مقتل: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حسین
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''مقتل''' هم به معناى محلّ قتل است، هم کتابى که دربارۀ شرح قتل [[حسین بن على (ع)|حسین بن على(ع)]] و واقعۀ [[کربلا]] نوشته شده باشد.
'''مقتل''' هم به معناى محلّ قتل است، هم کتابى که دربارۀ شرح قتل [[حسین بن على (ع)|حسین بن على(ع)]] و واقعۀ [[کربلا]] نوشته شده باشد.


== مفهوم ==
==مفهوم==
به نقل دهخدا، مقتل، جایى و زمینى که کسى در آنجا کشته شده باشد.البته به معناى جایى و عضوى از بدن نیز گفته که اگر تیر یا تیغى بر آنجا وارد آیدو سبب قتل شخص مى‌شود.
به نقل دهخدا، مقتل، جایى و زمینى که کسى در آنجا کشته شده باشد.البته به معناى جایى و عضوى از بدن نیز گفته که اگر تیر یا تیغى بر آنجا وارد آیدو سبب قتل شخص مى‌شود.


به انگیزۀ زنده نگهداشتن یاد حادثۀ [[عاشورا]] و شهداى [[کربلا]]،از صدر اسلام تا کنون، همواره کتابهایى بعنوان«مقتل»نوشته شده و مى‌شود.  
به انگیزۀ زنده نگهداشتن یاد حادثۀ [[عاشورا]] و شهداى [[کربلا]]،از صدر اسلام تا کنون، همواره کتابهایى بعنوان«مقتل»نوشته شده و مى‌شود.  


== کتابهای مقتل ==
==کتابهای مقتل==
شیخ آقا بزرگ تهرانى بیش از هفتاد کتاب را با همین عنوان نام مى‌برد که به حادثۀ کربلا مربوط مى‌شود <ref>الذّریعة،ج ۲۲،ص ۲۱ به بعد.همچنین در کتاب«نگرشى به مرثیه‌سرایى در ایران»عبد الرضا افسرى کرمانى، ص ۱۳۷،بیش از شصت کتاب شعر و به نثر عنوان«مقتل»را با نام گردآورندگان آنها آورده است.</ref> و«مقتل» اصبغ بن نباته، از یاران على(ع) را اوّلین مقتلى مى‌داند که نگاشته شده است. <ref>همان،ص ۲۳،شمارۀ ۵۸۳۸.</ref> نام برخى از مقتلهاى معروف از این قرار است:
شیخ آقا بزرگ تهرانى بیش از هفتاد کتاب را با همین عنوان نام مى‌برد که به حادثۀ کربلا مربوط مى‌شود <ref>الذّریعة،ج ۲۲،ص ۲۱ به بعد.همچنین در کتاب«نگرشى به مرثیه‌سرایى در ایران»عبد الرضا افسرى کرمانى، ص ۱۳۷،بیش از شصت کتاب شعر و به نثر عنوان«مقتل»را با نام گردآورندگان آنها آورده است.</ref> و«مقتل» [[اصبغ بن نباته]]، از یاران على(ع) را اوّلین مقتلى مى‌داند که نگاشته شده است. <ref>همان،ص ۲۳،شمارۀ ۵۸۳۸.</ref> نام برخى از مقتلهاى معروف از این قرار است:


* «مقاتل الطالبیّین»: نوشتۀ ابو الفرج اصفهانى(م ۳۵۶)که در شرح حال و ذکر اسامى شهداى فرزندان ابوطالب است. این کتاب به فارسى نیز ترجمه شده است: «سر گذشت کشته‌شدگان از فرزندان ابوطالب»، سید هاشم رسولى محلاتى
*«[[مقاتل الطالبیین|مقاتل الطالبیّین]]»: نوشتۀ ابو الفرج اصفهانى(م ۳۵۶)که در شرح حال و ذکر اسامى شهداى فرزندان ابوطالب است. این کتاب به فارسى نیز ترجمه شده است: «سر گذشت کشته‌شدگان از فرزندان ابوطالب»، سید هاشم رسولى محلاتى
* «مقتل ابى مخنف»: نوشتۀ لوط بن یحیى بن سعید بن مخنف،معروف به [[ابومخنف|ابو مخنف]] که دربارۀ حوادث [[عاشورا]] است. این کتاب نیز به فارسى ترجمه شده است. اخیرا با نام«مقتل الحسین و مصرع اهل بیته و اصحابه فى کربلا»در ۲۳۰ صفحه توسّط مؤسّسةالوفاء چاپ شده‌است.
*«[[مقتل الحسین (ابومخنف)|مقتل ابى مخنف]]»: نوشتۀ لوط بن یحیى بن سعید بن مخنف،معروف به [[ابومخنف|ابو مخنف]] که دربارۀ حوادث [[عاشورا]] است. این کتاب نیز به فارسى ترجمه شده است. اخیرا با نام«مقتل الحسین و مصرع اهل بیته و اصحابه فى کربلا»در ۲۳۰ صفحه توسّط مؤسّسةالوفاء چاپ شده‌است.
* «مقتل خوارزمى»: متن تاریخى مربوط به حوادث کربلاست،در دو جزء که توسّط موفّق بن احمد مکّى خوارزمى(م ۵۶۸)تألیف شده و اغلب مطالبش را از تاریخ ابن اعثم(م 314)نقل کرده است.
*«[[مقتل الحسین علیه السلام|مقتل خوارزمى]]»: متن تاریخى مربوط به حوادث کربلاست،در دو جزء که توسّط موفّق بن احمد مکّى خوارزمى(م ۵۶۸)تألیف شده و اغلب مطالبش را از تاریخ ابن اعثم(م 314)نقل کرده است.
* «مقتل الحسین»: عبدالرزاق المقرم(م ۱۳۹۱ ق در نجف)که دربارۀ نهضت حسینى است و وقایع [[کربلا]] از خروج امام حسین(ع) از مدینه تا حوادث پس از [[عاشورا]] را در بر دارد.  
*«[[مقتل الحسین عليه السلام|مقتل الحسین]]»: [[سید عبدالرزاق مقرم|عبدالرزاق المقرم]](م ۱۳۹۱ ق در نجف)که دربارۀ نهضت حسینى است و وقایع [[کربلا]] از خروج امام حسین(ع) از مدینه تا حوادث پس از [[عاشورا]] را در بر دارد.


