و ذکر اسامى شهداى فرزندان ابوطالب است. این کتاب به فارسى نیز ترجمه شده است: «سر گذشت کشته‌شدگان از فرزندان ابوطالب»، سید هاشم رسولى محلاتى
- «مقتل ابى مخنف»: نوشتۀ لوط بن یحیى بن سعید بن مخنف،معروف به ابو مخنف که دربارۀ حوادث عاشورا است. این کتاب نیز به فارسى ترجمه شده است. اخیرا با نام«مقتل الحسین و مصرع اهل بیته و اصحابه فى کربلا»در ۲۳۰ صفحه توسّط مؤسّسةالوفاء چاپ شده‌است.
- «مقتل خوارزمى»: متن تاریخى مربوط به حوادث کربلاست،در دو جزء که توسّط موفّق بن احمد مکّى خوارزمى(م ۵۶۸)تألیف شده و اغلب مطالبش را از تاریخ ابن اعثم(م 314)نقل کرده است.
- «مقتل الحسین»: عبدالرزاق المقرم(م ۱۳۹۱ ق در نجف)که دربارۀ نهضت حسینى است و وقایع کربلا از خروج امام حسین(ع) از مدینه تا حوادث پس از عاشورا را در بر دارد.
کتابهاى مقتل دیگرى هم معروف است،همچون: نفس المهموم، لهوف، منهاج الدّموع، العیون العبرى، مثیر الاحزان، روضة الشهدا، اسرار الشهادة، منتهى الآمال، بحار الانوار ج ۴۵ و...