کتابهاى مقتل دیگرى هم معروف است،همچون: [[نفس المهموم]]، [[الملهوف على قتلى الطفوف|لهوف]]، منهاج الدّموع، العیون العبرى، مثیر الاحزان، روضة الشهدا، اسرار الشهادة، منتهى الآمال، بحار الانوار ج ۴۵ و...
کتابهاى مقتل دیگرى هم معروف است،همچون: [[نفس المهموم]]، [[الملهوف على قتلى الطفوف|لهوف]]، منهاج الدّموع، العیون العبرى، مثیر الاحزان، روضة الشهدا، اسرار الشهادة، منتهى الآمال، بحار الانوار ج ۴۵ و...


== منبع ==
==منبع==


* [http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=654837&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۴۳۱-۴۳۲.]
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=654837&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، قم، معارف، ج۱، ص ۴۳۱-۴۳۲.]


== پی‌نوشت ==
==پی‌نوشت==
<references />
<references />
[[رده:مفاهیم]]
[[رده:کتاب‌ها]]
[[رده:مفاهیم اسلامی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۲۷

مقتل هم به معناى محلّ قتل است، هم کتابى که دربارۀ شرح قتل حسین بن على(ع) و واقعۀ کربلا نوشته شده باشد.

مفهوم[ویرایش | ویرایش مبدأ]

به نقل دهخدا، مقتل، جایى و زمینى که کسى در آنجا کشته شده باشد.البته به معناى جایى و عضوى از بدن نیز گفته که اگر تیر یا تیغى بر آنجا وارد آیدو سبب قتل شخص مى‌شود.

به انگیزۀ زنده نگهداشتن یاد حادثۀ عاشورا و شهداى کربلا،از صدر اسلام تا کنون، همواره کتابهایى بعنوان«مقتل»نوشته شده و مى‌شود.

کتابهای مقتل[ویرایش | ویرایش مبدأ]

شیخ آقا بزرگ تهرانى بیش از هفتاد کتاب را با همین عنوان نام مى‌برد که به حادثۀ کربلا مربوط مى‌شود [۱] و«مقتل» اصبغ بن نباته، از یاران على(ع) را اوّلین مقتلى مى‌داند که نگاشته شده است. [۲] نام برخى از مقتلهاى معروف از این قرار است:

  • «مقاتل الطالبیّین»: نوشتۀ ابو الفرج اصفهانى(م ۳۵۶)که در شرح حال و ذکر اسامى شهداى فرزندان ابوطالب است. این کتاب به فارسى نیز ترجمه شده است: «سر گذشت کشته‌شدگان از فرزندان ابوطالب»، سید هاشم رسولى محلاتى
  • «مقتل ابى مخنف»: نوشتۀ لوط بن یحیى بن سعید بن مخنف،معروف به ابو مخنف که دربارۀ حوادث عاشورا است. این کتاب نیز به فارسى ترجمه شده است. اخیرا با نام«مقتل الحسین و مصرع اهل بیته و اصحابه فى کربلا»در ۲۳۰ صفحه توسّط مؤسّسةالوفاء چاپ شده‌است.
  • «مقتل خوارزمى»: متن تاریخى مربوط به حوادث کربلاست،در دو جزء که توسّط موفّق بن احمد مکّى خوارزمى(م ۵۶۸)تألیف شده و اغلب مطالبش را از تاریخ ابن اعثم(م 314)نقل کرده است.
  • «مقتل الحسین»: عبدالرزاق المقرم(م ۱۳۹۱ ق در نجف)که دربارۀ نهضت حسینى است و وقایع کربلا از خروج امام حسین(ع) از مدینه تا حوادث پس از عاشورا را در بر دارد.

کتابهاى مقتل دیگرى هم معروف است،همچون: نفس المهموم، لهوف، منهاج الدّموع، العیون العبرى، مثیر الاحزان، روضة الشهدا، اسرار الشهادة، منتهى الآمال، بحار الانوار ج ۴۵ و...

منبع[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پی‌نوشت[ویرایش | ویرایش مبدأ]

  1. الذّریعة،ج ۲۲،ص ۲۱ به بعد.همچنین در کتاب«نگرشى به مرثیه‌سرایى در ایران»عبد الرضا افسرى کرمانى، ص ۱۳۷،بیش از شصت کتاب شعر و به نثر عنوان«مقتل»را با نام گردآورندگان آنها آورده است.
  2. همان،ص ۲۳،شمارۀ ۵۸۳۸.